को-डिपेन्डेन्टका यी ६ संकेत : जसले सम्बन्धलाई बिगार्न सक्छ

काठमाडौं । कुनै पनि सम्बन्ध दुवै पक्षको प्रयास र समझदारीमा चल्छ। दुई जना व्यक्तिले एकअर्काको भावनाको सम्मान गर्दै स्वतन्त्र रूपमा अगाडि बढेमा मात्र सम्बन्ध राम्रोसँग चल्न सक्छ। यसमा दुवै व्यक्तिको समान भूमिका हुनुपर्छ। यदि सम्बन्धमा एक जनामा ​​निर्भरता छ भने त्यो भारी महसुस हुन थाल्छ। यो सम्बन्ध धेरै समय टिक्दैन। यसलाई सह–निर्भर सम्बन्ध भनिन्छ।

‘इन्टर्नेशनल जर्नल अफ थियोलोजी फिलोसोफी एण्ड साइन्स’ मा प्रकाशित एक अध्ययन अनुसार सह–निर्भरताले सम्बन्धलाई बिगार्छ। यसमा, व्यक्तिले धेरै सोच्ने, उदासी, क्रोध, डर र लाज जस्ता नकारात्मक भावनाहरू अनुभव गर्दछ।

को–डिपेन्डेन्ट सम्बन्धमा, एक व्यक्तिले पार्टनरको आवश्यकता र खुशीको लागि आफ्नो इच्छा, आवश्यकता र पहिचान त्याग्छ। यस प्रकारको सम्बन्ध अस्वस्थकर हुन्छ किनभने यसमा व्यक्ति पूर्ण रूपमा पार्टनरमा निर्भर हुन्छ। उनी बिना उसलाई अपूर्ण लाग्छ। यही कारणले गर्दा मानिसहरू सम्बन्धमा को–डिपेन्डेन्ट हुने गर्दछन् ।

सम्बन्धमा रहेका मानिसहरू विभिन्न कारणले गर्दा निर्भर हुन्छन्। यसमा बाल्यकालका नराम्रा अनुभवहरू, कम आत्म–सम्मान, एक्लोपनको डर र भावनात्मक असुरक्षा जस्ता धेरै कुराहरू समावेश छन्। यदि कुनै व्यक्तिले बाल्यकालमा बेवास्ता, दुर्व्यवहार, वा खराब वातावरणको अनुभव गरेको छ भने, ऊ सम्बन्धमा को–डिपेन्डेन्ट बन्न सक्छ।

यसबाहेक, आत्मसम्मानको कमी भएका वा एक्लोपनबाट डराउने व्यक्तिहरू पनि सम्बन्धमा को–डिपेन्डेन्ट हुन सक्छन्। भावनात्मक असुरक्षा र अस्वीकृतिको डरले पनि मानिसहरूलाई सम्बन्धमा को–डिपेन्डेन्ट बनाउन सक्छ। यसबाहेक, यो आनुवंशिक पनि हुन सक्छ।

के तपाईं पनि सम्बन्धमा को–डिपेन्डेन्ट हुनुहुन्छ ?

को–डिपेन्डेन्ट सम्बन्धमा, एक व्यक्तिले सधैं पार्टनरको आवश्यकतालाई बढी महत्त्व दिन्छ। उसले उनको व्यवहार नियन्त्रण गर्ने प्रयास गर्छ। उनी आफ्नो पार्टनरको हरेक समस्यालाई आफ्नै ठान्छिन्। ऊ सधैं आफूलाई सही साबित गर्न खोजिरहेको हुन्छ। यदि तपाईं वा तपाईंको पार्टनरमा यी लक्षणहरू छन् भने, तपाईं को–डिपेन्डेन्ट सम्बन्धमा हुन सक्नुहुन्छ। यस बाहेक, सम्बन्धमा निर्भरताका केही अन्य संकेतहरू पनि छन्।

सम्बन्धमा को–डिपेन्डेन्टको प्रभाव

डिपेन्डेन्ट सम्बन्धहरूले व्यक्ति र सम्बन्ध दुवैमा नकारात्मक प्रभाव पार्छ। सम्बन्धमा को–डिपेन्डेन्ट हुनुले आत्म–सम्मानमा कमी ल्याउँछ। सम्बन्धको बारेमा धेरै सोच्दा तनाव, डिप्रेसन वा चिन्ता हुन सक्छ। व्यक्तिले आफ्नो पहिचान गुमाउँछ। उसले आफ्ना आवश्यकता र चाहनाहरूलाई बेवास्ता गर्न थाल्छ। दबाइएका भावनाहरूले समयसँगै सम्बन्धमा आक्रोश पैदा गर्न सक्छ।

यसबाहेक, को–डिपेन्डेन्ट सम्बन्धमा, व्यक्तिले पार्टनरलाई नियन्त्रणमा राख्न चाहन्छ। यसले सम्बन्धमा असन्तुलन सिर्जना गर्छ। सम्बन्धमा निरन्तर द्वन्द्व र तनाव रहन्छ। यसका धेरै नकारात्मक प्रभावहरू छन्।

को–डिपेन्डेन्ट सम्बन्धलाई सन्तुलनमा राख्नु के गर्ने

को–डिपेन्डेन्ट सम्बन्धलाई सन्तुलनमा राख्न गाह्रो छ, तर असम्भव छैन। यसलाई सन्तुलनमा राख्न, विशेषज्ञको मद्दत लिन सकिनेछ। साथै केही अन्य कुराहरू पनि मनमा राखेर तल दिइएका कुराहरुलाई बुझ्नुपर्ने हुन्छ :-

• सबैभन्दा पहिले, सकेसम्म चाँडो आफ्नो बानी परिवर्तन गर्ने प्रयास गर्नुहोस्।
• आफ्ना भावनाहरू खुलेर व्यक्त गर्नुहोस् र सम्बन्धमा सीमाहरू तोक्नुहोस्।
• आफ्नो परिवार र साथीहरूसँग बढी समय बिताउनुहोस्। यसले तपाईंलाई आफ्नोपन र खुशीको अनुभूति दिनेछ।
• आफ्नो चाहना र आवश्यकताको ख्याल राख्नुहोस्। आफ्नो मनपर्ने गतिविधिहरूमा भाग लिनुहोस्।
• तपाईंलाई खुशी पार्ने कामहरू गर्नुहोस्। जस्तै कसरत गर्ने, पढ्ने, चलचित्र हेर्ने वा साथीहरूसँग समय बिताउने।
• आफ्नो पार्टनरसँग यसबारे खुलेर कुरा गर्नुहोस्। उसलाई भन कि यसरी एकअर्कामा पूर्ण रूपमा निर्भर हुनु राम्रो होइन।
• आफ्नो पार्टनरलाई होइन भन्न सिक्नुहोस्। यो अलि गाह्रो हुन सक्छ, तर सम्बन्धलाई स्वस्थ राख्न यो धेरै महत्त्वपूर्ण छ।
• केही समय एकअर्काबाट टाढा बस्ने अभ्यास गर्नुहोस्। तपाईं एक्लै कतै जान पनि सक्नुहुन्छ।
• तपाईंले एक पेशेवर चिकित्सकबाट सल्लाह लिन सक्नुहुन्छ। उहाँले तपाईंलाई यसको सामना गर्न मद्दत गर्नुहुनेछ।
  सह(निर्भर सम्बन्ध व्यवस्थापन गर्नु एक कठिन प्रक्रिया हो भन्ने कुरा मनमा राख्नुहोस्। यसको लागि समय, प्रयास र धैर्य चाहिन्छ।