Category: भिडियो

काठमाडौं । राज्य व्यवस्था तथा सुशासन समितिका सभापति रामहरि खतिवडाले छानबिन समितिले बुझाएको प्रतिवेदनमा आफूलाई दोषी किटान नगरेको दाबी गरेका छन्।

संसदीय समितिले प्रतिवेदन सदनमा बुझाएपछि सञ्चारकर्मीहरूसँग कुरा गर्दै दोषी देखिए आफू कारबाही भोग्न तयार रहेको सुरुदेखि नै भन्दै आएको बताए।

पदबाट राजीनामाबारे उनले भने, ‘मैले दोष देखिए कारबाही भोग्छु भनिरहेको छु। कुलिङ पिरियड रहनुपर्छ भन्ने पक्षमा छु। राष्ट्रियसभाले सच्याएर ल्याओस् भन्ने पक्षमा छु।’

उनले आफूले हस्ताक्षर गरेकोमा कुलिङ पिरियड रहेको जिकिर गरेका छन्। उनले समितिले नाम किटान नगरेको भन्दै राजीनामा नदिने उनको भनाई छ।

काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रका सांसद माधव सापकोटाले कुलिङ पिरियडमा भएको छेडखानीलाई मानवीय त्रुटि नभई नियतवश गरिएको कमजोरी भएको दाबी गरेका छन्।

संसदीय छानबिन विशेष समितिका सदस्य समेत रहेका सापकोटाले कुलिङ पिरियडमा भएको छेडखानी गम्भीर त्रुटि भएको निष्कर्ष निकालेको बताए।

उनले भने, ‘राज्यव्यवस्था परामर्श समितिका कर्मचारी, विज्ञहरूसँग छलफल गर्दा पनि सभापति रामहरि खतिवडाको कार्यशैली रहस्यमय देखिन गएको छ। त्यसैले सभापतिले आफ्नो पदीय जिम्मेवारी निर्वाह गर्न नसकेको समितिको ठहर छ।’

उनले प्रथम दृष्टिमै हस्ताक्षर गरेका सभापति र सचिवले नैतिक जिम्मेवारी लिनुपर्ने बताए। समितिका सभापति र सचिवले जिम्मेवारी निर्वाह गर्न नसकेको ठहर गरिसकेपछि पदमा बस्ने नबस्ने अब उनीहरूको नैतिकमाथि प्रश्न उठ्ने बताए ।

काठमाडौं । राप्रपा सांसद एवं कुलिङ अफ पिरियडमा भएको गडबडी छानबिन गर्न गठित विशेष समिति सदस्य रोशन कार्कीले ठूला दलका कारण चाहेजस्तो प्रतिवेदन बन्न नसकेको बताएकी छन् ।

विशेष समितिले मंगलबार सभामुखलाई प्रतिवेदन बुझाएपछि संसद भवनमा सञ्चारकर्मीसँग कुरा गर्दै कार्कीले ठूला दलका दम्भका कारण चाहेको जस्तो निष्कर्ष निकाल्न नसकिएको जिकिर गरिन् ।

उनले प्रतिवेदनमा नैतिकता भन्ने शव्द राख्ने बिषयमा सहमति जुट्न नै दुई दिन लागेको उल्लेख गरिन् । नैतिकता भन्ने शव्दसँग ठूला दल डराएपछि त्यसलाई राख्न समितिभित्रै माओवादी, रास्वपा र राप्रपाले ठूलो दबाब दिनुपरेको उनको भनाइ छ ।

कार्कीले राज्य व्यवस्था समितिका सभापति रामहरि खतिवडाले कांग्रेस सभापति र कर्मचारीको दबाबले कुलिङ आफ पिरियड चलखेल गरेको पाइएको समेत बताइन् ।

काठमाडौं । राप्रपाका सांसद दीपकबहादुर सिंहले कांग्रेसका प्रमुख सचेतक श्याम घिमिरेलाई जवाफ फर्काएका छन्। हिजो घिमिरेले सदनमा आफ्नो कुरा राखेर बहिस्कार गर्ने प्रवृत्तिको प्रतिवाद गर्ने चेतावनी दिएका थिए।

त्यसको जवाफ फर्काउँदै सिंहले भने, ‘सदन बहिस्कार गर्नेलाई प्रतिवाद गर्छौँ भनेर कांग्रेसका प्रमुख सचेतक भनिसक्नुभएको छ। हामीले सदनसँगै हामीले पनि सेवा सुविधा पनि बहिस्कार गरिरहेका छौँ।’

भिजिट भिसा प्रकरणमा दैनिक असुली धन्दा गरेर युवाहरूलाई विदेश पठाउने, बिचल्ली पर्दा पनि कुनै वास्ता नर्गनको लागि गणतन्त्र ल्याएको होरु भन्दै प्रश्न गरे। रोजगारी देशमा दिन नसक्ने र बाहिर जानेहरूबाट असुली धन्दा चलाउनेमाथि कारबाही गर्न छानबिन समितिको माग गरे।

काठमाडौं । संघीय निजामती विधेयकको ‘कुलिङ पिरियड’ छेडखानी छानबिनका लागि गठित संसदीय समितिले सभामुख देवराज घिमिरेलाई प्रतिवेदन बुझाएको छ ।

समितिका संयोजक जीवन परियारले सभामुखलाई प्रतिवेदन बुझाएका छन् ।

संघीय निजामती सेवा विधेयकको प्रतिवेदनमा भएको त्रुटि छानबिनका लागि गठन गरिएको उक्त समितिले २९ दिन लगाएर सरोकारवालासँग छलफलपश्चात प्रतिवेदन तयार गरेको हो ।

यो बीचमा समितिको ३७ वटा बैठक बसेको थियो ।

गत असार २३ गते संघीय निजामती सेवा विधेयकमा उल्लेख कुलिङ अफ पिरियडमा भएको छेडखानीको अध्ययन तथा छानबिन गर्न सात सदस्यीय संसदीय विशेष समिति गठन गरेको थियो ।

काठमाडौं । गृहमन्त्री रमेश लेखकले देश र जनताको हितलाई केन्द्रमा राखेर सरकारले कानून बनाउने बताएका छन्। बहुविवाहलाई मान्यता दिने चर्चाकाबीच बसेको मन्त्रिपरिषद्को विधेयक समितिको बैठकपछि सञ्चारकर्मीहरूसँग कुरा गर्दै कानूनमा खराब कुरा आउँछन् भन्ने आशङ्का नगर्न आग्रह गरे।

उनले भने, ‘आजको बैठकमा मुलुकी अपराध संहिता, मुलुकी फौजदारी कार्यविधि संहिता, मुलुकी देवानी संहिता, मुलुकी देवानी कार्यविधि संहिता र सजाय निर्धारण सम्बन्धी कानून सम्बन्धी पाँच वटा विधेयकमा संशोधन प्रस्ताव भएको छ।’

बहुविवाहका लागि आएको संशोधन व्यवस्था, विवाहको उमेर सम्बन्धी व्यवस्था, अग्रिम जमानत सम्बन्धी व्यवस्था र सरकारको सिफारिसमा राष्ट्रपतिले गर्ने सजाय कटौती र सफाइसम्बन्धी व्यवस्था लगायतको विषयमा थप छलफल र परिमार्जन गर्नुपर्ने देखिएको बताए।

उनले थपे, ‘हामी विधेयक समितिमै एउटा उपसमिति बनायौँ त्यो उपसमितिले सम्बन्धी मन्त्रालयको राय सल्लाह लिएर आवश्यक छलफल गरेर संशोधन हुन्छ। नागरिकका बीचमा भएको चर्चालाई विधेयक समितिले सम्बोधन गरेर कानून परिमार्जन गर्छ।’

काठमाडौं । प्रतिनिधि सभाको सोमबारको बैठकमा शुन्य समय र विशेष समयमा अधिकांश महिला सांसदको ध्यान सरकारतर्फ केन्द्रित भयो  । कारण थियो, पछिल्लो समय विभिन्न सञ्चार माध्यममा प्रकाशित ‘सरकारले पुरुषलाई बहुविवाह गर्न दिने गरी कानूनी मस्यौदा तयार गरिरहेको छ’ भन्ने समाचार ।

सांसदले एउटै स्वरमा यस्तो समाचारप्रति आक्रोश प्रकट गर्दै सरकारसँग स्पष्ट पार्न माग गरे । धेरैले नेपालले महिला अधिकारका क्षेत्रमा गरेको उपलब्धिलाई पछाडि धकेल्ने प्रयास भएको आरोप लगाए । कतिपयले मुलुकको संविधानदेखि अन्तर्राष्ट्रिय सन्धि–महासन्धिसम्मलाई लजाउने विषय भएको टिप्पणी गरे ।

सत्तारुढ दल नेकपा (एमाले)की सचेतक सुनिता बरालले सबैभन्दा पहिले बहुविवाहसम्बन्धी चर्चामा सरकारको भूमिका र कानूनी मस्यौदाको बारेमा प्रश्न उठाउदैँ बहुविवाह सामाजिक र कानूनी दुवै दृष्टिले अस्वीकार्य भएको बताइन् ।

उनले भनिन्, ‘असामाजिक र गैरकानूनी विषयलाई कानूनी बनाउने कुरा समाजका हरेक व्यक्ति र समूहको चासो बनेको छ । यस्तो संवेदनशील विषयमा कसरी मस्यौदा तयार भइरहेको छ भन्ने कुरा सरकारको स्पष्ट जवाफ आउनुपर्छ ।’

बरालले कानून निर्माण प्रक्रियामा संवेदनशीलता देखाउनुपर्ने र समाजमा भ्रम फैलाउने खालका समाचार नआउने वातावरण बनाउन आग्रह गरिन् ।

लगत्तै नेकपा (माओवादी केन्द्र)की सचेतक रुपा चौधरीले पनि प्रश्न गरिन् । उनले भनिन्, ‘हामीले संयुक्त राष्ट्रसंघको महिला माथिको सबै प्रकारको भेदभाव अन्त्य सम्बन्धी महासन्धिमा हस्ताक्षर गरेका छौं । तर अहिले आएर सरकारले हिंसाको थुप्रोमाथि सुकुल ओछ्याएर शान्तिको परेवा उडाउने जस्तो काम गरिरहेको छ भन्ने अनुभव भइरहेको छ ।’

चौधरीले संविधानको धारा ३८ र मुलुकी अपराध संहिताको धारा १७५ को उपधारा ५ लाई स्मरण गर्दै त्यसलाई उपहास गर्ने प्रकारका समाचारले आफूलाई पीडा दिएको बताइन् ।

उनले थप्दै भनिन्, ‘महिलाले पाएको अधिकारलाई खोस्ने प्रयास भइरहेको आभास भइरहेको छ । यसतर्फ सरकारको ध्यानाकर्षण होस्, यथार्थ बाहिर आउनुपर्छ ।’

माओवादी केन्द्रककै अर्की सांसद दुर्गा राई अझ कडा रुपमा प्रस्तुत भईन । उनले भनिन्, ‘मुलुकी देवानी र अपराध संहिताले पूर्णतः निषेध गरेको बहुविवाहलाई छुट दिने विधेयक ल्याउन खोजिएको हो भन्ने खबर आएको छ । सरकारले यस्तै विधेयक ल्याउने भए संसदमा प्रस्तुत नगर्नुस् ।’ सांसद राईले व्यंग्य गर्दै सोधिन्, ‘आफ्नो ज्वाईले बहुविवाह गरेमा स्याबास ज्वाई भन्न तयार हुनुहुन्छ ? महिलामाथि हिंसा बढाउने, पुरुषलाई छाडा बनाउने ऐन किन ल्याउन चाहनुहुन्छ ?’

यस्तो ऐन ल्याउने कार्य ‘विभिन्न बहानामा महिलामाथि भइरहेको असुरक्षालाई बढावा दिने खालको छ र यसको घोर विरोध गरिनुपर्ने उनको भनाइ छ ।

माओवादीकै सांसद सांसद नारायणी शर्माले भावुक हुदैँ भनिन्, ‘२१औं शताब्दीमा पनि हामीलाई यस्तो निकृष्ट विषयमा बहस गर्नुपरेको छ । संविधान, अन्तर्राष्ट्रिय सन्धि, महिला मुक्तिको आन्दोलन सबैको उपहास भएको छ ।’

उनले प्रश्न गर्दै भनिन्, ‘कानून मन्त्रालयमा साँच्चै यस्तै मस्यौदा बन्दै छ भने तत्काल नष्ट गरियोस् । हजारौंको त्याग, तपस्या र बलिदानबाट आएको संविधानलाई चुनौती दिने जो कोही भए पनि त्यो अस्वीकार्य हुन्छ ।’ शर्माले संसदमा महिला सम्बन्धी समिति तत्काल गठन गर्नुपर्ने माग पनि गरिन् ।

माओवादी केन्द्रका सांसद रणेन्द्र बराइली सोमबारको बैठकमा चर्को स्वरमा प्रस्तुत भए । पछिल्ला दिनमा सञ्चार माध्यममा आएको समाचार ‘सरकारले बहुविवाहलाई कानूनी मान्यता दिने मस्यौदा तयार गर्दैछ’ भन्ने शिर्षकले उनको ध्यान खिचेको थियो । ‘समाचारमा भनिएको छ, ‘पहिलो पत्नीसँग मन नमिले अर्को महिलासँग सम्बन्ध राख्ने अनि बच्चा जन्माएपछि सम्बन्धलाई वैधानिक बनाउन कानूनी बाटो खोल्न खोजिँदैछ । यो त सरासर कुतर्क हो ।’ उनले थप्दै भने ‘पहिलो पत्नीसँग मन नमिल्ने हो भने सम्बन्ध विच्छेद गरेर अर्को विवाह गर्ने कानूनी बाटो त पहिल्यै छ ।’ बराइलीले बहुविवाहलाई वैधानिकता दिने सोचलाई ‘प्रतिगामी र गैरजिम्मेवार’ भन्दै आलोचना गरे । उनले भने, ‘सरकारको नेतृत्व सम्हालेर बसेका व्यक्तिबाट यस्ता विचार आउनु लाजमर्दो कुरा हो । महिला घर–घरबाट यसविरुद्ध आवाज उठाइरहेका छन् ।’

माइतीघर मण्डलामा तीन दिनदेखि बहुविवाहविरुद्ध अनशन बसिरहेका बिनु यादवलाई उनले स्मरण गर्दै सम्मान प्रकट गरे । ‘महिला समानता र संविधानले दिएको अधिकारमाथि कुठाराघात गर्ने कुनै पनि विधेयक अस्वीकार्य छ । उनले चेतावनी दिदैँ भने, ‘नेपाल संसारको अगाडि लाजमर्दो अवस्थामा नपरोस् ।’ बराइलीले प्रतिनिधि सभा नियमावली २०७९ अनुसार गठन हुन बाँकी रहेको महिला समन्वय समितिको प्रसंग पनि उठाए । उनले भने, ‘हामी पार्टीभन्दा माथि उठेर महिलाको सवालमा विचार निर्माण गर्न तयार छौं । तर तीन वर्ष भइसके पनि महिला समिति बन्न सकेको छैन । तत्काल गठन हुनुपर्छ ।’

नेपाली कांग्रेसकी सांसद रमा कोइरालाले केही फरक दृष्टिकोण राखिन् । उनले भनिन्, ‘मैले नै कानून मन्त्रीसँग कुरा गर्दा उहाँले यस्तो ऐन हुँदै होइन भन्नुभएको छ ।

तर मन्त्रीकै सचिवले, ‘पहिलो पत्नीसँग मन नमिल्ने भए अर्कीसँग सम्बन्ध राख्न पाउने’ भन्ने व्याख्या गरेको समाचार आएको भन्दै उनले त्यसप्रति आक्रोश जनाइन् । उनले थप्दै भनिन्, ‘कर्मचारीकै यस्तो भनाइका कारण समाजमा नकारात्मक प्रभाव परेको छ । यस्तो भ्रम तत्काल हटाउनुपर्छ  । मन्त्रीज्यूले सबैलाई चित्त बुझ्ने गरी जवाफ दिनुपर्छ ।’

जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) नेपालकी सांसद सुशिला श्रेष्ठले पनि सञ्चार माध्यममा आएका समाचारलाई गम्भीरतापूर्वक लिदैँ भनिन्, ‘पहिलो पत्नीसँग मन नमिल्दा सम्बन्ध विच्छेद गरेर अर्को विवाह गर्ने कानूनी बाटो छ । तर त्यसलाई कानूनी बहुविवाहको नाममा वैधानिक बनाउन खोज्नु खतरनाक सोच हो ।’ श्रेष्ठले पनि प्रतिगामी र गैरजिम्मेवार सोचलाई अस्वीकार गर्न सबैलाई अनुरोध गरिन् ।’ उनले भनिन्, ‘अवैध सन्तानलाई वैधानिकता दिने नाममा ल्याइने यस्तो विचारलाई महिला घर–घरबाट अस्वीकार गरिरहेका छन् । बिनु यादव अनशनमा बस्नुभएको छ, उहाँलाई म हार्दिक सम्मान व्यक्त गर्दछु ।’

उनले नेपालको संविधान र संयुक्त राष्ट्र संघको महिला माथिका सबै प्रकारका भेदभाव अन्त्य गर्ने महासन्धि (सिडअ) विरुद्ध जाने कुनै पनि विधेयकलाई अस्वीकार गर्ने चेतावनी दिइन् । ‘नेपाललाई संसारको अगाडि शिर झुकाउनुपर्ने लाजमर्दो अवस्था नबनोस् । सरकारलाई यस्तो विधेयक ल्याउन कहिल्यै मेहेनत गर्न नदिन आग्रह गर्दछु ।’ श्रेष्ठले पनि महिला समन्वय समिति गठन हुन नसकेकोमा दुःख व्यक्त गर्दै तुरुन्त गठन गर्न माग गरिन् । ‘हामी पार्टीभन्दा माथि उठेर महिलाको सवालमा एकताबद्ध हुन तयार छौं । तत्काल महिला समिति गठन हुनुपर्छ ।’

समग्रमा बहुविवाहका बिषयमा धारणा राख्ने सांसदले महिलाले संविधान र कानूनबाट पाएका अधिकारलाई सीमित गर्ने वा कमजोर पार्ने कुनै पनि प्रयास अस्वीकार्य हुने दाबी गरेका छन् ।

साथै बैठकमा उठेका यी प्रश्नले सरकारलाई जवाफ दिनुपर्ने दबाब सिर्जना भएको छ । सांसदले कानून मन्त्रालयलाई प्रस्ट पार्न आग्रह गरेका छन् । कतिपयले विधेयक मस्यौदा भइरहेको भए तत्काल रोक्नुपर्ने माग समेत गरेका छन् ।

संविधानको धारा ३८ को उपधारा ३ ले महिलालाई समान अधिकारको ग्यारेन्टी गरेको छ । मुलुकी अपराध संहिता २०७४ ले पनि बहुविवाहलाई अपराधका रूपमा परिभाषित गरेको छ ।

नेपालले १९९१ मै महिला माथि सबै प्रकारको भेदभाव अन्त्य गर्ने महासन्धि (सिडअ)मा हस्ताक्षर गरिसकेको छ । यस्तो अवस्थामा ‘बहुविवाहलाई केही परिस्थितिमा कानूनी मान्यता दिने’ भनेर बाहिर आएको समाचारलाई सांसदले संविधान र अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिवद्धता विरुद्धको कदमका रूपमा पनि व्याख्या गरेका छन् ।

काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका प्रमुख सचेतक श्याम घिमिरेले ७० दिनदेखि रास्वपा र राप्रपाले आफ्नो कुरा राखेर बैठक बहिस्कार गरेर हिँडेको भन्दै आपत्ति जनाएका छन्। प्रतिनिधि सभाको बैठकमा बोल्दै दुई पार्टीले उठाएको विषयमा सरकार र संसद्को ध्यानाकर्षण भइसकेको बताए।

उनले भने, ‘कति दिनसम्म यो चल्ने हो ? संसदमा उभिएर सधैँ गाली गर्ने, भिजिट भिसाको नाममा मानव तस्करी गरियो भन्ने ? भिजिट भिसा भनेको मानव तस्करी हो ? भिजिट भिसामा बाहिर नजाने सांसद यहाँ को छ ? के भन्न खोजेको ? ‘गोयबल्स शैली’ मा झूटो कुरा प्रचार गरेर आज जनतालाई भ्रमित पार्ने र संसदलाई दुरुपयोग गर्ने काम बन्द हुनुपर्छ।’

उनले रास्वपा र राप्रपाको गतिविधिले संसद्को गरिमालाई कमजोर पारेको बताए। उनले दुई पार्टीको शैलीमा आपत्ति जनाउँदै गालीगलौजको प्रतिवादमा उत्रिने समेत चेतावनी दिए।

काठमाडौं । राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)ले घुस काण्डमा मुछिएका मन्त्रीहरूमाथि कारबाही प्रक्रिया अघि नबढाएको भन्दै सरकारमाथि नै प्रश्न उठाएको छ।

प्रतिनिधि सभाको बैठकमा बोल्दै सांसद असीम साहले भिजिट भिसा प्रकरणमा मुछिएका गृहमन्त्री रमेश लेखकलाई जनताले कहिल्यै नबिर्सने टिप्पणी गरे।

उनले भने, ‘भिजिट भिसाको नाममा मानव तस्करहरूको फाइल कहाँ पुग्यो भनेर म गृहमन्त्रीज्यूलाई सोध्न चाहन्छु। जनताले यो प्रकरण बिर्सिन्छन् भनेर गल्ती नगर्नुहोला। जनताले बिर्सिने छैनन्, हामी कुनै पनि हालतमा बिर्सिन दिने छैनौँ।’

उनले प्रधानमन्त्रीले रास्वपालाई व्यवस्था विरोधी र संसद् विरोधी भनेकोप्रति आपत्ति जनाए।

प्रधानमन्त्रीलाई जवाफ दिँदै उनले भने, ‘उम्रभर गालिब यही भूल कर्ता रहा, धूल चेहेरे पे थी और आएना साफ करता रहा। धुलो त ऐना हेर्ने तपाईँहरूकै मन्त्रिपरिषद्का सदस्यहरूको अनुहारमा लागको छ, अनि ऐना देखाउने रास्वपालाई गाली गरेर हुन्छ त ?’

उनले पूर्वमन्त्री राजकुमार गुप्ताको घुस डिलको अडिओपछि राजीनामा दिएपछि उन्मुक्ति दिइएको र अडिओमा नाम सुनिएका अर्का मन्त्री र पूर्व मन्त्रीलाई संरक्षण गरेको आरोप लगाए। राजीनामा भनेको भ्रष्टाचारको अपराधबाट मुक्ति पाउने गंगास्नान पो भएछ भन्दै कटाक्ष गरे।

काठमाडौं । नेकपा एमालेका सचेतक सुनिता बरालले बहुविवाहलाई कानुनी मान्यता दिन खोजिएको भन्दै भइरहेको चर्चाको कानूनमन्त्री अजयकुमार चौरासियासँग जवाफ माग गरेकी छन्।

प्रतिनिधिसभाको बैठकमा बोल्दै मन्त्रीसन्त्री र मन्त्रालयको ध्यानाकर्षण गराइन्।

उनले भनिन्, ‘बहुविवाह नेपाली समाजमा सामाजिक रूपमा हेर्न हो भने असामाजिक र कानूनी मान्यताले हेर्ने हो भने गैरकानूनी विषय हो। यो संवेदनशील र गम्भीर विषय हो। यस्ता विषयमा कानून निर्माणको प्रक्रियामा अघि बढ्दा अहिले उठेको विषय के हो ?’

उनले यो गम्भीर विषय भएको उल्लेख गर्दै चर्चामा आएको वास्तविकता के हो भन्दै कानून मन्त्रीमाथि प्रश्न गरिन्।

काठमाडौं । राप्रपाका सांसद ध्रुवबहादुर प्रधानले प्रधानमन्त्री केपी ओलीको अभिव्यक्तिप्रति आपत्ति जनाएका छन्।

प्रतिनिधिसभाको बैठकमा बोल्दै प्रधानमन्त्रीले राप्रपा र रास्वपालाई संविधान र व्यवस्था विरोधी भन्दै सदनमा अवरोध गरेको भन्दै दिएको अभिव्यक्तिप्रति आपत्ति जनाएका हुन्।

उनले भने, ‘भिजिट भिसा प्रकरणमा हामीले समाधान चाहेका छौँ। स्वार्थ बाझिने समितिले कस्तो छानबिन गर्छ, हामीले त्यसैले संसदीय समिति वा न्यायिक समितिको कुरा उठाइरहेका छौँ। हामी पनि जनताको प्रतिनिधि हौँ। हामी सदन चलाउन सहयोग गर्न तयार छौँ।’

उनले समस्या समाधान गर्नको लागि सभामुखलाई आँट गर्न आग्रह गरे।

उनले थपे, ‘सभामुखले पनि सरकार पक्षीय भएर सोचिदिनु भएन। जनताको आवाज हामीले उठाएपछि यसको समाधान के हुनसक्छ। समाधान निकाल्नको लागि सभामुख क्षमतावान् हुनुहुन्छ।’

काठमाडौं । बागमती प्रदेशका मुख्यमन्त्री बहादुर सिंह लामाले राजीनामा दिएका छन् । आइतबार नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवासँग भेटेर सहमति गरेपछि उनले पत्रकार सम्मेलनमार्फत बागमती प्रदेश प्रमुखको कार्यालयमा राजीनामा पेश गरेको जनाएका हुन् ।

उनले आफूले पार्टी सभापतिको कुरा मानेर राजीनामा दिएको जनाए । उनले भने, ‘संविधानले त मलाई मुख्यमन्त्री त अझै सुनिश्चित नै गरेको थियो । तर पार्टीभित्रको बृहत छलफलपश्चात विधि मूल्य र मान्यतालाई आधार मानेर । त्यतिमात्र होइन पार्टी सभापतिले देउवासँगको छलफलमा राजीनामा गरेर मार्ग प्रशस्त गरिदिन आग्रह गरेकाले त्यसलाई शिरोधार्य गर्दै राजीनामा दिने निर्णय गरेको हुँ ।’

काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रले अमेरिकाको नेतृत्वमा रहेको उदारवादी विश्व व्यवस्था विघटन हुन लागेको निष्कर्ष निकालेको छ । केन्द्रीय कार्यालय पेरिसडाँडामा जारी स्थायी कमिटी बैठकमा आइतवार विश्व राजनीतिबारे छलफल भएको प्रवक्ता अग्नि प्रसाद सापकोटाले जानकारी दिए ।

बैठकको छलफल सुनाउँदै पूर्व सभामुख सापकोटाले विश्व वहु ध्रुवीय व्यवस्थामा गइरहेको र डलर साम्राज्य भत्केर ब्रिक्स प्रचलनमा ल्याउन लागिएको बताए । उनले जी सेभेनको विकल्पमा २१ देशको संगठनको प्रशंसा गरे ।

माओवादी बैठकको निष्कर्षबारे सापकोटाले भने- एक ध्रुवीय उदारवादी विश्व व्यवस्था जुन अमेरिकाको नेतृत्वमा छ त्यो विघटन हुँदैछ । खासगरी चीन,रुस र भारत विश्व शक्तिका रुपमा आउँदैछन् । संयुक्त राष्ट्रसंघ निष्प्रभावी भएको छ । यस्तो बेलामा नेपालको भूमिका विश्व मन्चमा कमजोर भएको छ ।

माओवादीले नेपालको आफ्नो भूमिका प्रभावकारी बनाउन पहल हुनुपर्ने जनाएको छ ।

काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ ले उपमहासचिव जनार्दन शर्माले आत्मालोचना गर्नुपर्ने बताएका छन् । स्थायी कमिटी बैठकबाट बाहिरिने क्रममा पत्रकारसँग संक्षिप्त प्रतिक्रिया दिँदै अध्यक्ष प्रचण्डले छलफल चलिरहेको बताए ।

जनार्दन शर्माले अध्यक्ष प्रचण्डबाट आत्मालोचना हुनुपर्ने भनी दिएको अभिव्यक्तिबारे प्रश्नमा उनले भने- छलफल चलिरहेको छ, जसले गल्ती गरेको हो त्यसले आत्मालोचना गर्ने हो ।

बैठकपछि प्रवक्ता अग्नि सापकोटाले अध्यक्ष प्रचण्डले आत्मालोचना गर्नुपर्ने आवाज बैठकमा एकाधबाहेक अरुले नउठाएको भन्दै त्यो औचित्यहीन नरहेको बताए ।

शर्माले आइतवार बैठकमा बोल्ने क्रममा आफनो भागमा परेका गल्तीको लागि आत्मालोचना गर्न तयार भएको भन्दै ३१ लाखबाट ११ लाख भोटको पार्टीमा खुम्चिएको जिम्मेवारी प्रचण्डले लिनुपर्ने बताएका थिए ।

काठमाडौं । भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्री बलराम अधिकारीले करिब १५ लाख भूमिहीन, दलित सुकुम्वासीलाई पूर्जा उपलव्ध गराउने सरकारको तयारी रहेको बताएका छन् ।

सिंहदरबारमा आइतबार बसेको प्रतिनिधिसभा अन्तर्गतको कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक स्रोत समितिको बैठकमा भूमि सम्बन्धी केही नेपाल ऐनलाई संशोधन गर्न बनेको विधेयक, २०८२ का सम्बन्धमा भूमिहिन सुकुम्बासी, भूमिहिन दलित, अव्यवस्थित बसोबासीको बिबरणबारे छलफलमा मन्त्री अधिकारी सो जानकारी दिए ।

हालसम्म ९९ हजार १ सय ८६ भूमिहीन दलित, १ लाख ६८ हजार १ सय ५ भूमिहिन सुकुम्बासी र ८ लाख ७५ हजार ४ सय १० अव्यवस्थित बसोबासीको बिबरण संकलन गरिएको मन्त्री अधिकारीले बताए ।

उनले अझै पनि २ सय ८ पालीकाले बिबरण संकलनको काम सम्पन्न गर्न नसकेकाले करिव भूमिहिन सुकुम्बासी, भूमिहिन दलित, अव्यवस्थित बसोबासीको संख्या करिव १५ लाख पुग्न सक्ने अनुमान गरिएको धारणा राखे । भूमिहिन सुकुम्बासी र दलितको हकमा अहिले बसेको स्थानमा नै त्यही ठाउमा जग्गा दिने व्यवस्था गरिएको उनले बताए ।

मन्त्री अधिकारीले कुनै भ्रम नरहने गरि विधेयकलाई अघि बढाउन समिति समक्ष आग्रह गरे । विधेयकमा घर जग्गा व्यवसाय बाहेक अन्य प्रयोजनका लागि प्राप्त गरेको वा स्वीकृति लिएको जग्गा अन्य प्रयोजनका लागि विक्रि गर्न नपाइने व्यवस्था स्पष्ट रुपमा राखिएको अधिकारीले बताए ।

काठमाडौं । नेकपा एकीकृत समाजवादीका सम्मानित नेता झलनाथ खनालले पार्टी अध्यक्ष माधव नेपालबाट आफूलाई पार्टी छाड भन्ने अभिव्यक्ति आउला भन्ने आफूले कल्पना पनि नगरेको बताएका छन्।

अध्यक्ष माधव नेपालले पार्टी छाडेर जान भनेपछि पत्रकार सम्मेलन गरेर आफूले बोलेको विषयले पार्टीलाई असर गरेको भए पार्टी बैठक बोलाउन माग गरे।

उनले भने, ‘उहाँले मेरो अन्तर्वार्ताको कुरालाई सुनेर पार्टी छाड भनेर आदेश दिनुभएछ। उहाँले आदेश दिने बित्तिकै कुनै पार्टीको सदस्यले छाड्छ। नेताले छाड्छ। यही हो पार्टीको नेताको हैसियत? मैले त भव्य नेताको रूपमा हेरेको थिएँ उहाँलाई तर यति तल्लो स्तरको चिन्तन पनि उहाँसँग अहिलेसम्म छ।’

उनले अध्यक्ष नेपाललाई पार्टी चलाउन सक्ने क्षमता नभए आफैँ छाडेर हिँड्न सुझाए।

काठमाडौं । नेकपा एकीकृत समाजवादीका सम्मानित नेता झलनाथ खनालले एमालेबाट विद्रोह गरेको ४ वर्ष बितेपछि औचित्य पुष्टि गर्ने ढंगले अघि बढ्न नसकेको बताएका छन्।

अध्यक्ष माधव नेपालले पार्टी छाडेर जान भनेपछि पत्रकार सम्मेलन गरेर विद्रोहको औचित्य पुष्टि गर्ने कार्यदिशा नै अघि बढाउन नसकेको बताए। उनले पार्टीले दक्षिणपन्थी अवसरवाद खण्डन र आलोचना गर्नै नसकेको जिकिर गरे।

उनले भने, ‘औचित्य पुष्टि गर्न नसकेको कुरा मैले मात्रै भनेको होइन। आम नेता कार्यकर्ताको कुरा हो। मैले उठाइदिएको मात्रै हो। आजको नेतृत्वलाई खबरदारी गरेको पनि हुँ।’

उनले नेतृत्वले आफ्नो खबरदारीले अस्वीकार गरेको बताए। उनले एउटै कार्यक्रममा सहभागी हुँदा पनि आफूले वैज्ञानिक समाजवादको कुरा गरेपछि अध्यक्षले जबज छाड्नै सकिँदैन भन्ने गरेको बताए।

उनले थपे, ‘म त यस्ता कुराहरू पार्टीभित्र छलफल गरेर सही र गलत छुट्टाएर समाधान गर्नुपर्छ भन्ने पक्षमा छु। म अरू ढंगले जान्न। विद्रोह गरेको गलत भनेको छैन। तर औचित्य पुष्टि गर्न सकेनौँ भने स्वतः गलत हुन्छ। त्यसैले वैचारिक सैद्धान्तिक छलफल गरौँ भनेको हुँ।’

काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका नेता डा. शेखर कोइरालाले पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवाले गठबन्धन दलबाहेक अरूसँग भेट्नै नहुनेजस्तो गरेको बताएका छन्। कांग्रेस विराटनगर ४ समितिले आयोजना गरेको कार्यक्रममा बोल्दै देउवालाई अरू पार्टीका नेतालाई घरमै बोलाएर कुराकानी गर्न सुझाए।

उनले आफूले पूर्वराष्ट्रपति विद्या भण्डारी र माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डसँग भेट्नुको कारण पनि खुलाए। उनको भनाइ जस्ताको तस्तै,

मैले सभापतिलाई पटक पटक भने तपाईँ कांग्रेसको मात्रै होइन देशैको नेता हो, तपाईंजतिको सिनियर नेता अहिले राजनीतिमा कोही छैन। तपाईँले बोलाएर भेट्नुस् सबै दलका नेतालाई, उहाँ हुँदैन भन्नुहुन्छ। अहिले हाम्रो गठबन्धन एमालेसँग छ। एमालेसित मात्रै भेट्नुपर्छ। जुन बेला माओवादीसित थियो त्यसबेला माओवादीसित मात्रै भेट्नुपर्छ। म त्यो मान्यता राख्दिनँ।
मैले माओवादीसित पनि भेटेँ, भोलि मधेसी दलसँग पनि भेटौँला। त्यही भएर मैले पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीलाई पनि भेटेँ। माओवादीका अध्यक्ष प्रचण्डजीसँग मैले त्यस्तो धेरै कुरा गरेकै होइन। सामाजिक सञ्जालमा धेरै गलत कुरा लेखेका हुन्छन्। बरु चित्त बुझेन भने हामीलाई सोधे हुन्छ। आजकाल सामाजिक ओलीजी र विद्याजीको फाइट देख्नुभएको होला नि।
मैले प्रचण्डजीको भेटमा तपाईँ सत्तापक्षको हो कि विपक्षको भनेँ संसद्मा, उहाँले आफू विपक्षमा हुँ भन्नुभयो। तर मैले तपाईँहरू सत्तापक्षजस्तो हुनुभयो, अहिले विपक्षी त रास्वपा मात्रै भएजस्तो देखियो उनीहरू भिडिरहेका छन् सत्तापक्षसँग। तपाईँहरू त हामीसँगै बसेर छलफलमा बसेपछि कसरी विपक्ष हुनुभयो भने। अब विद्या भण्डारीसँग मैले राष्ट्रपति हुँदा पनि कुरा भइरहेको थियो। उहाँले विराटनगरको प्रसङ्ग झिकेर केदार कार्की, नागेश कोइरालाको कुरा सोध्नुभयो। उहाँले विगतको कुरा सम्झिनुभयो। तर सरकार गिराउन र शेरबहादुरजी विरुद्ध जान लाग्यो भनेर धेरै कुरा आएका छन्। केही भएको होइन, पहिलो ओलीजी विपक्षमा हुँदा म उहाँको घरमै जान्थे।

काठमाडौं । नेकपा एमालेको महासचिव शंकर पोखरेलले नेपाल चर्चामा रहेजस्तो गरिब नभएको दाबी गरेका छन्। नवयुग उद्यमशालामा बोल्दै अनौपचारिक अर्थतन्त्रको गणना नगरेकै कारणले जनता धेरै गरिब देखिएको उनको बुझाइ छ।

उनले भने, ‘हामी नेपालीहरू गरिब छन् भन्छन् तर बाहिर गएर विदेशीहरूले भन्दा ज्यादा खर्च गरिरहेका छन्। त्यसैले नेपालको सरकार गरिब हो, नागरिक गरिब छैनन्। नागरिक गरिब छन् भन्नुको कारण अनौपचारिक अर्थतन्त्रको गणना नगर्दाले हो। अनौपचारिक अर्थतन्त्रको गणना गर्ने हो भने नेपाल चर्चामा रहेजस्तो गरिब होइन।’

राष्ट्र बैंकबाट प्रकाशन हुने सबै तथ्याङ्क पोजेटिभ रहेको उल्लेख गरे।

उनले थपे, ‘राज्य घाटामा छ, बैङ्कहरूमा पैसा थुप्रिएको छ। तर लगानी वृद्धि हुन सकेको छैन। तरलता नियन्त्रण गर्नको लागि राज्यले लगानी गर्नुपरेको छ राष्ट्र बैङ्कको माध्यमबाट। विकास र उद्यमशीलतामा लगानी गर्नुपर्ने राज्य सन्तुलनमा लगानी गर्न बाध्य छ। राष्ट्र बैंक तरलता सन्तुलन गर्नको लागि लगानी गरिरहेको छ। जे कुरामा लगानी गर्नुपर्ने हो त्यो कुरामा गर्न हामीले सकेका छैनौँ।’

नेपालको अर्थतन्त्र निरन्तर रूपमा प्रगतितिर रहेको भए पनि राज्य अझै बलियो भइनसकेको उल्लेख गरे।

उनले भने, ‘लोकतन्त्रमा राज्य बलियो भएन भने नागरिकहरू बलियो हुन सक्दैनन्। हामी नेपालीहरू कर तिर्न नपरे हुन्थ्यो भन्ने अपेक्षा गर्छौँ। अधिकार खोज्ने, कर्तव्य निर्वाह नगर्ने गर्न मिल्दैन। त्यसैले राज्य जुन रूपमा सक्षम र प्रभावकारी हुनुपर्ने हो हुन सकिरहेको छैन।’

नेपालमा औपचारिक अर्थतन्त्रभन्दा अनौपचारिक अर्थतन्त्र शक्तिशाली रहेको भन्दै राज्यको नीति र कानुनले पनि अनौपचारिक अर्थतन्त्रलाई प्रवर्द्धन गरिरहेको बताए। राष्ट्र बैंक र अर्थ मन्त्रालय प्रभावकारी ढङ्गले काम गर्न चुकेको उनको बुझाइ छ।

काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले संविधानकै कारणले अहिले कुनै पार्टीको स्पष्ट बहुमत नआउने बताएका छन्।

पार्टीको थारु विभागले आयोजना गरेको कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै एउटै पार्टीको बहुमत नआएको कारणले मिलेर सरकार बनाउनुपरेको बाध्यता सुनाए।

उनले भने, ‘संविधान सबैलाई जोड्ने खालको छ। महिला, दलित, जनजाति, आदिवासी सबैलाई समेट्छ। यो समावेशी लोकतन्त्र भन्दा पनि हुन्छ। तर, संविधानले गर्दा कुनै पनि पार्टीको बहुमत आउँदैन। कुनै न कुनै पार्टीसँग मिलेर सरकार बनाउनुपर्ने हुन्छ। कुनै पार्टीसँग मिलेर सरकारमा जानुपर्ने हुन्छ। कुनै पार्टीको बहुमत आउँदैन।’

पार्टी एक ढिक्का भएर अगाडि बढे बहुमत आउन पनि सक्ने भएकाले एकताबद्ध भएर अघि बढ्न पार्टीपंक्तिलाई आग्रह गरे। उनले आफूले थारु समुदायबाटै लुम्बिनी प्रदेशको मुख्यमन्त्री बनाएको र पार्टी सहमहामन्त्री एकजना अनिवार्य हुनुपर्ने व्यवस्था राखेको बताए।

काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी ओलीले आफूहरूले देशलाई समृद्ध बनाउन काम गरिरहेको बताएका छन् ।

बागमती प्रदेश पूर्णखोप घोषणा तथा बागमती डिजिटल हेल्थ शुभारम्भ कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै नेपाललाई समृद्ध र आधुनिक बनाउन चाहेको बताए ।

उनले भने, ‘हामी जहाँ सुशासन र स्वच्छता छ त्यस्तो देश बनाउन चाहन्छौँ । यहाँको जनतालाई सुखी बनाउन चाहन्छौँ । यो भन्दा पवित्र अरू उद्देश्य हुन सक्दैन । नेपाललाई समृद्ध आधुनिक देश बनाउने गरी अघि बढेको बताए ।’

उनले भने, ‘हामी अल्पविकसित राष्ट्रबाट विकासशील राष्ट्रमा अर्को वर्ष स्तर उन्नत हुँदैछ । आउँदो होइन अर्को मंसिरमा अल्पविकसितबाट विकास गरिरहेको, विकासशील राष्ट्रमा परिणत हुनेछ । ८३ मंसिरमा विकासशील राष्ट्र बन्छ ।’

काठमाडौं । नेकपा एमालेका महासचिव शंकर पोखरेलले एमालेले युवाहरूको उज्ज्वल भविष्य बनाउने सामर्थ्य राख्ने दाबी गरेका छन्।

राष्ट्रिय युवा संघ नेपालद्वारा आयोजित कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै अहिले सामाजिक अराजकताको र राजनीतिक अस्थिरता मच्चाउन खोज्नेहरू सक्रिय भइरहेको बताए।

उनले भने, ‘राजनीतिक अस्थिरता र सामाजिक अस्थिरतालाई हटाउन सकिएन भने विकास र समृद्धिको आकांक्षा पूरा गर्न सकिँदैन। मुलुकको समृद्धि र विकासको लागि राज्यलाई बलियो बनाउनु, राजनीतिक दलहरूलाई बलियो बनाउनको लागि ध्रुवीकरणलाई अगाडि बढाउन आवश्यक छ।’

नयाँ पुस्ताले जनमतलाई विभाजित गर्नेतिर नभई परम्परागत राजनीतिक दललाई मत दिएर केन्द्रीकृत गर्ने बाटोतर्फ समाजलाई दोहोर्‍याउनुपर्ने बताए।

उनले थपे, ‘‘एमालेले युवाहरूको सुन्दर भविष्यका लागि बलियो र निर्णायक राष्ट्रिय शक्ति निर्माण गर्ने उद्देश्यका साथ अगाडि बढिरहेको छ। मिसन २०८४ नेपालको नयाँ यात्राको रूपमा अगाडि बढाउनुपर्छ। एमालेको एकल बहुमत आएर बनेको सरकारले मात्रै समृद्ध नेपाल, सुखी नेपालीको राष्ट्रिय आकांक्षा पूरा गर्न सकिन्छ।’