Author: Anisha Tiwari

रुपन्देही । एक साता अघिदेखि तनावग्रस्त बाँकेको नेपालगञ्जको जनजीवन सामान्य बन्न थालेको छ। जिल्ला प्रशासनले ६ दिअघिबाट लगाएको कर्फ्यु र निषेधाज्ञा पनि क्रमशः खुकुलो बन्दै गएको छ । उपमहानगरपालिकामा दिउँसोको समयमा जारी निषेधाज्ञा र रातिको ‘कर्फ्यु’ खुकुलो बनाइएपछि जनजीवन क्रमशः सामान्य बन्दै गएपनि अझै द्वन्द्वको त्रास हटेको छैन ।

हिन्दु र मुस्लिम समुदायबीच विवाद बढ्दै गएपछि असोज १६ गते दिउँसो १ बजेदेखि नेपालगञ्जमा अनिश्चितकालीन कर्फ्यु लगाइएको थियो भने असोज १८ गतेदेखि दिउँसोको कर्फ्यु हटाइ रातिको कर्फ्यु कायमै राखिएको छ । बाँकेका प्रमुख जिल्ला अधिकारी विपिन आचार्यले जनजीवन सामान्य बन्दै गएपछि निषेधाज्ञा र कर्फ्युको समयावधि कम गरिएको जनाएका छन् । अहिले विद्यालय र कलेज सञ्चालनमा आएका छन् भने बजारमा पनि केही पसल खुलेका छन्।

जिल्ला प्रशासन कार्यालय बाँकेले आज सूचना जारी गर्दै बिहान १० देखि राति १० बजेसम्म पाँच जनाभन्दा बढी भेला भई प्रदर्शन गर्न नपाउने गरी निषेधाज्ञा कायम गरेको जनाएको छ। रातीको कर्फ्यु कायम राखिएको छ ।

दिउँसो कर्फ्यु हटे पनि उपमहानगरपालिका क्षेत्रभित्र बिहान १० देखि राति १० बजेसम्म कुनै प्रकारको भेला, जुलुस, सभा, बैठक वा प्रदर्शन वा पोष्टर, पर्चा जस्ता प्रचार सामग्री टाँस्न वा लेख्न पाइने छैन। साथै हुलदङ्गा वा अशान्ति गर्ने उद्देश्यले एकै ठाउँमा पाँचजना भन्दा बढी मानिस जम्मा हुन नपाउने गरी निषेधाज्ञा जारी गरिएको छ। हिन्दू र मुस्लिम समुदायको विवाद कम गर्न दुवै धर्मका धर्मगुरुहरु सहमत भएका छन् । यहाँका सबै राजनीतिक दलहरु पनि सहमत छन् तर प्रदर्शन गर्ने समूहको नेतृत्व कसले गरेको छ भन्ने विषय आश्चर्यमा स्थानीय रहेका छन् ।

हेटौंडा । मकवानपुरको हेटौंडामा मोटरसाइकलले साइकल यात्रीलाई ठक्कर दिँदा एकजनाको मृत्यु भएको छ ।

हेटौंडा उपमहानगरपालिका वडा नम्बर १७ को मदन भण्डारी राजमार्गमा भएको दुर्घटनामा स्थानीय ५० वर्षका धर्मराज पौडेलको मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय मकवानपुरले जनाएको छ ।

हेटौंडाबाट बकैयातर्फ गइहेको ना ६ प ७७२ नम्बरको मोटरसाइकलले सोही दिशातर्फ जाँदै गरेको साइकल यात्री पौडेललाइ ठक्कर दिएको थियो ।
ठक्करबाट घाइते भएका पौडेलको उपचारको क्रममा चितवन मेडिकल कलेज लगेकोमा उपचारको क्रममा पौडेलको मृत्यु भएको प्रहरीको भनाइ छ ।

प्रहरीले मोटरसाइकल चालक बकैया १२ घले गाउँका बलराम घलेलाइ नियन्त्रणमा लिएको छ ।

सुर्खेत । सल्यानको कपुरकोट गाउँपालिका–३ मा बस दुर्घटना हुँदा दुईजनाको मृत्यु भएको छ भने १७ जना घाइते भएका छन् । शनिबार दाङ तुलसीपुरबाट सल्यानको छत्रेश्वरी गाउँपालिका जादैँ गरेको ना ६ ख ५४६३ नम्बरको बस दुर्घटनामा परेको हो ।

मृत्यु हुनेमा दाङको तुलसीपुर उपमहानगरपालिका–६ का ३१ वर्षीया सुमित्रा सुनार र सल्यान त्रिवेणी गाउँपालिका–६ बस्ने ४० वर्षीया अनिता बोहरा रहेकी छन् । उनीहरुको घटनास्थलमै मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय सल्यानका प्रहरी नायव उपरीक्षक नवीन कार्कीले जानकारी दिए ।

उनका अनुसार चार जनाको अवस्था गम्भीर रहेको जनाए । उनले भने, अर्को गाडिलाई साइट दिने क्रममा दुर्घटना भएको भन्ने बुझिएको छ । चालक पनि घाइते भएको हुँदा दुर्घटनाको बारेमा राम्रोसँग बुझन् सकिएको छैन् ।,

उनका अनुसार दुर्घटनामा घाइते भएकाहरुलाई उपचारका लागि प्रादेशिक अस्पताल तुलसीपुर दाङ पठाइएको छ ।

काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रका उपमहासचिव वर्षमान पुन अनन्तले गैरआवासीय नेपालीका छोराछोरी र नातिनातिनासम्मले नेपाली नागरिककै हैसियत पाउने बताएका छन् ।

गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) र एसोसिएसन अफ नेप्लिज इन अमेरिका (एएनए) द्वारा शनिबार आयोजित भर्चुअल अन्तरक्रियामा पुनले गैरआवासीय नेपालीका शाखा सन्तानहरुको हैसियत पनि नेपालीकै हुने बताएका हुन् ।

एनआरएनए र उनीहरुका सन्तानले राजनीतिकबाहेक आर्थिक, सामाजिक र सांस्कृतिक अधिकार उपभोग पाउने व्यवस्था संविधान र नागरिकता ऐनले स्पष्ट गरेकाले उनीहरु विदेशी हुन नसक्ने पुनको भनाइ थियो । ‘अध्ययनको सिलसिला अवसरको खोजी वा अन्य बाध्यताले नेपालीहरु विभिन्न देशमा पुग्नुभएको छ । एकपटकको नेपाली सधैंको नेपाली भन्ने एनआरएनएको भावनात्मक नाराले हामी नेपालमा भएकाहरुको मन छुन्छ’, पुनले भने, ‘तपाईंहरुको नारामा पूर्ण सहमत हुँदै म भन्न चाहन्छु, एकपटकका नेपालीका छोराछोरी र नातिनातिनासम्म पनि नेपाली नै हुन् ।’

त्यही कारण धेरै लामो बहस र छलफलपछि संविधानमा गैरआवासीय नागरिकताको प्रावधान राखिएको स्मरण पुनले भने । ‘संविधान लेखनका क्रममा हाम्रो बीचमा धेरै छलफल र बहसहरु भए’, उनले भने, ‘ अन्तिममा हामी विदेशमा रहेका नेपालीलाई गैरआवासीय नागरिकता दिनुपर्छ । राजनीतिक बाहेक बंशज वा अंगीकृत नागरिकले पाउने सबै अधिकार एनआरएनएहरुले पाउनुपर्ने भन्ने व्यवस्था हामीले गरेका छौं ।’ नेपाली नागरिकताको निरन्तरताबारे एनआरएनएले उठाउँदै आएको मागबारे राजनीतिक तहमा र संसदमा छलफल हुन सक्ने उनको भनाइ थियो ।

एनआरएनएले पाउने भनिएको आर्थिक, सामाजिक र सांस्कृतिक अधिकारबारे ऐन, नियमावली र कार्यविधिमा कुनै अस्पष्ट व्यवस्था भए परिमार्जनमार्फत व्यवहारिक बनाइनुपर्ने धारणा उनले राखे । एनआरएनएहरुले आफू रहँदै आएको मुलुकस्थित नेपाली दूतावास, बाणिज्य दूतावास वा अनलाइन प्रणालीमार्फत पनि एनआरएनए नागरिकताको आवेदन दिन सकिने लचिलो व्यवस्था राखिएकाले कार्यान्वयनमा जटिलता नआउने विश्वास पुनले व्यक्त गरे । अन्तर्क्रियाका सहभागीको चिन्ता सम्बोधनका क्रममा पुनले यसअघि लिएको नेपाली नागरिकता वा नागरिकता नलिएको व्यक्तिका हकमा बाबुआमा, बाजेबज्यैसमेत खुल्ने गरी एनआरएनए नागरिकता वितरण हुने स्पष्ट गरे ।

पुनले संयुक्त राज्य अमेरिकासँग दोहोरो करसम्बन्धी सम्झौताको प्रक्रिया अघि बढाउन प्रधानमन्त्री, अर्थमन्त्री र सम्वद्ध पक्षको आफूले ध्यानाकर्षण गराउने जानकारी पनि दिए । उनले नेपालमा रहेको पैत्रीक सम्पत्ति बेचबिखन गरेर नलैजान पनि सुझाए । त्यसो गर्दा आफ्नो पुख्र्यौली जरोसँग सम्बन्ध रहिरने र छोराछोरी वा नातिनातिनाहरु नेपाल फर्कने बाटो बन्द नहुने उनको भनाई थियो ।

नेपाल निर्माणमा स्वदेशमै रहेका नेपालीहरुको प्रयास मात्र पर्याप्त नहुने भन्दै पुनले आफ्नो मातृभूमिको जरोसँगको सम्बन्ध तोड्न नचाहने गैरआवासीय नेपाली मनोविज्ञानप्रति आफ्नो उच्च सम्मान रहेको उल्लेख गरे । विदेशमा आर्जित सिप, ज्ञान र पुँजी नेपालमा लगानी गर्न आग्रह गर्दै पूर्वअर्थमन्त्रीसमेत रहेका पुनले सरकार नेतृत्वकर्ता दलको नेताका हैसियतले आफू जस्तोसुकै सहयोगका लागि तयार रहेको प्रतिबद्धता जनाए । उने नेपालमा लगानी गरेर आर्जन गरेको मुनाफा बाहिर लैजान पाउने व्यवस्थाका लागि सरकार र आफूहरु सकारात्मक रहेको पनि बताए ।

कार्यक्रममा वरिष्ठ अधिवक्ता दिनेश त्रिपाठीले एनआरएनए नागरिकतासम्बन्धी संविधान र ऐनको व्यवस्था व्यवहारिक र लचिलो रहेको बताए । उनले एनआरएनए नागरिकता प्राप्त गरेपछि त्यसअघि लिएको नागरिकता भने प्रयोग नगर्न सुझाए । उले एनआरएनए नागरिकता लिएपछि निर्धक्कसँग नेपालमा लगानी गरी मुनाफा कमाउन र सम्पत्ति किनबेच गर्न सकिने व्यवस्था रहेको जनाए ।

एनआरएनएका अध्यक्ष विनोद कुँवर, एनआरएनए अमेरिकाका अध्यक्ष सूर्य लम्साल, एसोसिएसन अफ नेप्लिज अमेरिकाका अध्यक्ष खगेन्द्र अधिकारी, उपाध्यक्ष क्रान्ति अर्याल भण्डारी, एनआरएनए अमेरिकाकी सचिव दाजिमा शेर्पा, एनआरएनएका सल्लाहार ऋषि शेर्पा, एनआरएनए अभियन्ता एवं अधिवक्ता केशवराज सेढाईं लगायतले एनआरएनए नागरिकता प्राप्तिको प्रक्रियाबारे प्रश्न सोधेका थिए ।

काठमाडौं । यस वर्षको नोबेल शान्ति पुरस्कार इरानकी मानवअधिकारकर्मी नर्गिस मोहम्मदीलाई दिइने भएको छ ।

इरानमा महिलामाथि हुने गरेको दमनविरुद्ध संघर्ष गर्दै मानवअधिकारको रक्षाका लागि लडेका कारण उनलाई यो पुरस्कार प्रदान गरिने भएको हो । तर, नर्गिस भने अहिले इरानको जेलमा छिन् । उनलाई इरानको सरकारले १३ पटा पक्राउ गरिसकेको छ भने पाँच पटक दोषी ठहर्याइसकेको छ ।

नोबेल पुरस्कार समितिले भने नर्गिस छिट्टै जेल मुक्त भएर पुरस्कार वितरण समारोहमा उपस्थित हुने विस्वास समेत व्यक्त गरेको छ । पुरस्कार आगामी १० डिसेम्बरमा वितरण हुनेछ ।