Category: स्वास्थ्य-जीवनशैली

काठमाडौं । दुरबिन प्रविधिबाट १ सय ३६ किलो तौल भएकी एक महिलाको एकैसाथ दुई जटिल शल्यक्रिया सम्भव भएको छ  । थापाथलीस्थित नर्भिक अन्तर्राष्ट्रिय अस्पतालमा आज ती महिलाको महिलाको दुरबिन प्रविधिको प्रयोग गरी पाठेघर र पित्तथैलीको एकैपटक शल्यक्रिया गरिएको हो ।

नर्भिक अस्पतालमा वरिष्ठ स्त्री रोग विशेषज्ञ एवम् ल्याप्रोस्कोपिक सर्जन डा. नुतन शर्मा, वरिष्ठ सर्जन डा. सञ्जय पौडेल, वरिष्ठ मुटुरोग विशेषज्ञ डा. जेपी जैसवाल र डा. सुरेश लामिछानेसहितको टोलीले करीब साढे २ घण्टा लगाएर ललितपुर पाटनकी ३८ वर्षीया रत्ना महर्जनको शल्यक्रिया गरेको हो ।

सामान्यत: १ सय ३६ किलो तौल भएका बिरामीको दुरबिन प्रविधिबाट पाठेघर र पित्त थैलीको एकै पटक शल्यक्रिया गर्नु एकदमै कठिन कार्य हो । तर, गुणस्तरीय सुविधाले सहज रूपमा बिरामीको शल्यक्रिया सम्भव भएको डा. शर्माले बताइन् ।

“पाठेघरमा अधिक मासु पलाएको र पित्त थैलीको समस्याका कारण बिरामी सामान्य हिँडडुल नै गर्न नसक्ने अवस्थामामा हुनुहुन्थ्यो,” ल्याप्रोस्कोपिक सर्जन डा. शर्माले भनिन्, “शल्यक्रियाको दुई दिनमा उहाँ राम्रोसँग हिँड्ने अवस्थामा हुनुहुन्छ, शल्यक्रियापछि तीन दिन आराम गराएर भोलि हामी उहाँलाई डिस्चार्ज गर्दैछौँ ।”

दुरबिनबाट शल्यक्रिया गरेका कारण अवको एक हप्तापछि उनले नियमित काम गर्न सक्ने डा. शर्माले बताइन् । शरीरको बढी तौल र मुटुको समस्यासमेत भएकी बिरामीको सहज शल्यक्रिया सम्भव भएकोमा खुशी व्यक्त गरिन् ।

बढी तौल भएकाहरूको पेट चिरेर शल्यक्रिया गर्दा रगत धेरै बग्ने, घाँउ निको हुन समय लाग्ने र घाउ पाक्ने जस्ता समस्या आउने भएकाले बिरामीलाई आवश्यक हुने जति आराम र सुविधा दिन दुरबिन प्रविधि निकै लाभदायक हुने चिकित्कहरूको भनाई छ ।

आधुनिक प्रविधि र सुविधा भए उच्च जोखिममा रहेका बढी तौल भएका बिरामीको शल्यक्रिया पनि सहज रुपमा गर्न सकिने डा. शर्माले बताइन् ।  टेष्ट ट्युव बेबी विशेषज्ञ समेत रहेकी डा. शर्माले गत असारमा नर्भिक अस्पतालमै १ सय ६८ किलो तौल भएकी महिलाको शल्यक्रिया मार्फत सफल प्रसुती गराएकी थिइन् ।

जाडो शुरु हुने वित्तिकै कपालमा चाया देखिन थाल्छ । जाडोको समयमा धेरै नुहाउन पनि नसकिने भएकाले चायाले झन् सताउँछ । चाया कपालमा सेतै देखिने भएकाले महिला र पुरुषहरू बढी तनावमा हुन्छन् ।

कपालमा चायाकै कारण कपाल छोपेर वा टोपी लगाएर हिंड्नुपर्ने अवस्था आउँछ । गर्मीको समयमा भन्दा जाडोमा अत्यधिक चाया पर्ने गर्छ ।
रक्तकोषिकाहरू मर्ने र नयाँ आउने क्रम भइराख्ने भएकाले कपालमा चाया देखिन्छ ।

चाया जुनसुकै उमेर समूहको मानिसको कपालमा पनि पर्न सक्छ । चाया हटाउन विभिन्न खालको स्याम्पु पनि बजारमा पाइन्छ तर त्यस्ता स्याम्पुले पनि चाया हट्न मुश्किल पर्छ ।

कतिपय आफ्नै घरमा पाइने सामानले पनि सजिलै चाया भगाउन सकिन्छ । तर प्रयोग गर्ने तरिका थाहा नहुँदा भौंतारिइरहेका हुन्छौं ।
कपालको चाया हटाउनको लागि घरमै उपलब्ध हुने घरेलु सामानले पनि चाया सजिलै हटाउन सकिन्छ ।

दही र तोरीको तेल
दही र तोरीको तेलले पनि कपालको चाया सजिलै हटाउन सकिन्छ । घरमा भएको तोरीको तेल र दहीलाई मिसाएर कपालको जरासम्म पुग्ने गरी लगाउनुपर्छ । त्यसरी पेस्ट बनाएर लगाएर आधा घण्टासम्म राखेर नुहाउनुपर्छ र कपालको चाया सजिलै हट्छ । यो तरिका हप्ताको दुई दिन गर्न सके सजिलै चायाबाट मुक्ति मिल्छ । यो उपाय जुनसुकै उमेरका मानिस गर्न सक्छन् ।

पिना र मोही
तोरी पेलेर निस्कने पिनाले पनि चाया भगाउन निकै महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । र यसको प्रयोगले कपालमा भएको चायाबाट छुटकारा पाउन सकिन्छ । तोरी पिना र मोहीलाई मिसाएर लगाई नुहाउँदा चाया सजिलै हट्छ ।

देशका अधिकांश भागमा चिसो बढ्दै जाँदा धेरै मानिसहरूमा मौसमी रुघाखोकी (एन्फ्लूएन्जा) को समस्या देखिन थालेको छ । मौसमी रुघाखोकी र कोरोनाको लक्षण मिल्दोजुल्दो हुने हुँदा धेरैमा मौसमी रुघाखोकी लाग्दा पनि कोरोनाको त्रास पैदा भएको छ ।

मौसमी रुघाखोकी र कोरोना कसरी छुट्याउने त ?
कोरोना र सिजनल फ्लूको लक्षण उस्तै उस्तै देखिने हुँदा बिरामी पहिचान गर्न पीसीआर टेष्ट नै गर्नुपर्ने संक्रमण रोग विशेषज्ञ डा. प्रभात अधिकारी बताउँछन् ।

इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका पूर्व महानिर्देशक डा.बाबुराम मरासिनी कोरोनाका अधिकांश मानिसमा देखिएको लक्षण स्वाद र गन्ध थाहा नपाउने छ भने कोरोनाको आशंका गर्न सकिने बताउँछन् ।

उनका अनुसार रुघाखोकी ज्वरोसहित स्वाद र गन्ध पनि थाहा नपाउने लक्षण देखिए कोरोना संक्रमण भएको हुनसक्छ ।

त्यसैगरी कोरोना संक्रमणमा जोर्नी, जीउ दुख्ने; पखाला पनि लाग्ने समस्या इन्फ्लुएन्जा मौसमी रुघाखोकीमा भन्दा फरक देखिएका लक्षण हुन् । कोरोना संक्रमणको लक्षणमा सुक्खा खोकी लाग्ने गर्छ, ज्वरो आउँछ, स्वाद, गन्ध कम थाहा पाउने वा थाहा नपाउने हुन्छ ।

डा. मरासिनीका अनुसार कोरोनाको परीक्षणमा नेगेटिभ रिपोर्ट आएका तर इन्फ्लुएन्जाका लक्षण भएका बिरामीको इन्फ्लुएन्जा, स्वाइन फ्लु, हङकङ फ्लुलगायतका अन्य परीक्षण गर्ने व्यवस्था पनि सरकारले गर्नुपर्छ ।

सुक्खा खोकीसँगै तपाईंको सास छोटो र छिटोछिटो भएको छ, सास फेर्न गाह्रो भएको छ भने कोरोना संक्रमणको संकेत हुन सक्छ ।