राजतन्त्रको वकालत गर्ने राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीको नेतृत्वमा पुस्तान्तरण भएको छ । लामो समयदेखि पार्टी सत्तामा रहेका कमल थापालाई विस्थापित गर्दै राजेन्द्र लिङ्देनले राप्रपाको कमाण्ड सम्हाल्ने अवसर पाएका छन् ।
लिङ्देनको विजयले पार्टीभित्र मात्र नभएर बाहिर पनि निकै चर्चा पायो । सामाजिक सञ्जालमा उनीप्रति धेरै सहानुभूति र समर्थन देखिएको थियो । यद्यपि, एजेन्डाका हिसाबले राप्रपाले फरक बाटो लिने सम्भावना छैन । लिङदेन स्वयम् राजतन्त्रक कट्टर हिमायती हुन् ।
राप्रपाको एकल नेतृत्वको पाएका लिङ्देनसामु अब पार्टी एकतालाई जोगाउने प्रमुख चुनौती छ । अध्यक्षमा उनी निर्वाचित भए पनि पदाधिकारीमा कमल थापा पक्षका धेरै आएका छन् । त्यसैमाथि पहिलो दिनबाटै थापाले निर्मल निवासको नांगो हस्तक्षेप भन्दै कडा टिप्पणी गरेर लिङदेनलाई सहज नेतृत्वको वातावरण नदिने संकत गरिसकेका छन् ।
थापाको अभिव्यक्तिलाई लिङदेनले कसरी लिएका छन् ? राजसंस्था र हिन्दूराष्ट्रका विषयमा उनको व्यक्तिगत धारण के हो ? यीनै विषयमा केन्द्रित रहेर नवनिर्वाचित अध्यक्षसँग गरिएको कुराकानी नेपाल टकमाः
तपाईंको विजयले आम राजनीतिक वृत्तमा पुस्तान्तरणको बहस सुरू भएको छ । यसलाई कसरी लिनुभएको छ ?
हाम्रो पार्टी जीवनकै कमजोर अवस्थामा छ । पार्टीभित्रको आन्तरिक समस्या समाधानको सिलसिला कहाँबाट सुरू गर्ने भन्दा सबैभन्दा पहिला नेतृत्व परिवर्तन नै हुनुपर्छ भनेर हामी निष्कर्षमा पुग्यौं र हामी त्यो कुरामा सफल पनि भएका छौं । राप्रपामा नेतृत्व परिवर्तन भइसकेपछि अब रूपान्तरणको प्रक्रिया सुरू भएको छ ।
उम्मेदवार हुने कुरामा हामीले पदाधिकारीहरूको पनि निर्वाचन गर्यौं । यसमा कोही पक्ष विपक्ष भन्ने कुरै छैन । यो स्थायी गुट होइन । अब राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीमा यो महाधिवेशन पनि स्थायी गुटको सदाको लागि अन्त्य भएको छ । निर्वाचनमा विभिन्न प्यानलमा रहेर उम्मेदवार भए पनि अहिले हामी सबै एक छौं ।
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीमा भएको नेतृत्व परिवर्तन केवल राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीको लागि मात्रै होइन । अन्य अन्य राजनैतिक पार्टी तथा देशको समग्र राजनीतिमा पनि यसको महत्वपूर्ण प्रभाव राख्छ भन्ने हामीलाई पूर्णविश्वास छ । पुस्तान्तरण र नेतृत्व परिवर्तनको सिलसिला अब बढ्दै जान्छ । यसको नेतृत्व राप्रपाले गर्न पाएको छ भन्ने मलाई लाग्छ ।
तपाईं अध्यक्षमा निर्वाचित भए पनि केन्द्रीय कमिटीमा अल्पमतमा हुनुहुन्छ । काम गर्न समस्या हुँदैन ?
यो अल्पमत र बहुमतको कुरा होइन । उम्मेदवार हुने कुरामा हामीले पदाधिकारीहरूको पनि निर्वाचन गर्यौं । यसमा कोही पक्ष विपक्ष भन्ने कुरै छैन । यो स्थायी गुट होइन । अब राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीमा यो महाधिवेशन पनि स्थायी गुटको सदाको लागि अन्त्य भएको छ । निर्वाचनमा विभिन्न प्यानलमा रहेर उम्मेदवार भए पनि अहिले हामी सबै एक छौं ।
– तपाईंले एक छौं भने पनि सपथ ग्रहण समारोहमा कमल थापा आउनु भएन । तपाईंहरू बीचको तिक्तता त्यहीँबाट पुष्टि हुँदैन र ?
निर्वाचनमा कहिले काहीँ पराजयलाई कसरी स्वीकार गर्ने भन्ने हुन्छ । फराकिलो सोच राखेर तत्काल आफ्नो हारलाई स्वीकार गर्ने र विजयीलाई स्वागत गर्ने प्रचलन छ भने कतिपयले दुई चार दिन त्यो तिक्तता पोख्ने वा सजिलै स्वीकार नगर्ने चलन हुन्छ । यसलाई मैले सहजरूपमा लिएको छु ।
उहाँ आउन अफ्ठेरो मान्नुभयो । फेरि हामीले सम्पर्क गर्दा अस्वस्थ छु, थाकेको छु, पछि आउँला भन्नुभयो । यसलाई मैले अन्यथा लिएको छैन । यसले पछि समस्या ल्याउँछ भन्ने पनि लाग्दैन ।
– तपाईंले त निर्मल निवासको साथ पाएपछि मात्रै जित्नुभएको भन्ने पनि छ नि ? कमल थापाले त हारेपछि सार्वजनिकरूपमै बोलिदिनुभयो
यो एकदमै गलत कुरा हो । हामीले केही महिना अघिमात्रै राप्रपामा अब नेतृत्व परिवर्तन अपरिहार्य र अनिवार्य रहेको ठहर गरेका थियौं ।
यसलाई बाध्यकारी कदमको रूपमा लिनुपर्छ र सकेसम्म हाम्रा नेताहरूलाई सम्झाउने, उहाँहरूले मान्नुभयो भने सर्वसम्मत रूपले अगाडि जाने नभए प्रतिस्पर्धा गरेर भए पनि नेतृत्व परिवर्तन गर्नुपर्छ भनेर सल्लाह गरी अगाडि बढेका हौं ।
यस्तो विषयमा निर्मल निवासलाई विवादमा तान्नु अत्यन्तै दु:खद कुरा हो । यसले राजसंस्थाको मात्रै अपमान हुँदैन कि देशभरिबाट आएका हजारौं महाधिवेशन प्रतिनिधिसमेत निराश हुन्छन् ।
– अरुले भनेको भए आंकलन गरिएको भन्न सकिन्थ्यो । तर, अध्यक्षका पराजित उम्मेदवारले नै निर्मल निवासको नांगो हस्तक्षेप भनिसकेपछि केही न केही गडबढी छ भनेर बुझ्न पाइँदैन र ?
मलाई त्यस्तो लाग्दैन । उहाँले अब किन त्यसरी भन्नुभयो, किन लेख्नुभयो ? हाम्रो श्रद्देय नेता हुनुहुन्छ कमल थापा, उहाँका केही व्यक्तिगत कमजोरीहरू छन् । ती कमजोरीमध्ये छिटो प्रतिक्रिया व्यक्त गर्ने र पछि पछुताउने छ । त्यो मध्येको एउटा घटनाको रूपमा उहाँको ट्वीटलाई लिन्छु ।
– केन्द्रीय सदस्य राजाराम बर्तौलाले पनि त निर्मल निवासको हस्तक्षेपको छानबिन समिति बनाउन माग गर्नु भएको छ । कहिले बन्छ त समिति ?
(हाँस्दै) कसले छानबिन गर्ने ? के-को लागि गर्ने ? कहाँ मुद्दा हाल्ने ? यस्ता कुराको के अर्थ छ र ? कार्यकर्ताको अपमान गर्ने, महाधिवेशन प्रतिनिधिहरूको अपमान गर्ने बाहेक यसले केही फरक पार्दैन । यसले उहाँहरूलाई नै घाटा हुन्छ जस्तो लाग्छ । यस्तो कुरा नगरेको भए पनि हुन्थ्यो । तर, यी सबै कुरा समयक्रममा मत्थर भएर जान्छ ।
– तपाईंको विजयसँगै पूर्वराजाको पनि सक्रियता बढ्ने आकलन गरिएको छ । राप्रपाभित्र पनि अब पूर्वराजालाई कुनै भूमिका दिन लागिएको हो ?
राजसंस्था अभिभावकीयरूपमा रहनुपर्छ भन्ने हाम्रो मान्यता हो । त्यो केवल राप्रपाको मात्र नभइ सबै जनताको साझा संस्थाको रूपमा रहनु पर्छ भनेर हामीले सैद्धान्तिक रूपमै यो विषय अगाडि सारेका छौं ।
समान विचार राख्ने सबै व्यक्ति, समूह, संस्था तथा पार्टीहरूलाई समेत जोड्ने अभियानको सुरूआत गर्दैछौं । एउटा एकीकृत शक्ति निर्माण गरिसकेपछि राजसंस्था हिन्दूराष्ट्र पुन:स्थापनाको कुरा मात्र होइन अरू जनजीविकाका विषयमा पनि हामी वकालत गर्छौं ।
तर, अब राजा सक्रिय हुने अथवा कुनै दल विशेषलाई बोकेर हिँड्ने भन्ने कुरामा हाम्रो विश्वास छैन । र, राजसंस्था त्यसरी अगाडि आउँदैन पनि । राजा सक्रिय भएर आउने भन्दा पनि नेपाली जनताको चाहना र भावना अनुसार आउने हो । राजसंस्था कुनै व्यक्ति कुनै पार्टीको आवश्यकताभन्दा पनि नेपालको स्थायित्वको आधार भएको हुँदा हामीले नेपालको स्थायित्वको लागि राजसंस्था आवश्यक छ भनेका हौं । राजा सक्रिय भएर आउनु पर्छ भन्ने मलाई लाग्दैन ।
– राजसंस्था पुन:स्थापनाका लागि तपाईंहरूको भूमिका र पहल कस्तो रहन्छ ?
पहिलो कुरा समान विचार राख्ने सबै व्यक्ति, समूह, संस्था तथा पार्टीहरूलाई समेत जोड्ने अभियानको सुरूआत गर्दैछौं । एउटा एकीकृत शक्ति निर्माण गरिसकेपछि राजसंस्था हिन्दूराष्ट्र पुन:स्थापनाको कुरा मात्र होइन अरू जनजीविकाका विषयमा पनि हामी वकालत गर्छौं ।
अहिलेको राजनीतिक प्रणालीले आमूल परिवर्तनका लागि हामीले सडक र निर्वाचन दुवैलाई प्रयोग गर्छौं । जताबाट छिटो हुन्छ त्यतैबाट हामीले आफ्नो मान्यताहरू स्थापित गर्न अग्रसर हुन्छौं ।
– अहिले तपाईंहरूसँग ३ प्रतिशत पनि मत छैन । राष्ट्रिय पार्टी भन्ने हैसियत पनि छैन । निर्वाचनको तयारी कस्तो हुन्छ ?
अब राप्रपालाई ३ प्रतिशतमा मात्रै सीमित राख्ने पार्टीको रूपमा राख्दैनौं । देशको अग्रणी शक्तिको रूपमा स्थापित गर्ने सिलसिलामा हामी अगाडि बढेका छौं ।
हामीले कुनै दल विशेषलाई छान्ने भन्दा पनि तत्कालीन परिस्थितिमा भर पर्ने हुनाले अहिले एकपक्षीय रूपमा हामी फलानो दलसँग गठबन्धन गर्छौं र त्यसलाई महत्व दिन्छौं भन्ने कुरा अन्यथा हुन्छ ।
आउँदो निर्वाचनमा राप्रपा राष्ट्रिय शक्ति बन्ने, नेपालको राजनीतिको मूल प्रवाहमा अघि बढ्छ ।
– चुनावमा तपाईंलाई त्यो बेला एमालेले सहयोग गरेको थियो । अब त तपाईं नै नेतृत्वमा हुनुहुन्छ । एमालेसँग कार्यगत एकता हुन्छ ?
हुन सक्छ । पहिलो हाम्रो प्राथमिकता भनेको आफ्नै वलमा निर्वाचन जित्ने हो । १६५ निर्वाचनमा हामी आफ्नो उम्मेदवार उठाउने र राप्रपा एक्लै चुनाव लडेर जानुपर्छ भन्ने हाम्रो मान्यता हो ।
तर, समय परिस्थिति अनुसार सबै राजनीतिक दलहरूको गठबन्धन बन्दै आएपछि र त्यो आवश्यकता परेपछि वा अन्य दलसँग कुरा मिलेपछि एमाले अथवा अरू कुनै पनि दलहरूसँग हामी मिलेर गठबन्धन गरेर चुनावमा जान सक्छौं ।
– तपाईंहरूको प्राथमिकतामा कुन कुन दल छन् त ?
त्यो दुईपक्षीय आवश्यकता भर पर्ने कुरा हो । हामीले कुनै दल विशेषलाई छान्ने भन्दा पनि तत्कालीन परिस्थितिमा भर पर्ने हुनाले अहिले एकपक्षीय रूपमा हामी फलानो दलसँग गठबन्धन गर्छौं र त्यसलाई महत्व दिन्छौं भन्ने कुरा अन्यथा हुन्छ ।
लिङदेनले पत्रकारहरुसँग भने, ‘यो एकदमै दुर्भाग्यपूर्ण कुरा हो । यसले महाधिवेशन प्रतिनिधिहरूप्रति अविश्वास भएको छ । उहाँहरूले गरेको निर्णयको अपमान भएको छ ।’ यस विषयमा आफूले धेरै टिकाटिप्पणी गर्न नचाहेको पनि उनले बताए ।
