दुई दिनयता सामाजिक सञ्जालमात्र नभएर मूलधारका मिडियामा एकजना चिकित्सक ‘अमेरिका पलायन’ भएको विषयले राष्ट्रिय विमर्शको रूपमा धारण गरेको छ ।
सरकारी जागिरमा पेन्सन भइसकेका र अर्को नियुक्तिका केही ‘एटेम्प्ट’ सफल नभएपछि राजीनामा दिएर विदेश शयरमा निस्किएका डाक्टरको ‘होलिडे ट्रिप’लाई नेपालमा रोजगारी नपाएर नवोदित डाक्टर विदेशिन बाध्य भएको जसरी गुन्जिएको साइबर अर्दलीहरूको आर्तनादले ल्वान्छरोको कन्पारो तातेको छ ।
गंगालाल हृदय केन्द्रमा २५ वर्ष सेवा गरेका मुटुरोगसम्बन्धी विशेषज्ञ डा. रामेश कोइरालाले उनको एक्स ह्याण्डलबाट बुधबार राजीनामा सार्वजनिक गरे । राजीनामा पत्र उदेकलाग्दो छ, तर पनि उनको राजीनामालगत्तै यस्तो भाष्य बनाइयो कि सरकारले एउटा विलक्षण प्रतिभाका प्रतिमूर्तिलाई नेपालमा राख्न सकेन अर्थात विदेशिन बाध्य बनायो ।
ती डाक्टर देशप्रति र पेशाप्रति इमानदार थिए वा हुन् भने राजीनामा दिएर यहीँ देशमै भगवान कोइरालाको अभियानमा सहभागी हुन सक्थे । आफ्नै पहलमा नेपालको स्वास्थ्य क्षेत्रमा नयाँ केही गर्न सक्थे, किनकी नेपाली मिडियाको एउटा बलियो ‘पावर एलिट’ र सोसाइटीको बलियो तप्काको साथ समर्थन उनलाई छ ।
कारण चाहिँ के रहेछ भने, ती डाक्टर पाए पोखरा स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान, नपाए बीपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान धरानको भने पनि उपकुलपति खाने लबिइङमा रहेछन् । यसअघि पनि गंगालालकै कार्यकारी निर्देशक र बीपीको उपकुलपति खान मुख बाउँदा नारायणथानका ‘दाइ भाउजू’ ले घोचो देखाएका रहेछन् ।
०००
अहिलेसम्म उनका साइबर अर्दलीका आर्तनाद सुन्दा र विरादरीका सामाजिक सञ्जालका पोष्टहरू हेर्दा डाक्टरसाबको अमेरिका यात्राको ‘बजह’ एकथान उपकुलपति नपाउनुको झोक वा घुर्की रहेछ । उनी नेपाली कांग्रेसको एउटा गुटका ‘साइबर वारियर’ थिए । अर्को गुटले उनलाई उपकुलपति बन्नबाट रोक्दा देशले होनहार प्रतिभा गुमायो जसरी प्रचार भइरहेको छ ।
डा. कोइराला उपकुलपति बन्न नपाएपछि ‘यो देशमा गतिला मान्छेको काम छैन’ भनेर हिँडेका हुन् त ? साउन २७ गते चारवटा स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा उपकुलपति नियुक्ति भए । २८ गते उनले कुण्ठा र घुर्कीयुक्त शब्दसहितको राजीनामा सामाजिक सञ्जालबाट पठाए । अनि सामाजिक सञ्जालमै आफू पलायन भएको फोटो पोष्ट गरे । अमेरिकाले उनलाई एक दिनमै बोलाएर भिसा अवश्य दिएन होला । सिधा भन्नुपर्दा उनी सरकारी जागिरको पेन्सनपछि आकर्षक र मालदार ठाउँमा नियुक्तिको चक्करमा थिए ।
‘पाए अन्त, नपाए लखन थापाको जन्त’ भनेजस्तै पाए मालदार नियुक्ति खाने,नपाए देशमा बस्ने वातावरण भएन भन्ने भाष्य बनाउँदै अमेरिकातिर भासिने उनको निर्धारित योजना थिएछ । कांग्रेसका महामन्त्रीद्धय र स्वास्थ्य मन्त्रीप्रति उनको पूरापूर भरोसा थियो । उत्तिकै नफरत पार्टी सभापति र उनकी पत्नी परराष्ट्र मन्त्रीप्रति थियो उनको ।
अहिलेसम्म उनका साइबर अर्दलीका आर्तनाद सुन्दा र विरादरीका सामाजिक सञ्जालका पोष्टहरू हेर्दा डाक्टरसाबको अमेरिका यात्राको ‘बजह’ एकथान उपकुलपति नपाउनुको झोक वा घुर्की रहेछ । उनी नेपाली कांग्रेसको एउटा गुटका ‘साइबर वारियर’ थिए । अर्को गुटले उनलाई उपकुलपति बन्नबाट रोक्दा देशले होनहार प्रतिभा गुमायो जसरी प्रचार भइरहेको छ ।
यो लडाइँमा युवा महामन्त्री र स्वास्थ्यमन्त्रीप्रतिको भरोसाभन्दा सभापति परिवारप्रतिको नफरत उनका लागि भारी भयो भन्ने चर्चा पनि उनकै विरादरीबाट मिडिया कन्टेन्ट बनाएर प्रवाह गरेपछि अरुले थाहा पाए । यो भाष्य बनाइदिन उनले आफ्नै राजीनामा पत्रमा पनि महामन्त्री र स्वास्थ्यमन्त्रीप्रतिको भरोसा, माया र लगाव कायमै रहेको संकेत गरेका छन् ।
मैले त तपाईँलाई नै नियुक्त गर्न खोजेको तर शेरबहादुर र आरजुले मानेनन् भनेर स्वास्थ्यमन्त्री प्रदीप पौडेलले उनलाई भने कि, मिडियामा मिलाएर लेखाइएको हो ? यो विषयको खोजी हुँदै गर्ला । तर, गुगल डाक्टरको अवकाशपछिको विदेश पलायनले नेपालमा अब मुटुको उपचार नपाएर मान्छे मर्ने भए भन्ने ढंगले उनका अर्दलीहरूले मच्चाएको कोकोहोलोले कान फुट्न लागिसक्यो ।
मेरिटोक्रेसीको आधारमा गुगल डाक्टर २ नम्बरमा सिफारिस भएका थिए । सरकारले पहिलो नम्बरकालाई नियुक्त ग¥यो,यसमा के नराम्रो भयो ? उनी नियुक्त भएको भए पहिलो नम्बरका डाक्टर यस्तै घुर्की देखाएर अमेरिका पुगेको फोटो हाल्थे होलान् कि,एप्रोन लाएर विरामीको उपचारमा हुन्थे ? बहस चाहिँ बरु यता गरौं न ।
किनकी डा.रामेश उर्फ गुगल डाक्टर मुटुरोगीको उपचारका लागि अझ राम्रो काम गर्ने वातावरण भएन भनेर हिँडेका होइनन्,बरु प्रशासनिक पदमा बसेर बिल भरपाइमा तोक आदेश लाउने मौका पाइएन भनेर घुर्की लाउँदै अन्तर्राष्ट्रिय उडान भरेका हुन् ।
भएको चाहिँ यत्ति नै रहेछ कि, कांग्रेसका दुईजना डाक्टर छाँदा बीपीमा सबै कर्मचारी, विद्यार्थी र स्थानीयले रुचाएका योग्यतम व्यक्तिले उपकुलपति नियुक्ति पाए, गुगल डाक्टर त्यसमा छुटे ।
०००
कांग्रेसको घरझगडामा रोजेको अंश नपाएपछि अवकाशको जीवन घुमफिर र केही नयाँ गरौं भन्ने ढंगले एकजना सदस्य अमेरिका गएको बुझ्ने हो भने यो च्याप्टर यहिँ क्लोज हुन्छ । किनकी नेपालबाट धेरै राम्रा,नाम चलेका र क्षमता बनाएका डाक्टर, इन्जिनियर, पाइलट, पत्रकार, व्यवसायी र कलाकारहरू राम्रो अवसर र परिवारको भविष्यका लागि भनेर विदेशिएकै छन् । त्यसमा एकजना अवकाशप्राप्त पेन्सनर थपिए त के भयो ?
नियुक्ति नपाए देश छाड्नका लागि कुम्लो कसेर उनी तयार भएर बसेकै रहेछन् । यदि सरकारले उनलाई नियुक्ति नै दिएको थिएछ भने पनि ४ वा ५ वर्षको कार्यकाल सकेर त उनी देश छाड्ने नै रहेछन् । यस हिसाबले देशलाई पनि उनलाई पनि फाइदा भयो, बेलैमा दुवैले एक अर्काको बोझबाट मुक्ति पाए ।
‘पाए अन्त, नपाए लखन थापाको जन्त’ भनेजस्तै पाए मालदार नियुक्ति खाने,नपाए देशमा बस्ने वातावरण भएन भन्ने भाष्य बनाउँदै अमेरिकातिर भासिने उनको निर्धारित योजना थिएछ । कांग्रेसका महामन्त्रीद्धय र स्वास्थ्य मन्त्रीप्रति उनको पूरापूर भरोसा थियो । उत्तिकै नफरत पार्टी सभापति र उनकी पत्नी परराष्ट्र मन्त्रीप्रति थियो उनको ।
म त भन्छु, जसको मनमा देश छाड्ने सोच भइसकेको छ भने बेलैमा छाड्नुपर्छ ।
डा. कोइराला आफ्नो पेशामा अब्बल नै होलान् । उनले २५ वर्षको सेवा अवधिमा गंगालालमा राम्रो काम गरे होलान् । उनले प्रशंसकहरू पनि धेरै बनाएकै रहेछन् । साबिकको ट्वीटर र हालको एक्समार्फत उनले विरोधी पनि उत्तिकै बनाएका छन् भन्ने कुरा रवीन्द्र मिश्रको स्टाटस हेर्दा पुग्छ । आफ्नो साइबर सर्कल र कांग्रेसको पनि आफ्नो गुटको सीमित घेराबाहिरका मान्छेप्रति उनी अति छुद्र र असष्हिणु थिएछन् भन्ने देखिन्छ ।
०००
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको पहिलो कार्यकालपछि नै उनी ओली र एमालेको पेशेवर विरोधी बनेर सामाजिक सञ्जालमा चाँडै स्थापित भए । शेरबहादुर देउवा र कांग्रेस संस्थापनको घोर निन्दक बनेर उनी थप चर्चित बने । विकास र समृद्धिका सपनाको खिल्ली उडाउनु र गुगल गरेर रेलमार्ग र उत्तरतिरको कनेक्टिभिटीविरुद्ध ‘ह्वाइट कलर’ विद्वानहरूबीच जनमत निर्माण गर्नु उनको विशिष्ट क्षमता रह्यो ।
त्यही बेलादेखि उनलाई सामाजिक सञ्जाल विशेषगरी ट्वीटेले ‘गुगल डाक्टर’ को नाम दिए । महाराजगञ्ज क्षेत्रमा विभिन्न अखडामा उनले साइबर जमातलाई जम्मा गरेर कसैको देवत्वकरण र अर्कोको राक्षसीकरण गर्नमा सफलता पाए । पछिल्ला केही वर्ष ‘साइबर वार’मा उनको जस्तो व्यवस्थित, संगठित र घृणाबाट सुसज्जित वारियर नेपालको साइबर दुनियामा अरुले बनाउन सकेनन् ।
उनको निशानामा धेरै परे । नयाँ-पुराना कसैलाई छाडेनन् । आफ्नो साइबर सर्कलबाहेक अरुकालाई टिक्नै नसक्ने बनाएर छाड्ने वा ब्लक गरेर हिड्ने उनको विशेषता थियो । रवीन्द्र मिश्रदेखि, रवि लामिछानेसम्म, सुमना श्रेष्ठदेखि सुनिता डंगोलसम्म उनको निशानाबाट जोगिएनन् ।
रवि लामिछानले आफ्नो बहुचर्चित पत्रकार सम्मेलनमा उनको नामै लिएर उनको बौद्धिकता कांग्रेसका महामन्त्रीको कट्टुको साइजमा पुगेर टुंगिने भन्ने टिप्पणी गरेपछि गुगल डाक्टर थप चर्चामा थिए । यद्यपि मलाई शेरबहादुर देउवा मनपर्छ भन्ने व्यंग्य र निन्दायुक्त भिडिओ बनाएपछि भने उनका एकपछि अर्को नियुक्तिका प्रयास असफल भएका थिए ।
ती डाक्टर देशप्रति र पेशाप्रति इमानदार थिए वा हुन् भने राजीनामा दिएर यहीँ देशमै भगवान कोइरालाको अभियानमा सहभागी हुन सक्थे । आफ्नै पहलमा नेपालको स्वास्थ्य क्षेत्रमा नयाँ केही गर्न सक्थे, किनकी नेपाली मिडियाको एउटा बलियो ‘पावर एलिट’ र सोसाइटीको बलियो तप्काको साथ समर्थन उनलाई छ ।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको पहिलो कार्यकालपछि नै उनी ओली र एमालेको पेशेवर विरोधी बनेर सामाजिक सञ्जालमा चाँडै स्थापित भए । शेरबहादुर देउवा र कांग्रेस संस्थापनको घोर निन्दक बनेर उनी थप चर्चित बने ।
अलिकति धैर्य गर्दा उनको गुटका नेताहरू पार्टी र सरकारको नेतृत्वमा पुग्ने सम्भावना जीवितै छ । तर, घुर्की देखाउँदै पूर्वनिर्धारित योजनामा उनी जसरी निस्किएर राष्ट्रिय बहस सिर्जना गराउन खोज्दैछन्, यसले उनका साइबर अर्दली र समर्थकहरूलाई त असर पर्ला तर देश अनि जनतालाई ‘लुतो न कन्याई’ जस्तै हो भन्दा आउने गाली खान यो ल्वान्छरो तयार नै छ ।
यहाँ सामाजिक संजाल र मिडियामा छाउने डाक्टरमात्र गतिला हुन् भन्ने भ्रममा पनि बस्न जरुरी छैन । आफ्नो पेशामा अब्बल चिकित्सकहरु कार्यक्षेत्रमा खटिएकै छन्,विरामीहरु उनीहरुको सेवाबाट सन्तुष्ट भएकै छन् । उपेन्द्र देवकोटाले अल्पायुमै यो संसार छाडेर जाँदा पनि नेपालको स्नायु स्वास्थ्य क्षेत्र अब्बल ढंगले चलेकै छ ।
उपेन्द्रले स्थापना गरेको बाँसबारीको न्युरो अस्पताल होस् वा बसन्त वन्तको अन्नपूर्ण न्युरो उनीहरु नरहे मान्छेले सम्झिइरहने प्रतिष्ठानका रुपमा रहनेछन् । डा.भगवान कोइराला,अर्जुन कार्की,मानवहादुर केसीजस्ता हस्तिहरुको अवकाशपछि पनि गंगालालले सेवा दिइरहेकै छ ।
धेरै भाबुक बनेर कसैको इमोशनल ब्ल्याकमेलको खेतीमा कोही किन खेताला बन्ने ? डा.रामेश मुटुरोगीको उपचार गर्न पाइन भनेर हिँडेका होइनन्,मालदार अड्डामा हाकिम बन्न नपाएर घुर्की लाएका हुन् ।
एउटा पदको नियुक्तिका लागि दर्जन मान्छेले इच्छा जाहेर गर्छन् । सरकारले योग्यता, क्षमता, आवश्यकता हेरेर एकजनालाई नियुक्त गर्छ । बाँकी ११ जना मान्छे विदेश जान्छन् भने तीनको जिम्मा सरकारले लिनु पर्दैन ।
रोजगारी र अवसर नपाएर विदेशिने युवाप्रति सरकार गम्भीर बन्नुपर्छ तर एउटा मालदार नियुक्तिको अवसर लुट्न नपाएर पलायन भएको प्रोपोगाण्डा मच्चाउने प्रौढप्रति कुनै सहानुभूति पर्दैन । बरु, पेन्सन पट्टा चाहिँ भौतिकरूपमै उपस्थित भएरमात्र बुझ्न पाउने व्यवस्था गर्नुपर्छ ।
डाक्टरसा’बको पलायनप्रति आ-आफ्नो अनुकूलता बमोजिम रुवाबासी, खबरदारी, चिन्ता चासो र आर्तनाद गर्ने सबै ज्ञात अज्ञात महानुभावहरूपति ल्वान्छरोको कुनै वैरभाव छैन ।
Leave a Reply