Tag: सगरमाथा

काठमाडौं । सगरमाथाको दोस्रो शिविरसम्मको बाटो खुलेको छ । विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथा जाने बाटो निर्माणको जिम्मा पाएको आइसफल डक्टरको टोलीले आधारशिविरदेखि दोस्रो शिविरसम्मको बाटो निर्माण गरेको हो ।

सगरमाथा प्रदूषण नियन्त्रण समिति (सपीसीसी)का अनुसार छ आइसफल डाक्टर अर्थात् हिउँमा बाटो बनाउने अनुभवी व्यक्तिले बाटोमा सङ्केत राख्ने, भ¥याङ राख्ने, डोरी टाँग्नेलगायत काम गरिरहेका छन् ।

दोस्रो शिविरसम्मको बाटो खुलेसँगै आरोहीहरूलाई त्याहाँसम्म जान अनुमति दिइएको एसपीसीसीका उपाअध्यक्ष लामाकाजी शेर्पाले बताए । एसपीसीसीले अनुमति दिएपछि मात्रै आरोहणी तथा आरोहण व्यवसायी दोस्रो शिविरसम्म जान पाउँछन् । आरोहणका लागि शरीरलाई अनुकूल बनाउन आरोही आधार शिविरबाट दोस्रो शिविरसम्म जाने र फर्कने गर्ने भएकाले दोस्रो शिविरमा चाँडै क्याम्प खडा गरिने भएको छ ।

यस पटक आधार शिविरदेखि दोस्रो शिविरसम्म १५ वटा भ¥याङ प्रयोग गरिएको उनले जानकारी दिए । यसअघि सन् २०१८ मा ३२ वटा भ¥याङ प्रयोग भएकामा सन् २०१९ मा २० वटा मात्रै प्रयोग भएको थियो ।

दोस्रो शिविरसम्मको बाटो प्रयोग गरेर सगरमाथासहित ल्होत्से र नुप्त्से हिमाल पनि आरोहण गरिन्छ । आधारशिविरमा हरेक समूहले बौद्ध परम्पराअनुसार पूजापाठ गरी हिमालमा कुल्चनुअघि क्षमापूजा र शक्ति माग्ने प्रचलन रहेको छ ।

खुम्बुमा बाह्य पर्यटकको चहलपहल

पर्यटकीय याम सुरु भएसँगै सगरमाथा क्षेत्र खुम्बुमा बाह्य पर्यटक आउने क्रम बढेको छ । वसन्त ऋतु सुरु हुन लागेसँगै खुम्बु क्षेत्र भित्रिने बाह्य पर्यटकको सङ्ख्यामा वृद्धि हुँदै गएको हो ।खुम्बु क्षेत्रमा पछिल्लो एक हप्तामा ९०० भन्दा बढी बाह्य पर्यटक भित्रिएको खुम्बु पासाङल्हामु गाउँपालिकाले जनाएको छ ।

अहिले लुक्लास्थित तेन्जिङ हिलारी विमानस्थलमा समेत चहलपहल बढेको नागरिक उड्डयन प्राधिकरण लुक्ला शाखाका कर्मचारी खुमप्रसाद पौडलले बताए ।

लुक्लामा दैनिक ४५ वटासम्म हेलिकप्टर र ३५ वटासम्म जहाजले उडान भर्ने गरेका छन् । एकैदिनमा १४ वटा जहाजमार्फत २६६ र ४५ वटा हेलिकोप्टर मार्फत २२५ सम्म पर्यटक खुम्बु भित्रिने गरेको उनको भनाइ थियो । अहिले भित्रने यात्रुको चाप बढी र फर्कने यात्रु शून्यजस्तै हुने गरेको विमानस्थल कार्यालयले जनाएको छ ।

इटहरी । ‘सफा हिमाल अभियान २०२१’अन्तर्गतको नेपाली सेनाको टोलीले सगरमाथा क्षेत्रमा संकलन गरेको कुहिने फोहोर सगरमाथा प्रदुषण नियन्त्रण समिति (एसपीसीसी) लाई हस्तान्तरण गरेको छ । आज बिहान नाम्चे बजारमा सफा हिमाल अभियानका समन्वय अधिकृत सेनानी आदित्य कार्कीले फोहोर हस्तान्तरण गरेका हुन् ।

‘आज हामीले ४ सय १८ केजी कुहिने फोहोर एसपीसीसीलाई हस्तान्तरण गरेका छौँ’, नेपाल प्रेससँग कुरा गर्दै सेनानी कार्कीले भने, ‘थप ३ सय किलो आउने क्रममा छ ।’

नेपाली सेनाको सफा हिमाल अभियानअन्तर्गत सगरमाथा, ल्होत्से, र पुमोरी क्षेत्रबाट १२.६ टन फोहोर संकलन भएको थियो । जसमा ९.४ टन आधार शिविर माथिको क्षेत्रको भएको सगरमाथा आरोहीसमेत रहेको सेनानी कार्कीले बताए । आधार शिविरबाट भने ३.२ टन फोहोर संकलन गरिएको उनले बताए ।

सफा हिमाल अभियानकै क्रममा नेपाली सेना नेतृत्वको टोलीले यो वर्ष सगरमाथामा ८ हजार मिटर उचाइमा २ शव समेत फेला पारेको थियो । एउटा लासको नाम खुलेको छैन भने अर्को शव भने सन् २०१९ मा टीएजी नेपाल प्रालिमार्फत सगरमाथा आरोहण गरेर फर्किने क्रममा ज्यान गुमाएका ६२ वर्षीय अमेरिकी नागरिक क्रिस्टोफर कुलिसको भएको खुलेको छ । यस्तै, क्याम्प टूमा एक मानव कंकाल समेत सेनाको टोलीले फेला पारेको थियो ।

मौसम खराबी भएपछि आइतबार नेपाली सेनाले क्याम्प टूबाट आधार शिविरमा फोहोर ढुवानी गर्न हेलिकप्टर प्रयोग गरेको थियो । मौसमी अदलीबदली र शेर्पा सहयोगीको अभावले हेलिकप्टरमा ढुवानी गरिएको सेनानी कार्कीले बताए । आइतबार क्याम्प टूबाट थ्री र फोरबाट समेत संकलन गरेर जम्मा भएको फोहोर १७ उडानबाट आधार शिविरमा ल्याइएको सेनानी कार्कीले जानकारी दिए । उनले भने, ‘बाँकी सबै फोहोर मान्छेले नै ल्याउने योजना थियो । ल्याइएको पनि थियो । मौसमले असहज गरेकोले उडानबाट ल्यायौँ ।’ आधार शिविरबाट हुने सबै फोहोर ढुवानीमा भने उडान नगरिने कार्कीले बताए ।

नेपाली सेनाले सगरमाथा सफाइ गरेको यो तेस्रो पटक हो । सन् २०१३ र २०१९ मा पनि सेनाले हिमाल सफाइ गरेको थियो । २०१३ मा ४ टन र २०१९ मा १० टन फोहोर संकलन भएको थियो । यो वर्षको सफाइ भने अहिलेसम्मकै ठूलो अभियान हो । सफाइमा सगरमाथासहित ल्होत्से, पुमोरी, आमादब्लम, मकालु र धौलागिरी समेटिएका छन् ।

गत फागुन ६ गते पत्रकार सम्मेलन गरेर सेनाले सफाइ टोलीलाई चैत ३१ मा व्यानर हस्तान्तरण गरेको थियो भने छ हिमालमा आधार शिविर भने वैशाख २ मा खडा गरेको थियो । आरोहणको विधिबाट हुने सफाइबाट उठेको नकुहिने फोहोर विश्व वातावरण दिवसको दिन वातावरण सम्बन्धी काम गर्ने संस्थालाई काठमाडौं वैशाख २२ गते दिने पूर्वनिर्धारित कार्यक्रम अनुसार सेना सक्रिय भएको छ ।

सोलुखुम्बु । सगरमाथा क्षेत्रमा दुई वर्षअघि मृत्यु भएका अमेरिकीको शव भेटिएको छ । विसं २०७६ जेठ १३ गते आरोहण सकेर फर्कने क्रममा मृत्यु भएका क्रिस्टोफर जोन कुलिशको शव शनिबार भेटिएको प्रहरीले जनाएको छ ।

मृत्यु भएका समयमा उनको उद्धारका लागि मौसम अनुकूल नहुदा सोही स्थानमा छाडिएको थियो । वसन्त याममा आरोहण सकेर फर्कने आरोहीको समूहले उद्धार गरी उक्त शव क्याम्प २ मा ल्याएर राखेको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रहरी नायब उपरीक्षक कवित कटवालले जानकारी दिए । अहिले त्यहाँबाट हेलिकोप्टरमार्फत उद्धारको प्रयास भइरहेको बताइएको छ ।

राहदानी नं ५०९६५१०६२ भएका ६१ वर्षीय कुलिशको क्याम्प ४ मा हृदयाघातका कारण मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । उनी ट्याग नेपाल ट्रेकिङ कम्पनीमार्फत १४ जनाको समूहमा सगरमाथा आरोहणमा गएका थिए ।
-रासस

काठमाडौं । ताप्लेजुङको मैवाखोला गाउँपालिका–४ का १६ वर्षीय सोनाम शेर्पाले आफ्ना बाबुसँगै सगरमाथाको सफल आरोहण गरेका छन् ।

आज बिहान ८ः५० बजे सोनाम र उनका बाबु पूर्णकुमार (पिके) शेर्पाले सफल आरोहण गरेको हिमालयन गाइड्स नेपाल ट्रेक एन्ड एक्सपिडिशन प्रालिका प्रबन्धक ईश्वरी पौडेलले जानकारी दिए ।

दुवै जना उक्त प्रालिमार्फत आरोहणका लागि गएका थिए । सोनाम आवश्यक तयारीका लागि एक महिनाअघि नै सगरमाथा बेस क्याम्प पुगेका थिए । भने पिके गत वैशाख २४ गते अनुमति पत्र लिएर गएका थिए । मौसममा आएको खराबीले केही दिन बेस क्याम्पमै रहेको र मौसम खुलेसँगै अघि बढेका बाबुछोराले आज आरोहण गर्न सफल भएको पौडेलले बताए ।

यता पर्यटन विभागले समेत उनीहरुले आरोहण गरेको सूचना आएको जनाएको छ । ‘पिके शेर्पा र उहाँका छोरा दुवैले आरोहण गरेको भन्ने बेस क्याम्प र त्यस माथिबाट हामीलाई सूचना आएको छ’, पर्वतारोहण विभागकी निर्देशक मीरा आचार्यले भनिन्। उनका अनुसार एक्सपिडिशन रिपोर्ट आएपछि विभागले छानबिन गर्ने र आरोहण पुष्टि भए आधिकारिकता प्रदान गरिने छ ।

यस्तै सोनाम सबैभन्दा कान्छो आरोही हुन सक्ने आचार्यको भनाइ छ । अहिले नै यसै हो भनेर भन्न नसकिने उनले स्पष्ट पारे । ‘१६ वर्ष मुनिकाले आरोहण गर्न पाउँदैनन्, उहाँ १६ वर्ष पूरा भएर आउनुभएको थियो, पूर्णरुपमा डकुमेन्ट हेरेर छानबिनपछि मात्र भन्न सकिन्छ’, आचार्यले भनिन् ।

२०६१ फागनु १५ गते जन्मिएका शेर्पाले गत चैत २६ गते मात्रै जिल्ला प्रशासन कार्यालयबाट नागरिकता लिएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी उमेश पाण्डेले जानकारी दिए । ।

 

काठमाडौं । सगरमाथा आधार शिविर क्षेत्रमा दायाँ हात र बायाँ पाखुरासहितको कंकाल फेला परेको छ । सफा हिमाल अभियान-२०२ अन्तर्गत फोहोर संकलनमा संलग्न नेपाली सेनासहितको टोलीले गत मंगलबार सगरमाथाको दोस्रो शिविरमा ती अवशेष फेला पारेको हो ।

त्यहाँ संकलित फोहोर आधार शिविरमा पुनः पोका पार्ने क्रममा मानव अङ्ग फेला परेको सैनिक जनसम्पर्क तथा सूचना निर्देशनालयले जनाएको छ । मानव कंकाल हेलिकप्टरमार्फत लुक्ला पु¥याएर इलाका प्रहरी कार्यालयलाई बुझाइएको जानकारी दिइएको छ ।

काठमाडौं । नेपालको तर्फबाट कोरोनाभाइरस संक्रमण फैलने सक्ने बताउँदै चीनले सगरमाथा आरोहण स्थगित गरेको जनाएको छ ।

सिन्ह्वा न्यूज एजेन्सीका अनुसार त्यहाँको खेलकुद प्रशासनले आरोहण स्थगित गरेको पुष्टि गरेको हो ।

नेपालको मोहडाबाट हुनसक्ने भाइरस संक्रमणबाट सतर्क हुन चीनले उक्त निर्णय गरेको जारी विज्ञप्तीमा उल्लेख छ । उक्त प्रशासनले नेपालमा बढेको भाइरस संक्रमण र मृत्युदरलाई मध्यनजर गरेर उक्त निर्णय लिइएको जनाएको छ ।

चीनले ३८ जना चिनियाँ आरोहीलाई यो सिजनमा सगरमाथा आरोहणको अनुमति दिएको थियो । तर, नेपालले भने ४०८ जना आरोहीलाई अनुमति दिएको थियो ।

चीनले आरोहण स्थगित गर्ने निर्णय गरेपछि ती सबै चिनियाँ आरोही बीचबाटै फर्किएको जनाइएको छ । चीनले भाइरस संक्रमणकै कारण विदेशी आरोहीलाई अनुमति दिएको थियो । उसले गतवर्ष पनि महामारीको कारण आरोहण बन्द गरेको थियो ।

चीनले गतसाता सगरमाथाको चुचुरोमा सीमा विभाजनको रेखा कोर्ने जनाएको थियो ।

काठमाडौं । देशमा कोरोना संक्रमणको जोखिम उच्च रहे पनि सगरमाथा आरोहण भने उत्साहजनक रुपमा भइरहेको छ । बुधवार मात्रै ७० आरोही शिखरमा पुग्न सफल भएको पर्यटन विभागका निर्देशक मीरा आचार्यले आधार शिविरबाट जानकारी दिइन् ।

हालसम्मको तथ्याङ्कानुसार यस वर्ष करीब १८२ आरोही शिखरमा पुग्न सफल भएका छन् । यो विवरणमा केही थपघट हुन सक्ने बताइएको छ ।

काठमाडौं । मंगलबार र बुधबार मात्र १ सय ५० आरोहीले सगरमाथा चुचुरो टेकेका छन् ।

आज बिहान ७ देखि अहिलेसम्म ७० जनाले सगरमाथाको सफल आरोहण गरेको सगरमाथा बेस क्याम्पमा रहेकी पर्यटन विभागकी निर्देशक मिरा आचार्यले जानकारी दिइन् ।

‘बिहानबाट अहिलेसम्म सगरमाथामा जानेको संख्या ७० भन्दा बढी हुन सक्छ’ उनले भनिन् । मंगलबार ८० जना आरोहीले सगरमाथा आरोहण गरेका थिए । यी सबै विदेशी गएका हुन् ।

आजै बिहान सगरमाथाको सफल आरोहण गरेका एकैघरका तीन दिदीबहिनी र २१ औं पटक सगरमाथाको चुचुरोमा पुगेका पेम्बा दोर्जे शेर्पालगायत उनीहरूको टोली भने यो संख्यामा समावेश छैन ।

‘उनीहरू शेर्पा समुदायबाट चढेकाले विभागबाट अनुमति लिएका छैनन् । उनीहरू विभागले गणना गर्ने संख्यामा परेका छैनन्,’ आचार्यले भनिन् ।

यो सिजनका लागि मात्र ४०८ आरोहीले सगरमाथा आरोहणका लागि अनुमति लिएका छन् । जसमा ४३ समूहका ३१५ जना पुरुष, ९२ जना महिला र एकजना अन्य छन् ।

काठमाडौं । दोलखाका एकै परिवारका तीन दिदीबहिनीले बुधवार सगरमाथाको सफल आरोहण गरेका छन् ।

दोलखास्थित गौरीशंकर गाउँपालिका-९ बेदीङका दिदी-बहिनी निमा जाङ्बु शेर्पा (वर्ष ३०) छिरिङ नाम्गे शेर्पा (वर्ष २६) र दावा फुटी शेर्पा (वर्ष २४) ले आज विहान ७ बजेको वरिपरि सगरमाथा चुचुरोमा पुगेका हुन् । यी दिदी-बहिनीले तीन वर्षभित्र सात वटै महादेशका उच्च हिमाल चढेर विश्व रेकर्ड समेत राख्ने  उद्देश्य रहेको बताएका छन् ।

यसैबीच, संचारमन्त्री पार्वत गुरुङले ती दिदीबहिनी आरोहीलाई बधाइ व्यक्त गरेका छन् । मन्त्री गुरुङले बैशाख २ गते मन्त्रालयमा आयोजित कार्यक्रममा ती दिदीबहिनीलाई राष्ट्रिय झण्डा हस्तन्तारण गर्दै बिदाइ समेत गरेका थिए ।

आजै दोलखा सोही ठाउँका पेम्वा दोर्जे शेर्पाले आज २१ औं पटक सगरमाथाको सफल आरोहण गर्न सफल भएका छन् । पेम्बाले बुधवार बिहान ७ बजे सगरमाथाको चुचुरोमा पुगेका हुन् ।

ड्रिमर्स डिष्टिनेशन ट्रेक एण्ड एक्सपेडिसनका अनुसार पेम्बाले ‘विश्व शान्ति र वातावरण बचाउँ’ भन्ने सन्देशका साथ २१ औं पटक सगरमाथा चढेका हुन् ।

काठमाडौं । कीर्तिमानी आरोही कामीरिता शेर्पाले शुक्रबार २५ औं पटक सगरमाथा आरोहणको कीर्तिमान राखेका छन् ।

बेलुका ६ बजे उनीसहित १२ जनाले सफलतापूर्वक सगरमाथा आरोहण गरेको पर्यटन विभागले जानकारी दिएको छ ।

शेर्पाले २५ औं पटक सगरमाथा आरोहण गरेर यसअघिको आफ्नै कीर्तिमान तोडेको विभागअन्तर्गतको पर्वतारोहण शाखा हेर्ने मीरा आचार्यले नेपाल प्रेसलाई जानकारी दिइन् ।

शुक्रबारको आरोहण यो सिजनको पहिलो भएको उनले जानकारी दिइन् । यो सिजनमा झन्डै ४०० जनाले सगरमाथा आरोहण गर्ने बताइएको छ ।

काठमाडौं । बसन्तकालिन आरोहण सुरु भएसँगै अहिले केही अन्तर्राष्ट्रिय मिडियाको ध्यान पुनः एकपटक विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथातर्फ मोडिएको छ । ती सञ्चारमाध्यमले सगरमाथा आरोहीमा कोरोनाभाइरस संक्रमण देखिएको भन्दै आरोहण बन्द गर्नुपर्ने लविङ गरेका छन् ।

सगरमाथा आधार शिविरसम्म पुगेका नर्वेली आरोही अर्नेल्ड नेसले आफूलाई कोरोनाभाइरस संक्रमण पुष्टि भएको बताएका छन् । उनलाई उपचारका लागि काठमाडौं ल्याईएको थियो । अहिले आफ्नो अवस्था ठीक भएको उनले बताएका छन् । उनको आरोहण दललाई अहिले बेस-क्याम्पमै निर्माण भएको क्वारेन्टिनमा राखिएको छ ।

यसैलाई लिएर विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले नेपालमा सेकेन्ड-वेभ सुरु भएसँगै सगरमाथा भाइरसको ‘सुपर-स्प्रेडर इभेन्ट’ बन्न सक्ने बताएका छन् । सगरमाथामा भाइरस संक्रमण पुष्टि भएको पहिलो खबर गत बुधबार आउटसाइड अनलाइनले प्रकाशित गरेको थियो ।

वासिङ्टन पोस्टले शुक्रबार हेडलाइन लेखेको छ- कोरोनाभाइरस सगरमाथा आधार शिविरमा पुग्यो । सुपर-स्प्रेडर इभेन्ट सिर्जना भएको छ ।’ उक्त अमेरिकी अखबारले नेपालका लागि विदेशी मुद्रा आर्जनको माध्यम बनेका हिमालमा सुरक्षाको बहस सुरु भएकोसमेत उल्लेख गरेको छ ।

यस्तै बीबीसीले आरोही नेससँग एक भोजमा सहभागी शेर्पा आरोहीहरु पनि भाइरसबाट संक्रमित भएको दावी गरेको छ । बीबीसीले लेखेको छ- आरोहणमार्फत पैसा कमाउने मौसममा नेपाललाई यो घटनाले ठूलो धक्का लागेको छ ।’

नर्वेली आरोही नेसले भने आफूलाई ठ्याक्कै कुन ठाउँबाट भाइरस लागेको भन्ने यकिन नभएको बताएका छन् । काठमाडौं उपत्यकाको कुनै एउटा चिया पसलबाट भाइरस सरेको हुनसक्ने उनको आशंका छ ।

नेसले बीबीसीसँग भनेका छन्, ‘मैले ट्रेक गर्दा कसैले पनि मास्क लगाएको देखिँन । म आफैले पनि हात धुने र मास्क लगाउन सक्थेँ । म अहिलेसम्म गरेर तेस्रोपटक संक्रमित भएको हुँ । सगरमाथा ट्रेकमा कसैले पनि भाइरसको सुरक्षा मापदण्ड पालना भएको देखिँन ।’

अन्तिम समयमा बसन्तकालिन आरोहण स्थगित गरेको अमेरिकी आरोहण कम्पनी अल्पेनग्लो एक्सिपिडिसनका संस्थापक एड्रिन बालिङ्गरले वासिङटन पोस्टसँग भने, ‘परीक्षण नगरिएका र लुकाइएका धेरै संक्रमित केसहरु सगरमाथामा अझै हुनसक्छन् । यो सुपर-स्प्रेडर इभेन्टका लागि एउटा सही मौका पनि हो ।’

नेपाल र छिमेकी मुलुक भारतमा बढिरहेको कोरोनाको दोस्रो वेभको कारण पदयात्रामा जाने भरिया र याकका गोठाला पनि संक्रमणका वाहक भएको हुनसक्ने उनको ठम्याइ छ ।

हङकङको प्रतिष्ठित अखबार साउथ चाइना मर्निङ पोस्टले हेडलाइन लेखेको छ- पर्यटक पुनः खुला गर्ने नेपालको निर्णयमा कोरोनाभाइरसको धक्का ।’

भाइरस संक्रमण भए उपचार गर्न कठिन हुने परिस्थिती हुँदाहुँदै पनि नेपालले बढीभन्दा बढी पर्यटकलाई आकर्षित गर्न नरम खाले क्वारेन्टिन नियम ल्याएको यो अखबारले उल्लेख गरेको छ ।

संक्रमित व्यक्ति नेससँग अन्तर्वार्ता लिएको नर्वेली टेलिभिजन एनआरकेले उनीसँगै पर्वतारोहण भोजमा सामेल भएका अन्य शेर्पा सदस्यहरुलाई पनि संक्रमण पुष्टि भएको उल्लेख गरेको छ ।

‘यदि कोही ८ हजार मिटरभन्दा माथिको स्थानमा छ भने हेलिकोप्टरबाट उद्धार गर्न पनि कठिन हुन्छ । अग्लो स्थानमा श्वास फेर्न स्वभाविकरुपमा मुस्किल हुन्छ । त्यो ठाउँमा भाइरस संक्रमित हुनु भनेको निकै खतरापूर्ण कुरा हो,’ आरोही नेसले उक्त टेलिभिजनसँग भनेका छन् ।

अमेरिकी अखबार न्यूयोर्क टाइम्सले चिकित्सकले सगरमाथामा भाइरस संक्रमण पुष्टि भएको र पर्यटन उद्योग खुला गर्ने नेपालको कदममा यो दुःखद संकेत भएको लेखेको छ । काठमाडौंस्थित सीआइडब्लुइसी अस्पतालमा अन्य केही पर्वतारोहीलाई पनि भाइरस पुष्टि भएको जनाउँदै न्यूयोर्क टाइम्सले अस्पताल निर्देशक प्रतिभा पाण्डेको भनाई उद्वृत गरेको छ ।

‘हामीले आरोही र उनीहरुका सदस्यहरुको सुरक्षा कसरी अपनाउने भन्ने बारेमा स्वास्थ्य मन्त्रालयसँग पनि छलफल गरिरहेका छौं’ पाण्डेले भनेकी छिन् ।

आधार शिविरमा रहेका सरकारी चिकित्सकले कोरोनासँग मिल्दोजुल्दो लक्षण भएका तीनजनालाई काठमाडौं पठाइएको र एकजनालाई भाइरस पोजेटिभ भेटिएको उल्लेख छ । अन्य पर्वतारोहीलाई पनि भाइरसजस्तै लक्षण देखिएकाले काठमाडौं पठाइएको तर, थप जानकारी नआएको उक्त अखबारले लेखेको छ । पर्वतारोही कम्पनी सेभेन समिट ट्रेक्सका अध्यक्ष मिङ्मा शेर्पाले केही पर्वतारोहीलाई भाइरस पुष्टि हुँदैमा पर्वतारोहण नरोकिने बताएका छन् ।

सरकार भन्छ : लेक लागेको हो

नेपाल सरकारले भने सगरमाथामा भाइरस अहिलेसम्म पुष्टि नभएको जनाएको छ । नेपाल प्रेससँग कुरा गर्दै पर्यटन विभाग अन्तर्गतको पर्वतारोहण शाखाकी निर्देशक मीरा आचार्यले अहिलेसम्म भाइरस पुष्टि नभएको र अन्तर्राष्ट्रिय मिडियाले लेख्दैमा त्यो कुरा सत्य नहुने बताइन् ।

‘विदेशी मिडियाले लेखिरहेका छन् र हामीले पढिरहेका छौं । त्यो कुरा सत्य होइन’ उनले भनिन् । आचार्यले संक्रमण पुष्टि भएको भनिएका ती नर्वेली आरोहीलाई हाइ–अल्टिच्युड सिकनेस (लेक लागेको) भएको बताइन् ।

‘ती आरोहीलाई हाइ–अल्टिच्युड सिकनेस भएको र सोसँग सम्बन्धित लक्षण मात्र हो । कोरोनाभाइरस भेटिएको पुष्टि अहिलेसम्म भएको छैन,’ उनले भनिन् ।

पर्यटन बोर्डका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत धनञ्जय रेग्मीले मिडियामा आएका सूचनाबारे आफूहरुलाई अवगत भए पनि यसबारे टिप्पणी गर्ने अधिकार नभएको बताए ।

पर्वतारोहण शाखाकी निर्देशक आचार्यले अहिलेसम्म भाइरस पुष्टि नभएपनि भविष्यमा हुनसक्ने सम्भावनालाई ख्याल गर्दै सगरमाथामा जनस्वास्थ्यका मापदण्डलाई कडाइका साथ पालना गरिराखिएको बताइन् । उनका अनुसार एउटा आरोही दललाई अर्को आरोही दलको टेन्टमा जान रोक लगाइएको छ र मास्क अनिवार्य गरिएको छ ।

आरोहण अनुमति लिनुपूर्व पीसीआर परीक्षणको नतिजा नेगेटिभ हुनुपर्ने अनिवार्य गरिएको समेत उनले बताइन् । तर, विज्ञहरु चाहिँ कतिपय अवस्थामा पीसीआर नेगेटिभ आउँदा पनि भाइरसको संक्रमण हुने अवस्था विद्यमान हुने बताउँछन् ।

सरकारी अधिकारीहरुले सगरमाथामा भाइरस संक्रमणको आधिकारिक पुष्टि नगरेपनि संक्रमित भएका व्यक्तिले श्रव्यदृश्य सन्देशमार्फत यसबारे वर्णन गरेका छन् । नर्वेली आरोही नेसले भाइरस पत्ता लागेपछि आफूलाई हेलिकोप्टरबाट काठमाडौं अस्पतालमा ल्याइएको र अहिले काठमाडौंस्थित शेर्पा साथीहरुको घरमा रहेको जनाएका छन् । उनले आफ्नो अवस्था ठीक रहेको बताउँदै चिन्ता नगर्न भनेका छन् ।

‘खुम्बु कफ’ भनिने हाइ–अल्टिच्युड (लेक लाग्ने) समस्या र भाइरसको लक्षण करिब उस्तै हुने भएकाले भाइरस संक्रमण पहिचान हुन जटिल हुने जनाइएको छ । बुधबारसम्म पर्यटन विभागले ३७७ जना आरोहीलाई सगरमाथा आरोहणको अनुमति दिइसकेको छ ।

विज्ञ भन्छन्ः मापदण्डमा कडाइ गरौं

संक्रामक रोग विशेषज्ञ डा. अनुप सुवेदी विदेशबाट आउने मानिसलार्ई कडाइका साथ क्वारेन्टिनमा राख्नुपर्ने र त्यसको कडा अनुगमन गर्नुपर्ने बताउँछन् ।

‘जहाजबाट सीधै आएर समुदायमा सोझै जाने क्रमलाई रोक्नुपर्छ र पर्यटनजस्ता क्षेत्रमा यो मापदण्डलाई कडाइका साथ पालना गराउनुपर्छ’ नेपाल प्रेससँग सुवेदीले भने, ‘पर्यटकहरु पनि संक्रमणको वाहक हुनसक्छन् र सम्बन्धित निकायले यो पक्षलाई गम्भिररुपमा लिनुपर्छ ।’

सरकारले घोषणा गरेका स्वास्थ्य मापदण्डलाई कडाइका साथ पालना गर्नुपर्ने र त्यसो नगर्नेलाई संक्रामक रोग ऐनअनुसार कार्वाही गर्नुपर्ने उनको सुझाव छ ।

चीनले उत्तरी मोहडाबाट यसवर्ष पनि सगरमाथा आरोहणमा रोक लगाएपछि नेपालको रुट हुँदै आउने पर्वतारोहीको संख्यामा वृद्धि भएको छ । पाकिस्तानस्थित माउन्ट केटु आरोहण गरेर फर्किएको नेपाली आरोही दललाई काठमाडौंमा स्वागत गर्दै पर्यटन बोर्डका सीइओ धनञ्जय रेग्मीले कोरोनाले थलिएको नेपाली पर्यटन क्षेत्रलाई उकास्न अबको ध्यान केन्द्रित हुने र आठ हजारमाथिका हिमाललाई अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रमा प्रवद्र्धन गर्ने मुख्य प्राथमिकता रहेको बताएका थिए ।

नेपालले यो सिजनमा यसअगाडि नै आरोहण रोयल्टीबापत ३.८ मिलियन डलर रेभेन्यु कमाइसकेको छ । नेपालमा शुक्रबारसम्म २ लाख ९४ हजार ६०१ जना कोरोनाभाइरसबाट संक्रमित भैसकेका छन् । नेपालमा अहिलेसम्म ३,११२ जनाको मृत्यु भएको छ ।

काठमाडौं । बसन्तकालिन आरोहण खुला भएसँगै सर्वोच्च शिखर सगरमाथाको आधार शिविरमा पहिलोपटक कोरोनाभाइरस संक्रमण पुष्टि भएको छ ।

आरोही दलका एकजना सदस्यमा भाइरस पुष्टि भएको आउटसाइड म्यागजिनले उल्लेख गरेको छ । तर, भाइरस संक्रमणबारे पर्यटन विभागले औपचारिकरुपमा उल्लेख गरेको भने छैन ।

भाइरस संक्रमण पुष्टि भएका एकजना सदस्यलाई उपचारका लागि हेलिकोप्टरमार्फत राजधानी काठमाडौं ल्याइएको छ । ती आरोहीमा संक्रमण पाइएपछि उनको आरोही दलका अन्य सदस्यलाई आधार शिविरस्थित क्वारेन्टिनमा राखिएको जनाइएको छ ।

आउटसाइडर म्यागजिनका सगरमाथा संवाददाता एलन आर्नेटी भन्छन्, ‘१७ हजार ६०० फिट उचाइमा रहेको बेस क्याम्पमा रहँदा इम्युन प्रणाली प्रभावित हुने गर्छ । जोखिम निकै छ त्यहाँ । भाइरस हुँदाहुँदै सगरमाथा चढ्नु जुवा खेलेजस्तै हो ।’

हिमालयन रेस्क्यु एसोसिएसनकी चिकित्सक डा। संगीता पौडेल सगरमाथामा भाइरस पुष्टि हुनु भूकम्प गएजस्तै परिस्थिती हुने बताउँछिन् । कोरोनाभाइरस महामारीको कारण गतवर्ष बन्द भएको आरोहण यसपटक खुला गरिएपनि पुनः नेपालमा भाइरसको दोस्रो लहर सुरु भएको छ ।

काठमाडौं । आउँदो गर्मीयाममा सगरमाथा आरोहणका लागि ३१ वर्षिया कतारी महिला शेइखा आस्मा अल थानी काठमाडौं आइपुगेकी छिन् । पहिलो कतारी महिलाको रुपमा सर्वोच्च शिखर चढ्ने उनको योजना छ ।

समग्रमा मध्यपूर्वबाट सर्वोच्च शिखर चढ्ने पहिलो महिला बन्ने उनको उद्देश्य हुनेछ । सगरमाथाको उत्तरी र दक्षिणी मोहडाबाट चढ्ने उनको योजना छ । सगरमाथासहित सात हिमाल चढ्ने उद्देश्य लिएर उनी पर्वतारोहणमा निस्किएकी हुन् ।

तर, सगरमाथा आरोहणको प्रयास गर्ने कुरामा चाहिँ उनी तेस्रो कतारी महिला हुनेछिन् । ‘म युवा हुँदादेखि नै मलाई सगरमाथा चढ्ने सपना थियो र त्यो पुरा गर्ने अठोट बोकेकी छु’ उनले भनिन् ।

आउँदो बैशाख मध्यतिर सगरमाथा चढ्ने उनको तयारी छ । यसअघि पनि सगरमाथा आधार शिविरमा हाइकिङमा निस्किएकी थिइन् । कतार ओलम्पिक कमिटीकी बरिष्ठ अधिकारी सहित रहेकी आस्मा मध्यपूर्वको खेलवृत्तमा चर्चित नाम हो ।

विहिबार आस्माले काठमाडौंको याक एन्ड यतीमा पर्वतारोही र आरोहण दलका समूहसँग अन्तक्रिया गरिन् ।

काठमाडौं- भाइरस महामारीपछि सर्वोच्च शिखर सगरमाथा आरोहण अप्रिल महिनादेखि खुल्ने भएको छ । लकडाउनले झन्डै एक वर्ष रोकिएको पर्वतारोहणलाई नयाँ मापदण्डसहित खोल्न लागिएको हो ।

नेपाल पर्यटन बोर्डका अनुसार झन्डै ३०० पर्वतारोही अप्रिल महिनामा सर्वोच्च शिखर सगरमाथा आरोहणको तयारीमा छन् । बोर्डकी निर्देशक मीरा आचार्यका अनुसार सगरमाथा चढ्न नेपाल आउने विदेशी पर्वतारोहीलाई एक साताको क्वारेन्टिन र कोरोनाभाइरसको नेगेटिभ रिपोर्टको प्रमाणपत्र देखाउनुपर्ने अनिवार्य व्यवस्था गरिएको छ ।

आउँदो अप्रिलमा अमेरिकाको क्यालिफोर्नियास्थित पर्वतारोही व्यवसायी लुकास फुर्टेनब्याचको एड्भेन्चर दलले दुई आरोही दललाई चढाउने जिम्मा लिएको छ । आरोही दलको तर्फबाट अप्रिलमा २२ पर्वतारोहीले सगरमाथा आरोहण गर्दैछन् । उक्त संस्थाका अनुसार उसका केही पर्वतारोहीले भाइरस मापदण्डको कारण अर्को वर्षलाई आरोहण स्थगन गरेका छन् ।

‘हामीसँग कोभिड-१९ परिक्षणको कमै समय तालिका छ । स्वास्थ्य मापदण्ड पनि जटिल खालको छ । हामीले स्वास्थ्य मापदण्डका उपायलाई सम्बोधन गर्न टीममा एकजना चिकित्सक पनि खटाएका छौं,’ फुर्टेनब्याचले सीएनएनलाई भनेका छन् ।

सन् २०१९ मा ३८१ पर्वतारोहीले सर्वोच्च शिखर चढेका थिए । यो एक वर्षमा सगरमाथाको नयाँ उचाइ पनि कायम भएको छ । यसअघि सगरमाथाको उचाइ ८ हजार ८४८ मिटर कायम रहेकोमा नयाँ मापनपछि ८,८४८.८६ मिटर (२९,०३१ फिट) तय भएको हो ।

गत वर्षको मार्चमा भाइरस महामारीको कारण सरकारले सगरमाथा आरोहणमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो । मार्च १२ सम्म नेपालमा २ लाख ७५ हजार ७० कोरोना संक्रमण संख्या पुष्टि भएको छ र ३,०१२ जनाले ज्यान गुमाएका छन् । सरकारले अक्सफोर्डले विकास गरेको कोभिसिल्ड खोप लगाउन सुरु गरेपछि भने पछिल्लो महिना भाइरस संक्रमणमा कमी आएको छ । अहिले दैनिक संक्रमण १०० भन्दा तल छ । विदेशी नागरिकको हकमा एकसाता सरकारले तोकेको होटलमा अनिवार्य क्वारेन्टिन बस्नुपर्ने नियम छ ।

यसपटक नेपालको तर्फबाट शिखर पुग्न चाहने पर्वतारोहीको संख्या बढ्ने अनुमान गरिएको छ । भाइरसको कारण तिब्बततर्फबाट गत वर्ष आरोहणमा लगाइएको रोक यस वर्ष पनि कायमै हुने चीनले जनाएको छ । जसले गर्दा उत्तरतर्फबाट चढ्ने रुचि देखिएका पर्वतारोही पनि नेपालको साइडबाट आउन सक्ने आकलन छ ।

अमेरिकाको म्याडिसन माउन्टेनियरिङ आरोही दलका ग्यारेट म्याडिसनका अनुसार आउँदो अप्रिल र मे महिनाको सिजनमा उनको एउटा ठूलो टोली सगरमाथा चढ्ने तयारीमा छ ।

पर्यटन बोर्डका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत धनञ्जय रेग्मी जलवायु परिवर्तन र कोरोनाभाइरस महामारीविरुद्ध सकारात्मक सन्देश दिन यसपटकको सगरमाथा आरोहण सिजन महत्वपूर्ण हुने बताउँछन् ।

‘हामी कोभिडबाट डराएका हैनौं तर, सम्भावित संक्रमणको जोखिमबाट सतर्क छौं’ म्याडिसनले रोयटर्स समाचार एजेन्सीसँग भनेका छन् ।

अल्पाइनग्लो एक्सपेडिसनका एड्रियन बालिंगर भन्छन्, ‘नेपालजस्तो कमजोर स्वास्थ्य प्रणाली भएको ठाउँमा आफैं सतर्क हुनुपर्ने बेला हो । यदि कोही आरोहणकै क्रममा विरामी भए हामी उद्दारको लागि पनि तयारी अवस्थामा हुनेछौं ।’

सन् २०१९ मा जस्तै आउँदो वसन्तकालीन आरोहणको समयमा पनि ‘आइसफल चिकित्सक’ ले सगरमाथा चढ्ने रुटहरु सेटअप गर्ने तयारी गरिरहेका छन् । तालिमप्राप्त नेपाली पर्वतारोहीहरु खतरनाक खुम्बु आइसफलसहित अन्य जोखिमपूर्ण रुटमा डोरी र भर्‍याङ बाँध्ने काममा अहिले खटिरहेका छन् ।

सगरमाथा प्रदूषण नियन्त्रण समितिका प्रतिनिधि एवं आरोहण रुट व्यवस्थापन गर्ने टोलीका निशान श्रेष्ठका अनुसार दुई सहयोगीसहित आठ पर्वतारोही यतिबेला सगरमाथा आधारशिविरमा पुगेर कामको तयारी गरिरहेका छन् । आउने सातादेखि उनीहरुले मौसम सुधारसँगै काम सुरु गर्ने उनले जनाए ।

यतिबेला काठमाडौंस्थित पर्वतारोहण संघसंस्था अप्रिलदेखि सुरु हुने आरोहण सिजनको तयारीमा व्यस्त छन् । गतवर्ष भाइरस महामारीको कारण रोकिएको आम्दानी यस वर्षको सिजनसँगै सुरु हुने आशा उनीहरुमा पलाएको छ । सरकारले विदेशीका लागि आगमन खुलाए पनि भारत र चीनसँगको अन्तर्राष्ट्रिय सीमाचाहिं अहिले पनि बन्द अवस्थामा छन् ।

पर्यटन बोर्डका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत धनञ्जय रेग्मी जलवायु परिवर्तन र कोरोनाभाइरस महामारीविरुद्ध सकारात्मक सन्देश दिन यसपटकको सगरमाथा आरोहण सिजन महत्वपूर्ण हुने बताउँछन् । बढीभन्दा बढी पर्वतारोहीलाई नेपाली हिमालहरुमा आरोहण गरेर नेपाल सुरक्षित छ र लयमा फर्किएको छ भन्ने सन्देश दिने प्रयत्नमा बोर्ड रहेको उनको भनाइ छ ।

भाइरस महामारीले सगरमाथा क्षेत्र खुलेसँगै दुई हलिउड फिल्मले छायांकन तयारी गरिरहेका छन् । जसमा चर्चित हलिउड गायिका सेलेना गोमेजको लेस्बियन बायोपिक र नेटफिल्क्सका लागि अमेरिकी पूर्वराष्ट्रपति बराक ओबामा दम्पतीले तेन्जिङ नोर्गे शेर्पामाथि बनाउने फिल्म ‘तेन्जिङ’ छन् ।

पर्यटन प्रवर्धनका लागि बोर्डले पहिलो तीन महिना विश्व समुदायलाई नेपाल खुला छ भन्ने सन्देश प्रवाह गर्ने, दोस्रो तीनदेखि ६ महिनामा आफूलाई पूर्णरुपमा तयार राख्ने र ६ महिनापछि पुरानै अवस्थामा फर्कने गरी रणनीति बनाउनेतर्फ बोर्डले काम गरिरहेको प्रमुख कार्यकारी अधिकृत रेग्मीले जानकारी दिए ।

पर्वतारोही गाइड पेम्बा भोटे यो सिजनमा पहिलेभन्दा बढी पर्यटक आउन सक्ने भएकाले सोहीअनुसार आफूहरु तयारी अवस्थामा रहेको बताउँछन् । ‘अघिल्लो वर्ष धेरै पर्वतारोहीले अन्तिम समयमा आरोहण स्थगित गर्दा हामी आर्थिकरुपमा पनि प्रभावित हुनुपरेको थियो’ भोटे भन्छन्, ‘सरकार पनि यसपटक भिन्न तयारीमा छ र यसपटक हामीले सोचेभन्दा बढी पर्यटक आउनसक्ने सम्भावना छ ।’

केही अन्तर्राष्ट्रिय एक्सिपिडिसन दलले चाहिं अनिश्चिकालका लागि सगरमाथा आरोहण स्थगित गरेका छन् । न्यूजिल्यान्डस्थित एड्भेन्चर कन्सलट्यान्ट गाइ कोटर अझै केही वर्ष आर्थिक र वातावरणीय रुपमा पनि सगरमाथा आरोहण गर्नु उचित नभएको तर्क गर्छन् ।

‘मलाई व्यक्तिगतरुपमा यो सिजन पनि यस्तै हुन्छ भन्ने लाग्छ र ठीक छैनजस्तो लाग्छ । बरु केही पछि यसबारे सोच्दा हुन्छ’ कोटरले साउथ चाइना मनिङ पोस्टलाई भनेका छन् ।

सन् २०१८ मा मात्र ८८५ जनाले सगरमाथा आरोहण गरेका थिए जसमा ६४४ जनाले नेपालतर्फबाट र २४१ जनाले तिब्बती मोहडाबाट आरोहण गरेका थिए । उक्त समयमा तिब्बती मोहडाबाट चढ्दा ११ जनाले ज्यान गुमाएका थिए ।

अरुको फोटो/भिडियो खिच्न रोक
अघिल्लो सिजनमा सगरमाथामा मान्छेको ‘ट्राफिक जाम’ भएको एउटा तस्विर विश्वव्यापी भाइरल बन्यो । कीर्तिमानी आरोही निर्मल पुर्जाले खिचेको उक्त तस्विरकै कारण अन्तर्राष्ट्रिय संचारमाध्यमदेखि पर्वतारोहण संघसंस्थाले सगरमाथा जोखिमपूर्ण र प्रदूषित भएको भन्दै नेपाललाई आरोहण अनुमति नदिन दबाब मात्र दिएनन् अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमा नेपाल आलोचितसमेत बन्न पुग्यो ।

यही समस्यालाई सम्बोधन गर्न गत बुधबार संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उडड्यन प्राधिकरणले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै अनुमतिबिना अर्को आरोही दलको तस्विर र भिडियो खिच्न नपाइने नियम ल्यायो । पर्वतारोहीले आफ्नो दलको र आफ्नो भिडियो एवं तस्विर मात्र खिच्न पाउने र सेयर गर्न पाउने नयाँ नियम यो सिजनका लागि लागू गरिने भएको छ । विभागको अनुमति बिना त्यस्तो गरेको पाइए उक्त आरोहीलाई प्रतिबन्ध लगाउनेसम्मको चेतावनी दिइएको छ ।

सन् २०१९ मा निर्मल पुर्जाको उक्त तस्विर भाइरल भए लगत्तै सीएनएन, बीबीसी, नेसनल जोग्राफिकलगायतका अन्तर्राष्ट्रिय मिडियाले हिमालको विषयमा नेपाल सरकारसँग प्रश्न उठाएका थिए । सोही सिजनमा अन्य केही आरोहीले पनि सगरमाथाको भिडियो बनाएर इन्टरनेटमा भाइरल तुल्याएका थिए । विभागले सन् २०१५ को विनाशकारी भूकम्पपछि केही विदेशी आरोहीले सगरमाथा पर्यटनबारे नकारात्मक सन्देश जाने गरी फोहोर थुपारेको भिडियोलाई भाइरल बनाएको आरोप लगाएको छ ।

बहराइन राजपरिवारले यसै सिजनमा चढ्ने

बहराइनको राजपरिवार सगरमाथा आरोहणका लागि चैत २ गते काठमाडौं आउने तयारीमा छ । राजपरिवारका एकसहित १६ जनाको टोली नेपाल आउन लागेको नेपाली राजदूत पदम सुन्दासले जानकारी दिए । आरोहण दलमा बहराइन रोयल गार्डमा आधारित १३ जना बहराइनी र ३ जना बेलायती नागरिक हुनेछन् । विशेष विमानबाट नेपाल आउने उक्त टोली ७९ दिनसम्म नेपालमा रहने जनाइएको छ ।

बहराइन आरोही दलको लागि आरोहणको बन्दोबस्त नेपालस्थित सेभेन समिट ट्रेक्स प्रालिबाट भैरहेको छ । सो टोलीले सन् २०२० को अक्टोबरमा लोबुचे पिक र मनास्लु हिमाल आरोहण गरेको थियो । त्यतिबेला बहराइनका राजकुमार नेपाल आइपुगेका थिए ।

दुई हलिउड फिल्म छायांकन तयारीमा

हलिउड रिपोर्टर म्यागजिनका अनुसार भाइरस महामारीले सगरमाथा क्षेत्र खुलेसँगै दुई हलिउड फिल्मले छायांकन तयारी गरिरहेका छन् । जसमा चर्चित हलिउड गायिका सेलेना गोमेजको लेस्बियन बायोपिक र नेटफिल्क्सका लागि अमेरिकी पूर्वराष्ट्रपति बराक ओबामा दम्पतीले तेन्जिङ नोर्गे शेर्पामाथि बनाउने फिल्म ‘तेन्जिङ’ छन् ।

सगरमाथा आरोही सिल्भिया भास्केज लाभाडोको जीवनमाथि बन्ने बायोपिक फिल्मलाई गोमेजको मुन पिक्चर्सले निर्माण गर्ने जनाइएको छ । पेरुभियन सगरमाथा आरोही लाभाडोको आत्मकथा ‘इन द स्याडो अफ दी माउन्टेन’कै नाममा शीर्षक नामकरण हुनेछ । लाभाडोले सगरमाथासहित सातै महादेशका अग्ला हिमाल चढिसकेकी छिन् ।

लाभाडोले आफूलाई गे महिलाको रुपमा चिनाउने गरेकी छिन् र फिल्मलाई मायान्स एमसी फेन्ड निर्देशक एवं लेखक एल्गिन जेम्सले निर्देशन गर्ने भएका छन् । यो फिल्म निर्माणमा सेलेनाले अस्कर अवार्ड विजेता डोना गिग्लिवटीसँग सहकार्य गर्ने उल्लेख छ ।

अन्तर्राष्ट्रिय संचारमाध्यमका अनुसार आगामी गर्मी सिजनमा अमेरिकी पूर्वराष्ट्रपति ओबामा र नेटफिल्क्सले निर्माण गर्ने फिल्म तेन्जिङको छायांकन हुने तयारी छ । यो फिल्मलाई चर्चित डकुमेन्ट्री शेर्पा एन्ड माउन्टेन निर्देशक जेन पिडमले निर्देशन गर्ने भएकी छिन् । यो फिल्मलाई नेपाल र न्यूजिल्यान्डमा छायांकन गर्ने तयारी भैरहेको छ ।