नयाँ पुस्ताको सोच, जीवनशैली र दृष्टिकोण पुराना राजनीतिक पुस्ताबाट भिन्न हुँदै गएको छ । यो पुस्ता विचारमा स्वतन्त्र छ, व्यवहारमा प्राविधिक छ र लक्ष्यमा व्यावहारिक पनि । तर दुर्भाग्यवश, यही पुस्ता आज मुख्यधारको राजनीतिबाट टाढिँदै गएको छ । यही पुस्ताको मन जित्न नसके कुनै पनि पार्टीको भविष्य बलियो हुन सक्दैन । त्यसैले अहिलेको सबैभन्दा ठूलो चुनौती हो — एमालेले कसरी यो पुस्ताको विश्वास जित्ने ? र त्यसमा राष्ट्रिय युवा संघ नेपालको भूमिका के हुने ?
युवाको जोशलाई राष्ट्र निर्माणको दिशामा मोड्ने शक्तिशाली संगठन हो राष्ट्रिय युवा संघ नेपाल । युवा संघले जेन–जी पुस्तालाई आकर्षित गर्ने, युवालाई राजनीति र उत्पादनमा जोड्ने, र आन्तरिक लोकतन्त्र तथा सुशासनको अभ्यासबाट पार्टीमा नयाँ ऊर्जा भर्ने जिम्मेवारी वहन गर्ने समय आएको छ ।
जेन–जी पुस्ता पुस्तौँको राजनीतिक निराशाबाट थकित छ । उनीहरू घोषणामा होइन, परिणाममा विश्वास गर्छन् । उनीहरूलाई नेताका भाषण होइन, कामका प्रमाण चाहिन्छ । डिजिटल युगमा हुर्किएको यो पुस्ताले विश्वका परिवर्तनशील प्रवृत्तिहरू देखेको छ । राजनीति केवल भाषणको विषय होइन, दैनिकीको हिस्सा हुन सक्छ भन्ने बुझाइ उनीहरूमा छ । तर हाम्रो पार्टी संस्कृति अझै पुरानो ढाँचामा अड्किएको छ । यही कारणले यो पुस्ता राजनीति र संगठनबाट टाढिँदै छ ।
उपदेश होइन, सहभागितामूलक संवादका माध्यमबाट यही खालीपन भर्ने जिम्मा युवा संघले लिनुपर्छ । उनीहरूको आवाज सुन्ने, सपनालाई संगठनसँग जोड्ने, र निर्णय प्रक्रियामा सहभागी गराउने संस्कार विकास गर्नुपर्ने बेला आएको छ ।
राजनीति केवल नारामा टिक्दैन, त्यसलाई श्रम र उत्पादनसँग जोड्नुपर्छ । युवालाई प्रचारक होइन, उत्पादक बन्न सिकाउनुपर्छ । नेपालका गाउँगाउँमा बेरोजगार युवालाई कृषि, उद्योग, पर्यटन र प्रविधिमा आधारित सामूहिक उत्पादनमा संगठित गर्न सकिन्छ । एमालेले लामो समयदेखि समाजवादको आधार उत्पादनमै देखेको छ । त्यसलाई व्यवहारमा उतार्ने जिम्मा युवा संघको पनि हो ।
गाउँगाउँमा सहकारी उत्पादन केन्द्र, सीप–तालिम केन्द्र र स्थानीय उद्यमी सञ्जाल स्थापना गरेर युवालाई श्रममा सम्मान दिलाउन सकिन्छ । राजनीतिक संगठन तब बलियो हुन्छ, जब त्यसले जनजीवनमा आर्थिक परिवर्तन ल्याउँछ । राजनीति र उत्पादनलाई जोड्ने यही अभियानले जेन–जी पुस्तामा ‘राजनीति पनि उपयोगी हुन सक्छ’ भन्ने विश्वास जगाउनेछ ।
सुशासन आजको युवाले खोज्ने पहिलो सर्त हो । उनीहरूलाई विश्वास दिलाउन एमाले पारदर्शी, इमानदार र जिम्मेवार देखिनैपर्छ । त्यसको सुरुवात पार्टीभित्रैबाट हुनुपर्छ । पारदर्शी निर्णय, जवाफदेही नेतृत्व र इमानदार अभ्यास बिना सुशासन केवल भाषणमै सीमित रहन्छ ।
युवा संघले सुशासनलाई युवाको आन्दोलनका रूपमा रूपान्तरण गर्न सक्छ । स्थानीय तहदेखि केन्द्रसम्म सार्वजनिक खर्च, नीति निर्माण र जनउत्तरदायित्वमा युवाको निगरानी सुनिश्चित गर्नुपर्छ । सामाजिक सञ्जालमा सक्रिय युवालाई डिजिटल पारदर्शिताको अभ्यासमा जोड्न सकिन्छ । पार्टीका नीतिगत निर्णय र उपलब्धिहरूलाई डिजिटल प्लेटफर्ममार्फत खुला पार्दा विश्वास बढ्छ, दूरी घट्छ । यही पारदर्शिता नै युवालाई संगठनतर्फ तान्ने माध्यम बन्न सक्छ ।
आन्तरिक लोकतन्त्र भनेको केवल पद बाँडफाँट होइन, संस्कार हो- मतभिन्नतालाई सम्मान गर्ने, सानो गल्तीलाई सिकाइको रूपमा लिने, र योग्यतालाई अवसर दिने संस्कार । जबसम्म पार्टीभित्र विचारको स्वतन्त्रता र प्रतिस्पर्धात्मक संस्कार स्थापित हुँदैन, तबसम्म नयाँ पुस्ता राजनीतिमा विश्वास गर्न सक्दैन ।
युवा संघले यही संस्कारको अभ्यास सुरु गर्नुपर्छ । खुला छलफल, विचार–बहस र पारदर्शी निर्णयको अभ्यास गर्न सके संघले एमालेलाई लोकतान्त्रिक अभ्यासको नमुना बनाउन सक्छ । जब युवाले देख्छन् कि उनीहरूको आवाज सुन्ने वातावरण छ, उनीहरू आफूलाई संगठनको मालिक ठान्छन् । त्यो क्षणदेखि उनीहरूको निष्ठा स्थायी बन्छ ।
संघले अब संगठनलाई प्रविधिसँग जोड्नुपर्छ । मोबाइल एप, डिजिटल सदस्यता, अनलाइन प्रशिक्षण र डेटा–आधारित रणनीति प्रयोग गरेर संगठनलाई आधुनिक बनाउन सकिन्छ । जेन–जी पुस्ता इन्टरनेटमै बाँच्छ, त्यसैले उनीहरूलाई संगठनमा ल्याउने पुल प्रविधि नै हो ।
‘डिजिटल कम्युनिस्ट’ भन्ने अवधारणा विकास गर्न सकिन्छ — जहाँ विचारमा समाजवाद, तर व्यवहारमा नवप्रवर्तन । यही हो आधुनिक युगको कार्यशैली ।
राष्ट्रिय युवा संघले युवालाई राजनीतिमा मात्र होइन, राष्ट्र निर्माणमा पनि अगाडि बढाउनुपर्छ । देशभित्र अवसर सिर्जना गर्न नसकेसम्म युवालाई विदेशिने लहर रोक्न सकिँदैन । त्यसका लागि उत्पादन, श्रम र सीपमा आधारित राष्ट्रिय अभियान आवश्यक छ ।
एमालेले ‘उत्पादनमै समृद्धि’ भन्ने नारा दिएको छ । यो नारालाई व्यवहारमा उतार्ने जिम्मा युवा संघको हो । प्रत्येक जिल्लामा युवा उत्पादक समूह, सीप–तालिम केन्द्र, हरित कृषि र स्थानीय उद्योग सञ्जाल विकास गर्न सकिन्छ । जब युवा आत्मनिर्भर बन्छ, तब राष्ट्र आत्मनिर्भर बन्छ ।
एमालेसँग गौरवशाली इतिहास छ, तर इतिहासले मात्र भविष्य बनाउँदैन । नयाँ पुस्ताको नजरमा पार्टीको मूल्य नयाँ दृष्टिकोणबाट तोकिन्छ — कसले उनीहरूलाई सुन्छ, कसले उनीहरूको सपना बुझ्छ, र कसले उनीहरूलाई अवसर दिन्छ ? यही प्रश्नको उत्तर दिन राष्ट्रिय युवा संघले पहल गर्नुपर्छ ।
संघले पार्टी र नयाँ पुस्ताबीचको पुल बन्नुपर्छ — जहाँ विचारको पुस्तान्तरण मात्र होइन, व्यवहारको पनि हस्तान्तरण होस् । पार्टीले जेन–जी पुस्ताको भाषा बोल्न सिक्नुपर्छ — संवेदनशीलता, स्वतन्त्रता र आत्मसम्मानको भाषा ।
आजको चुनौती केवल संगठन विस्तार होइन, विश्वास विस्तार हो । युवाको मन जित्न सके पार्टी बलियो बन्छ । युवालाई टाढा पारियो भने संगठन बिस्तारै खोक्रो हुन्छ । त्यसैले राष्ट्रिय युवा संघ नेपालले अब तीन मोर्चामा काम गर्नुपर्छ-
(१) जेन-जी पुस्ताको विश्वास जित्ने संवाद सुरु गर्ने,
(२) युवालाई राजनीति र उत्पादनसँग जोड्ने व्यावहारिक अभियान सञ्चालन गर्ने, र
(३) सुशासन तथा आन्तरिक लोकतन्त्रको अभ्यासबाट पार्टीलाई नयाँ युगमा प्रवेश गराउने ।
एमालेले आफ्नो गौरवशाली अतीतलाई आधुनिक भावनासँग जोड्न सके नयाँ पुस्ता फेरि राजनीतितर्फ फर्कनेछ । जब युवाले महसुस गर्छन् कि उनीहरू पार्टीको भविष्य होइन, वर्तमान हुन् — त्यस दिनदेखि पार्टीको पुनर्जागरण सुरु हुनेछ ।
राष्ट्रिय युवा संघको हातमा अब जिम्मेवारी मात्र होइन, अवसर पनि छ — राजनीतिलाई नयाँ पुस्ताको ऊर्जा र उत्पादनको श्रमसँग जोड्ने । यही बाटो हो, जसले एमालेलाई फेरि युवाको पार्टी बनाउँछ, राष्ट्र निर्माणको अग्रपंक्तिमा उभ्याउँछ, र जेन–जी पुस्तालाई भन्छ – ‘यो देश तिम्रै हातमा छ।’
(लेखक विवेक योगी राष्ट्रिय युवा संघ दाङका अध्यक्ष हुन् ।)
Leave a Reply