काठमाडौं । दुई अध्यक्षबीच अध्यादेश र संसदको विशेष अधिवेशनको निवेदन सहितको हस्ताक्षर फिर्ता लिने सहमति भए पनि नेकपाका केही नेता भने राष्ट्रपति भवन शीतल निवासमै छन् ।
संसदको विशेष अधिवेशन माग गर्दै ८३ जना सांसदको हस्ताक्षर लिएर भीम रावल र पम्फा भुसाल लगायतका नेता अपराह्न शीतलनिवास पुगेका थिए । तर राष्ट्रपति कार्यालयका सचिव विदामा रहेकाले निवेदन दर्ता भएको थिएन ।
दुई अध्यक्ष सहमत भएर स्थायी कमिटी बैठक अघि बढेपनि रावल र भुसाल भने निवेदन लिएर शीतल निवासमै बसेका छन् ।
काठमाडौं । तत्काल संसद अधिवेशन बोलाउन माग गर्ने निर्णय गर्दै कांग्रेस पदाधिकारी बैठक सकिएको छ । सभापति शेरबहादुर देउवानिवास बूढालीलकण्ठमा बसेको बैठकले सरकारलाई कुनै पनि अध्यादेश वा त्यसको जगमा कुनै पनि निर्णय गरे अमान्य हुने निर्णय गरेको छ ।
कांग्रेसले मंसिर २९ गतेको सरकारविरोधी प्रदर्शनमा सहयोग गर्नेप्रति आभार व्यक्त पनि गरेको छ ।
काठमाडौं । सत्तारुढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) को विवाद अब भदौ २६ को अवस्थामा फर्किने भएको छ ।
दुई अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र प्रचण्डबीच बालुवाटारमा केही नेताहरु सहितको छलफलपछि अचानक एकले अर्कालाई लगाएका लिखित आरोप–प्रत्यारोप फिर्ता गर्ने सहमति भएको नेकपा स्रोतले जनाएको छ ।
प्रचण्डले ओलीविरुद्ध लिखित प्रस्ताव राखेपछि ओलीले पनि लिखित जवाफ पेश गरेका थिए । दुवै आरोप–प्रत्यारोपमाथि स्थायी कमिटीमा छलफल हुनुपर्ने प्रचण्डको प्रस्तावमा ओली असहमत हुँदै आएका थिए । उनले प्रचण्डको आरोपपत्र फिर्ता नभएसम्म त्यसमाथि छलफल हुने बैठकमा आफू सहभागी नहुने अडान लिएका थिए ।
आजै पहिलो चरणको छलफलमा पनि ओलीले प्रचण्डलाई ‘तपाईं लान्छानापत्रमाथि हुने कुनै पनि छलफलमा म सहभागी हुन सक्दिन’ भनेका थिए । त्यसपछि पुनः महासचिव बिष्णु पौडेल, संसदीय दलका उपनेता सुवास नेम्वाङ र शंकर पोखरेल तथा घनश्याम भुसाल लगायतका नेताहरुले दुई अध्यक्षबीच वार्ता गराएका थिए ।
सो वार्तापछि अचानक दुवै अध्यक्ष अध्यादेश र विशेष अधिवेशनका लागि हस्ताक्षर फिर्ता लिन तयार भएका थिए । सोही छलफलपछि दुवै अध्यक्ष एक अर्कामाथिका आरोप फिर्ता लिएर भदौ २६ लाई‘ कट अफ लाइन’ बनाई पार्टीमा नयाँ ढंगले सहमति गर्न अघि बढेको एक नेताले बताए ।
स्थायी कमिटी बैठकले दुई अध्यक्षबीचको सहमतिलाई अनुमोदन गर्ने प्रधानमन्त्री निकट स्रोतले जनाएको छ । यसमा माधव नेपाल पक्षको धारणा भने आएको छैन ।
नेपालमा पछिल्लो २४ घण्टामा थप ७३६ जनामा कोरोना संक्रमण पुष्टि भएको छ ।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका अनुसार बुधबार ५ हजार ५५५ नमुनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा ७३६ जनामा कोरोना संक्रमण पुष्टि भएको हो ।
यो सँगै नेपालमा हालसम्म संक्रमित हुनेको संख्या २ लाख ५० हजार ९ सय १६ पुगेको छ। नेपालमा हाल संक्रिय संक्रमित ९ हजार ७५७ जना छन् ।
यस्तै आज ८ सय ४७ जना कोरोनामुक्त भएर घर फर्केका छन् । साथै, कोरोनामुक्त हुनेको संख्या हालसम्म २ लाख ३८ हजार ५६९ पुगेको छ ।
यसैगरी कोरोना संक्रमणबाट थप १३ जनाको मृत्यु भएको छ । योसँगै कोरोनाबाट मृत्यु हुनेको संख्या एक हजार ७ सय ४३ पुगेको छ।
काठमाडौं । संवैधानिक परिषद्सम्बन्धी अध्यादेश फिर्ता लिन प्रधानमन्त्री एवम् नेकपा अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र अध्यक्ष ओलीविरुद्धको हस्ताक्षर फिर्ता लिन दुबै अध्यक्ष सहमत भएका छन् ।
सो सहमतिपछि स्थायी कमिटी बैठक सुचारु भएको हो ।
अध्यक्ष प्रचण्ड प्रधानमन्त्री ओलीसँगको पहिलो चरणको छलफल सहमतिमा नपुगेपछि बैठकस्थलतर्फ गएका थिए । त्यहाँ उनले माधव नेपालसहित आफू पक्षधर सचिवालय सदस्यहरुसँग छलफल गरेका थिए ।
छलफल चलिरहेका बेला प्रधानमन्त्रीले प्रचण्डलाई फोन गरेर संसदको विशेष अधिवेशन बोलाउन शीतल निवास पु¥याइएको हस्ताक्षर फिर्ता लिन चेतावनी दिए भने प्रचण्डले अध्यादेश फिर्ता लिनुपर्ने बताए ।
त्यसपछि महासचिव बिष्णु पौडेलसहित दुई अध्यक्षबीच कुराकानी भयो । सुवास नेम्वाङ, शंकर पोखरेल र घनश्याम भुसालसहितका नेताहरुको समेत दुई अध्यक्षबीच समझदारी गराउन दौडधूप चल्यो ।
अन्ततःप्रधानमन्त्री अध्यादेश फिर्ता लिन सहमत भए र प्रचण्डले पनि हस्ताक्षर फिर्ता लिने सहमति जनाए । प्रधानमन्त्री निकट स्रोतले भने–परिस्थिति हिजो बिहानको अवस्थामा फर्किएको छ । दुई अध्यक्षबीच नयाँ शीराबाट सहमति हुने सम्भावना पनि छ ।
कोदोको खिर चखाएर नेपाली सेफ सन्तोष साह ‘बीबीसी मास्टर सेफ प्रोफेसनल्स् २०२०’ यूकेको शीर्ष ४ मा पुग्न सफल भएका छन् । ‘बीबीसी वान’ मा मंगलबार राति प्रसारित फाइनल राउन्डको पहिलो चरणबाट उनी शीर्ष ४ मा पुगेका हुन् ।
प्रतियोगितामा सन्तोषले कोदोको खीरसँगै आँपको कुल्फी र तराईमा प्रचलित आँपको ‘अमोट’ पनि बनाएका थिए । उनले नेपाली खाना चखाउन यो प्रतियोगितामा भाग लिएका थिए । नेपालमा पाइने मौलिक खानाहरु जजलाई खुवाएर मन जितेका थिए । साथै उनले लोप भइसकेको खानालाई पुन: एकपटक विश्व माझ चिनाएका छन् ।
सिरहाका सन्तोषले यो प्रतियोगिताको प्रथम चरणदेखि नै नेपाली खानाको परिकार पस्किरहेका छन् । उनले यो फाइनल राउन्डका ६ प्रतियोगीलाई पछि पार्दै शीर्ष ४ स्थान बनाउन सफल भए । उनी दुई दशकदेखि यो पेसामा आवद्ध छन् । यही क्रममा उनले भारत र बेलायतमा धेरै वर्ष सेफको क्रममा काम गरे ।
मास्टर सेफ प्रोफेसनल्स् २०२०’ को फाइनल आउँदो बिहीबार बेलुका प्रसारण हुनेछ । ३५ वर्षीय सन्तोष शीर्ष ४ मा पुगेकोमा उनकी आमाले खुसी व्यक्त गरेकी छिन् । आमाले भनेकी छिन्, ‘मलाई मेरो छोरा फाइनलमा पुगेको एकदमै खुसी लागेको छ । तर उनले चाडैँ नै विवाह गरिदिओस भन्ने इच्छा छ मेरो ।’
काठमाडौं । अध्यक्ष केपी शर्मा ओली बैठकमा सहभागी भएपछि नेकपा स्थायी कमिटी बैठक सुरु भएको छ । दिउँसो १ बजेका लागि बोलाइएको बैठक ४ बजे सुरु भएको हो ।
बैठक प्रधानमन्त्रीनिवास बालुवाटारमा बसिरहेको छ ।
बैठकअघि अध्यक्षद्वय ओली र पुष्पकमल दाहालबीच छलफल भएको थियो ।
लामो समयदेखिको नेकपा विवाद संवैधानिक परिषद्सम्बन्धी अध्यादेश जारी भएसँगै बढेको थियो ।
यसअघि पार्टी कार्यालयमा बसेको बैठकमा ओली सहभागी थिएनन् तर अध्यक्षको हैसियतमा ओलीले बैठकलाई पठाएको पत्र सचिवालय सदस्य ईश्वर पोखरेलले पढेर सुनाएका थिए ।
मंसिर २८ को बैठकमा भने कमानसिंह लामाको निधनमा शोक प्रस्ताव पारित गर्नेमात्र एजेण्डा भएकाले अध्यक्ष ओली सहभागी थिए ।
कोरोना भाइरसका कारण २०७६ चैत ११ गतेदेखि बन्द भएको पशुपतिनाथको मन्दिर आजदेखि भक्तजनकाल लागि खुला गरिएको छ ।
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले जारी गरेको सुरक्षा मापदण्ड पालना गरेर मन्दिर खोलिएको हो । मन्दिर प्रवेश गर्दा २ मिटरको दुरी राख्नुपर्ने, मास्क अनिवार्य लगाउनुपर्ने नियमको व्यवस्था गरिएको छ ।
काठमाडौं । संवैधानिक परिषद्सम्बन्धी अध्यादेशविरुद्ध सर्वोच्च अदालतमा फरक–फरक तीनवटा रिट दर्ता भएका छन् । तीनवटै रिट सुनुवाइका लागि शुक्रबार संवैधानिक इजलासमा पेश हुने सर्वोच्च अदालतका संचारविज्ञ किशोर पौडेलले जानकारी दिए ।
अध्यादेश खारेजी माग गर्दै अधिवक्ता ओम प्रकाश अर्याल, बरिष्ठ अधिवक्ता दिनेश त्रिपाठी र कन्चनकृष्ण न्यौपानेले अलग अलग रिट दायर गरेका छन् ।
रिटमाथि शुक्रबार संवैधानिक इजलासमा सुनुवाइ हुने बताइएको छ ।
काठमाडौं । सरकारले गत कात्तिक ८ गतेदेखि नेपालमा सञ्चालित विदेशी टेलिभिजन च्यानल पूर्णरुपमा विज्ञापनरहित क्लिन फिड लागू भएपछि रोकिएका च्यानल पुनः सञ्चालनमा आएका छन् ।
विदेशी टेलिभिजन च्यानल विज्ञापनरहित भएको करीब २ महिनापछि डिसहोम मिडिया प्रालिबाट प्रसारण हुने स्टार नेटवर्कअन्तर्गतका ३२ वटा च्यानल मङ्गलबारबाट पुनः सञ्चालनमा आएको हो ।
विदेशी ब्रोडकास्टरले तत्काल विज्ञापनरहित च्यानलहरु उपलब्ध गराउन नसकेका कारण प्रसारण अवरुद्ध भएका च्यानलहरु पुनः विज्ञापनरहित प्रसारणमा आएको डिसहोम मिडिया प्रालिले जनाएको छ ।
डिसहोम मिडिया प्रालिका प्रबन्ध निर्देशक सुदीप आचार्यका अनुुसार स्टार नेटवर्कअन्तर्गत स्टार प्लस, स्टार गोल्ड, स्टार भारत, स्टार मुभिज, स्टार गोल्ड, स्टार गोल्ड टु, स्टार गोल्ड सेलेक्ट, स्टार प्लस एसडी, स्टार उत्सभ मुभिजलगायत च्यानल विज्ञापनरहित प्रसारणमा आएका छन् ।
उनका अनुसार विदेशी ब्रोडकास्टले तत्काल विज्ञापनरहित च्यानलहरु उपलब्ध गराउन नसक्दा तथा आएका उपकरणसमेत करीब एक महिनाभन्दा बढी भन्सार कार्यालयमा रोकिँदा च्यानल पुनः सञ्चालनमा आउन समय लागेको हो ।
काठमाडौं। कोरोना भाइरसका कारण २०७६ चैत ११ गतेदेखि बन्द भएको पशुपतिनाथको मन्दिर आजदेखि भक्तजनकाल लागि खुला गरिएको छ ।
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले जारी गरेको सुरक्षा मापदण्ड पालना गरेर मन्दिर खोलिएको हो । मन्दिर प्रवेश गर्दा २ मिटरको दुरी राख्नुपर्ने, मास्क अनिवार्य लगाउनुपर्ने नियमको व्यवस्था गरिएको छ ।
साथै मन्दिर प्रवेश गर्ने भक्तजनको थर्मल क्यामेराबाट प्रवेशद्वारमा तापक्रम जाँच गरिने व्यवस्था गरिएको छ ।
काठमाडौं । प्रधानमन्त्रीविरुद्ध संकलित हस्ताक्षरलाई नेकपाको प्रचण्ड–माधव नेपाल पक्षले संसदको विशेष अधिवेशन बोलाउनका लागि प्रयोग गरेको छ । केही महिनाअघिनै नेकपाका दुवै पक्षले आफ्नो पक्षमा बहुमत जुटाउन सांसदहरुको हस्ताक्षर गराएका थिए ।
प्रमुख विपक्षी दलभन्दा एक कदम अघि बढेर नेकपाकै अर्को पक्षले विशेष अधिवेशन बोलाउन माग गरेपछि पार्टी बिभाजनको नजिक पुगेको प्रष्ट भएको छ । विशेष अधिवेशन बोलाएर प्रधानमन्त्रीविरुद्ध अविश्वास प्रस्ताव ल्याउने सूचना बालुवाटारले यसअघिनै पाइसकेको थियो ।
प्रधानमन्त्रीले संवैधानिक परिषद्सम्बन्धी अध्यादेश ल्याएर ‘वार कि पार’को लडाइँ लड्न खोजेको बुझेपछि राजनीतिक दलसम्बन्धी अध्यादेश पनि ल्याउन सक्ने देखेर प्रचण्ड पक्षले संसदको विशेष अधिवेशन माग गर्दै राष्ट्रपति समक्ष निवेदन दिन खोजेको हो ।
राष्ट्रपति कार्यालयका सचिव बिदामा रहेकाले हस्ताक्षर बुझाउन नपाइएको नेताहरुले बताएका छन् । स्थायी कमिटी सदस्य भिम रावल लगायतका नेता हस्ताक्षर र निवेदन लिएर शीतल निवास पुगे पनि निवेदन दर्ता भएको छैन ।
संविधानअनुसार प्रतिनिधिसभाका एक चौथाइ सांसदले विशेष अधिवेशन माग गरेर हस्ताक्षर सहितको निवेदन दिएपछि राष्ट्रपतिले संसद अधिवेशन बोलाउनुपर्छ । तर कति दिनभित्र बोलाउने भन्ने छैन ।
यसैबीच आफू पक्षधर सचिवालय सदस्यहरुसँग अलग्गै छलफल गरेपछि कार्यकारी अध्यक्ष प्रचण्ड पुनः पहिलो अध्यक्ष अोलीलाई भेट्न गएका छन् । दुई अध्यक्षबीचको भेटमा महासचिव बिष्णु पौडेल पनि सहभागी रहेको बालुवाटार स्रोतले जनाएको छ ।
ओली फेरि पनि बैठकमा सहभागी नभए आफ्नो अध्यक्षतामा बैठक सन्चालन गरेर अध्यादेश फिर्ता लिन सरकारलाई निर्देशन दिने प्रस्ताव पारित गराउने प्रचण्ड पक्षको तयारी छ ।
काठमाडौं। बन्द भएको नौ महिनापछि नेपाली फिल्म हल खुल्ने तयारीमा छन् । कोरोना भाइरस संक्रमण रोकथामका लागि सरकारले गत चैत ११ गते लकडाउन गरेपछि हल बन्द थिए । चलचित्र हल व्यवसायीले आगामी पुस १० गते एकपक्षीय रुपमा हल खुलाउने निर्णय गरिसकेका छन् ।
व्यवसायीले हल खुलाए भने पनि सरकारले हस्तक्षेप नगर्ने संकेत दिएको छ । सञ्चारमन्त्री पार्वत गुरुङले निर्माता संघका पदाधिकारीलाई हस्तक्षेप नगर्ने जनाउ दिएका छन् ।
पचास प्रतिशत मात्र दर्शक राखेर मुलुकका हलहरू सञ्चालनमा आउने चलचित्र संघले जनाएको छ । आधा प्रतिशत दर्शक राखेर हल चलाउनुको अर्थ केही समय हल व्यवसायीले घाटा व्यहोरेर पनि प्रदर्शनलाई निरन्तरता दिनुपर्ने हुन्छ । पुस १० गतेदेखि हल खुल्ने भएपछि हल सञ्चालक र वितरकले तयारी सुरु गरेका छन् ।
क्यूएफएक्सले तत्काल सिभिल र लाबिम मात्र खोल्ने
मुलुकको सबैभन्दा ठूलो मल्टिप्लेक्स चेन क्यूएफएक्सले तत्काल सिभिल मलस्थित सेन्ट्रल सिनेमा र लाबिम मलस्थित हल सञ्चालनमा ल्याउने तयारी थालेको छ । उपत्यकाबाहिरका अन्य हल सञ्चालनमा ल्याउने वा नल्याउने बारे चाँडै टुंगो लाग्ने क्वेस्ट इन्टरटेनमेन्टका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत रोशन अडिगाले बताए ।
चलचित्र संघका अध्यक्ष मधुसुधन प्रधानका अनुसार सुरुमै मुलुकका दुईसय हल खुल्ने छैनन् । संक्रमणको स्थिति हेरेर केही हल मात्र खुल्ने भएका छन् । ‘हल सफाइ, उपकरण मर्मत र कर्मचारी व्यवस्थापनको पाटो पनि हेर्नुपर्ने हुन्छ,’ प्रधानले नेपाल प्रेससँग भने, ‘कुन फिल्म रिलिज गर्ने भन्ने बारेमा चाहिँ वितरकसँग बसेर मात्र सल्लाह गर्छौं ।’ गोपीकृष्ण मूभिजले तत्काल ओम नमः शिवाय नामको अडिटोरियम मात्र खुलाउने भएको छ । दर्शकको प्रवाह हेरेर मात्र थप हल हल खुलाउने टुंगो लाग्ने अध्यक्ष प्रधानले बताए ।
यस्तो हुनेछ कोभिड प्रोटोकल
सामाजिक दुरी, मास्क र सरसफाइलाई सबै हलले अनिवार्य गर्नुपर्ने भएको छ । एक सिट छाडेर दर्शकीय सिटको लाइन व्यवस्था गरिने भएको छ । एकै परिवारका बाहेक अन्य दर्शकलाई एक सिट छाडेर राखिनेछ । अनलाइन टिकटलाई प्रोत्साहन गरिने भएको छ ।
हलभित्र उपलब्ध खानेकुरा वितरण र सरसफाइमा विशेष ध्यान दिने तयारी छ । प्रत्येक दर्शकलाई टिकटसँगै मास्क वितरण पनि उपलब्ध गराइने कतिपय मल्टिप्लेक्सले जनाएका छन् । एउटा फिल्मको सो सकिएपछि हललाई अनिवार्य निसंक्रमण तुल्याइने र एउटा सो र अर्कोको ग्यापबीच लामै अन्तर राखिने भएको छ ।
पोखरास्थित मिडटाउन ग्यालरीका प्रमुख निकेश द्धाले कोभिड–१९ मापदण्ड पालनामा कुनै कसर बाँकी नराख्ने बताए । ‘हामी सरसफाइ र प्रोटोकल पालनामा पुरै प्रतिबद्ध छौं,’ द्धाले भने, ‘सुरुमा माहोल तयार पार्ने कार्य हुनेछ ।’ जसअनुसार मिडटाउन ग्यालरीले यही साता कर्मचारीलाई पोस्ट–कोभिड स्क्रिनिङबारे तालिम पनि दिने भएको छ ।
कुन-कुन फिल्म रिलिज हुँदैछन् ?
हल खुल्ने भए पनि सुरुमै नयाँ नेपाली फिल्म रिलिज नहुने अवस्था छ । पुरानै ब्लकबस्टरलाई रिलिज गर्ने कि भन्ने बारेमा संघले सूची तयार पार्दैछ । ‘हामी वितरकसँग बैठक बस्दैछौं र कन्टेन्टको बारेमा निधो हुनेछ,’ चलचित्र संघ अध्यक्ष प्रधानले भने ।
सम्भवतः हलिउड फिल्म मुलान वा टेनेटमध्ये कुनै एउटा विदेशी फिल्म रिलिज हुनेछ । मुलान रिलिज हुन केही दिन बाँकी छँदा लकडाउन भएपछि रिलिज रोकिएको थियो । कन्टेन्ट अझै सुरक्षित भएकाले मुलान रिलिजको तयारीमा एप्पल इन्टरटेनमेन्ट छ । ‘हामी क्रिस्टोफर नोलनको फिल्म टेनेट रिलिजको छलफलमा पनि छौं,’ क्यूएफएक्स सिनेमाज् निर्देशक नकिम उद्दिनले भने, ‘हामी छलफलकै चरणमा छौं ।’
सम्भवतः छक्का पञ्जाको कुनै एक सिरिज पनि पुनःरिलिज हुनसक्छ । यसका लागि चलचित्र संघले निर्माता एवं अभिनेता दीपकराज गिरीसँग छलफल चलाएको छ । गिरी स्वयम् पनि दर्शकीय माहोल बनाउने यो प्रस्तावसँग सहमत छन् । बिग बजेटका नेपाली फिल्म तत्काल रिलिज हुने तयारी छैन । माहोल बनेपछि मात्र ठूला र नयाँ फिल्म रिलिज गर्ने अधिकांश निर्माताको मनसाय छ ।
काठमाडौं । प्रधानमन्त्री तथा नेकपा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले अर्का अध्यक्ष प्रचण्डको ‘लान्छानापत्र’माथि छलफल गरिने कुनै पनि बैठकमा आफू सहभागी नहुने प्रष्ट पारेका छन् ।
स्थायी कमिटी बैठकअघि एजेण्डाबारे छलफल गर्न प्रधानमन्त्री निवास पुगेका प्रचण्डलाई ओलीले यस्तो जवाफ दिएको बालुवाटार स्रोतले जनाएको छ ।
यसअघि पार्टी कार्यालयमा बसेको बैठकमा ओली सहभागी थिएनन् तर अध्यक्षको हैसियतमा ओलीले बैठकलाई पठाएको पत्र सचिवालय सदस्य ईश्वर पोखरेलले पढेर सुनाएका थिए ।
मंसिर २८ को बैठकमा भने कमानसिंह लामाको निधनमा शोक प्रस्ताव पारित गर्नेमात्र एजेण्डा भएकाले अध्यक्ष ओली सहभागी थिए ।
अध्यादेश प्रकरणपछि थप विवाद चर्किएका बेला प्रचण्ड पक्षले स्थायी कमिटी बैठकबाटै अध्यादेश खारेज गर्न सरकारलाई निर्देशन दिने तयारी गरेको छ ।
प्रचण्डसँगको करीव एक घण्टाको छलफलमा ओलीले आफूमाथि निकृष्ट ढंगले लगाइएको आरोपपत्र फिर्ता नलिएसम्म छलफल नहुने बताएका थिए ।
पहिलो अध्यक्ष ओली बैठकमा आउन नमानेपछि बैठकका लागि बालुवाटार पुगेका नेताहरु घाम तापेर बसेका छन् । अध्यक्ष प्रचण्डसहित माधव नेपाल, झलनाथ खनाल र बामदेव गौतमबीच अलग्गै कोठामा छलफल भएको छ ।
काठमाडौं । नेपालका उद्योग तथा कलकारखानामा सबैभन्दा धेरै विदेशी लगानी चीनबाट भित्रिएको छ ।
विगतमा झैं यो वर्ष पनि चीनले नेपालमा सबैभन्दा बढी उद्योग तथा कलकारखानाहरूमा लगानी भित्र्याएको हो । यो पाँच महिनामा चीन लगायत ७ ओटा देशबाट लगानी भित्रिएको छ ।
उद्योग विभागको तथ्याङ्क अनुसार आव २०७७/७८ को पाँच महिनामा नेपालका उद्योग तथा कारखानाहरूमा २१ अर्ब ११ करोड ४९ लाख रुपैयाँ बराबरको विदेशी लगानी प्रतिबद्धता आएको हो । गत आव २०७६/७७ मा २२६ कम्पनीमा ३८ अर्ब ५ करोड रुपैयाँ बराबरको लगानी भित्रिएको थियो ।
विश्वभर फैलिएको कोरोनाको महामारीले नेपाली उद्योग तथा कारखानाहरूमा लगानीमा कमी नआएको बताउँछन् उद्योग विभागका प्रवक्ता विनोदकुमार खड्का ।
‘कोरोनाको मारमा उद्योगधन्दा बन्द भइरहेको अवस्थामा पनि विदेशी लगानी प्रतिबद्धतामा कमी आएको छैन’, उनले भने ।
चीनले मात्र यो पाँच महिनामा ९८ ओटा कम्पनीमार्फत १७ अर्ब ६१ करोड रुपैयाँ बराबरको लगानी नेपाल भित्र्याएको छ । प्रतिबद्धता अनुसार यी उद्योग कलकारखानाले २ हजार ९६० जनालाई रोजगार दिनेछ ।
यसैगरी भारतबाट यो पाँच महिनामा विगत वर्षको तुलनामा ज्यादै थोरै लगानी भित्रिएको छ । भारतबाट तीन ओटा प्रोजेक्टका लागि तीन करोड रुपैयाँ मात्र लगानी भित्रिएको छ । त्यसैगरी ब्रिटिश भर्जिन इंग्ल्याण्डबाट तीन अर्ब रुपैयाँ बराबरको लगानी आएको छ ।
बेल्जियमबाट ५ करोड रुपैयाँ बराबरको लगानी भित्रिएको छ । त्यसैगरी, मलेसियाबाट ५ करोड ३० लाख रुपैयाँ, मेक्सिकोबाट १५ करोड र युकेबाट १० करोड रुपैयाँ बराबरको लगानी भित्रिएको हो ।
सबैभन्दा धेरै लगानी टुरिजम क्षेत्रमा आएको छ । पाँच महिनामा आएका १०८ उद्योग कलकारखानामा टुरिजममा मात्र ६८ ओटा कम्पनी आएका छन् । जसमा १४ अर्ब रुपैयाँ बराबरको लगानी गरिनेछ ।
यसैगरी, सेवा क्षेत्रमा पाँच अर्ब रुपैयाँ बराबरको लगानी भित्रिएको छ । जसमा ३१ कम्पनी आउँदैछन् । त्यस्तै, एग्रो र फरेष्ट्री, इन्फरमेशन एण्ड टेक्नोलोजी र म्यानुफ्याक्चरिङमा पनि लगानी भित्रिएको हो । यो लगानी भित्रिएसँगै ३ हजार ३८३ जनाले रोजगारी प्राप्त गर्नेछन् ।
काठमाडौं । पछिल्लो राजनीतिक अवस्थाबारे धारणा बनाउन प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेपाली कांग्रेसका शीर्ष नेताहरुको बैठक सभापति शेरबहादुर देउवाको निवास बूढानीलकण्ठमा सुरु भएको छ ।
सरकारले संवैधानिक परिषद पहिलो संशोधन अध्यादेश जारी गरेपछि उत्पन्न परिस्थितिबारे छलफल गर्न सभापति देउवाले पूर्व पदाधिकारीहरुसहित शीर्ष नेताको बैठक बोलाएका हुन् ।
बैठकमा सभापति देउवा, वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल, उपसभापतिद्वय विमलेन्द्र निधि र विजयकुमार गच्छदार, महामन्त्रीद्वय डा.शशांक कोइराला र पूर्णबहादुर खड्का, सह महामन्त्री डा.प्रकाशशरण महत, पूर्व महामन्त्री प्रकाशमान सिंह, प्रवक्ता विश्वप्रकाश शर्मा लगायतको उपस्थिति छ ।
कांग्रेसले यसअघि नै अध्यादेश ल्याइनु अलोकतान्त्रिक कदम रहेको टिप्पणी गरिसकेको छ ।
काठमाडौं । संयुक्त राष्ट्रसंघले हरेक वर्ष गर्ने मानव विकास सूचकांकको अध्ययनले नेपालको अवस्था सुधार भएको देखाएको छ ।
राष्ट्रसंघीय विकास कार्यक्रम (युएनडीपी)ले बुधवार सार्वजनिक गरेको सूचकांकमा नेपाल १४७ औं स्थानबाट उक्लिएर १४२ स्थानमा पुगेको छ ।
विश्वका १८९ देशको मानव विकास सूचकांकमा नेपाल अझै धेरै पछाडि भएपनि अघिल्ला वर्षको तुलनामा माथि उक्लिएको हो । एक वर्षभित्र पाँच अंक सुधार हुनु सकारात्मक हो ।
यूएनडीपीले दीर्घ, स्थास्थ्य जीवन र औसत आयुका आधारमा हरेक वर्ष मानव विकास सूचकांक सार्वजनिक गर्दै आएको छ । बुधवार एक कार्यक्रमबीच परराष्ट्रमन्त्री प्रदिप ज्ञवालीले सो मानव विकास प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेका हुन् ।
मानव विकास सूचकांकमा विश्वका १८९ मुलुकमध्ये नर्वे अघिल्लो वर्षजस्तै यो वर्षपनि पहिलो स्थानमा छ । दोस्रोमा आयरल्याण्ड,तेस्रो स्वीटजरल्याण्ड र हङकङ चौथोमा छन् ।
काठमाडौं । नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा)को स्थायी कमिटी बैठक निर्धारित समयमा सुरु हुन सकेको छैन । अध्यक्ष ओली नआएका कारण बैठक सुरु नभएको हो । बैठकमा सहभागी हुन पुगेका स्थायी कमिटी सदस्यहरु अध्यक्ष ओलीको प्रतीक्षामा छन् ।
स्थायी कमिटी बैठक यसअघि बुधबार दिउँसो एक बजेका लागि तोकिएको थियो ।
बैठकमा धेरै नेताहरु आइसकेको र प्रधानमन्त्री एवम् अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको प्रतीक्षा भइरहेको स्थायी कमिटी सदस्य लिलामणि पोखरेलले जानकारी दिए।
‘बैठकमा धेरै साथीहरु आइसक्नु भएको छ,’ उनले नेपाल प्रेससँग भने, ‘अध्यक्ष कमरेड ओली आउनु भएको छैन । उहाँको प्रतीक्षा भइरहेको छ,’ उनले भने ।
बैठकअघि नेकपा अध्यक्षद्वय ओली र पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’बीच छलफल भएको थियो।
दुई अध्यक्षबीचको छलफल केही समयअघि सकिएको छ।
काठमाडौं । विभिन्न कार्यक्रम गरी तेस्रो राष्ट्रिय झण्डा दिवस मनाइएको छ । बुधबार राष्ट्रिय धरोहर संरक्षण प्रतिष्ठान नेपालले माइतीघर मण्डलामा कार्यक्रम गरी राष्ट्रिय झण्डा दिवस मनाएको हो ।
प्रतिष्ठानले २०७५ पुस १ गतेदेखि यो दिवस मनाउँदै आएको छ । २०१९ पुष एक गतेको दिन नेपालको राष्ट्रिय झण्डालाई संयुक्त राष्ट्र संघमा अंगीकृत गरिएको थियो । सोही दिनको सम्झनामा प्रतिष्ठानले २०७५ पुस १ गते देखि दिवसको रुपमा मनाउँदै आएको छ ।
राष्ट्रिय धरोहर संरक्षण प्रतिष्ठान नेपालका संस्थापक अध्यक्ष राजानन्द माण्डव्यले नेपालको राष्ट्रिय झण्डाको पर्व मनाउनुपर्छ भन्ने उद्देश्यले दिवस मनाइएको बताए ।
पछिल्लो समय राष्ट्रिय झण्डाको प्रयोग विभिन्न नारा, जुलुसमा भइरहेको भन्दै झण्डालाई राष्ट्रिय पहिचानको रुपमा मात्रै प्रयोग गर्नुपर्ने बताए ।
राष्ट्रिय झण्डाको महत्व नै नबुझेर प्रयोग गरिनु ठिक नभएको पनि उनले बताए । ‘राष्ट्र, राष्ट्रियता, स्वाधीनता, अन्तर्राष्ट्रिय पहिचान’ मूल नारा सहति दिवस मनाइएको हो । प्रतिष्ठानले हरेक वर्ष राष्ट्रिय झण्डा दिवस, राष्ट्रिय पोशाक दिवस र राष्ट्रिय टोपी दिवस समेत मनाउँदै आएको छ ।
काठमाडौं । धरहरा चढेर काठमाडौं शहर नियाल्ने रहर पूरा गर्न नेपाली जनताले अझै धेरै समय कुर्नुपर्ने भएको छ । बीसौँ तलाको धरहराको शिरानी तलाको अहिले ढलान गर्ने तयारी भइरहेको छ । अहिलेसम्म पुनर्निर्माणको ५० प्रतिशत मात्र काम सम्पन्न भएको छ ।
गोरखा भूकम्पको तीन वर्षपछि मात्रै सो सम्पदाको पुनर्निर्माणको कामले गति लिएको हो । भूकम्पले ढलेको भीमसेनस्तम्भ पुनर्निर्माणको प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले विधिवत् रुपमा २०७५ पुस १२ गते उद्घाटन गरेको हो ।
मुख्तियार भीमसेन थापाले विसं १८८२ मा पत्नी त्रिपुरासुन्दरीको सम्झनामा निर्माण गर्न लगाएको ११ तले धरहरालाई नब्बे सालको भूकम्पले क्षति पारेपछि नौतले बनाइएको थियो ।
दुई वर्षका अवधिमा निर्माण सम्पन्न गर्ने लक्ष्य लिइए पनि हिजोआज निर्माणका काममा सुस्तता देखिएको छ ।
राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणका सम्पदाविज्ञ राजुमान मानन्धर शुरुआती चरणमा तीव्र रुपमा निर्माणको काम भए पनि पछिल्लो समय सोहीअनुरुप काम अघि बढ्न नसक्दा थप गरिएका समयमा पनि काम सकिन्छ भन्नेमा शङ्का उब्जिएको बताउँछन् ।
कोरोना महामारी र अन्य केही आन्तरिक समस्याका कारण निर्धारित समयमै काम पूरा नहुने भएपछि पुनर्निर्माण प्राधिकरणले आठ महिना समय थप गरिदिएको छ ।
नेपाली र केही भारतीयसहित दैनिक १५० कामदार नियमित रुपमा निर्माणमा जुटिरहेका छन् । धरहरा पुनर्निर्माणका प्रोजेक्ट म्यानेजर श्याम श्रेष्ठ आफूहरुले प्राधिकरणसँग थप २१ महिनाको समय माग गरेको तर आठ महिना मात्रै थपिएको बताए । त्यसकारण थप समयभित्र सबै काम सक्न मुश्किलै छ ।
“धरहरा निर्माणको मुख्य काम सकिन्छ तर सौन्दर्य अभिवृद्धि र पार्किङको काम पनि धेरै रहेकाले फेरि समय थप्नुपर्ने हुनसक्छ”, म्यानेजर श्रेष्ठले भने ।
उनका अनुसार ऐतिहासिक ढुङ्गेधारा क्षेत्रलाई संरक्षण गर्ने गरी काम भइरहेको छ । ढुङ्गेधाराबाट निरन्तर पानी खस्ने व्यवस्था गर्न लागिएको छ । रमन कन्स्ट्रक्सनले ठेक्का पाएको धरहराको पुनःनिर्माणमा ३ अर्ब ४८ करोड खर्च लाग्ने बताइएको छ ।
पहिलाको धरहराभन्दा नयाँ बन्ने धरहरा थप चौडा हुनेछ । यहाँ दुई लिफ्ट रहने छन् । साथै एउटा परम्परागत भ¥याङ पनि हुनेछ । आगन्तुकले दुईमध्ये एक रोजेर प्रयोग गर्न सक्छन् ।
४२ रोपनी क्षेत्रफलमा फैलिने धरहरा परिसरमा बगैँचा, सङ्ग्रहालय, रङ्गीन जलफोहरा, प्रदर्शनी कक्ष, पुस्तकालय, पार्किङस्थल, रेष्टुराँ र व्यापारिक पसलसमेत हुनेछन् । बाहिरबाट ११ तलाको देखिने भए पनि स्तम्भ २२ तलाको हुनेछ ।
यसको उचाइ ७२ मिटर तथा १४।६३ मिटरको आधार रहने छ । पहिले गोश्वारा हुलाक भएको स्थानमा उद्यान बन्ने छ । उद्यानभित्र बस्ने ठाउँ, ढुङ्गेधारा, हरियाली चौर र चमेनागृह हुनेछ ।
यहाँ पढ्न, ध्यान गर्न या आरामसँग बस्न चाहने सबैका लागि सुविधा उपलब्ध हुनेछ । यहाँ ३५० गाडी र ६ हजार मोटरसाइकल पार्किङ्ग गर्न मिल्ने बताइएको छ । धरहराको १८ औँ तलामा अवलोकन कक्षसहित सङ्ग्रहालय, फोहरा, बगैंँचा र खाजाघर पनि रहने छन् ।
पचास वर्षअघिदेखि हुलाक सेवा दिँदैआएको यहाँको गोश्वारा हुलाक कार्यालयलाई अहिले बबरमहलको आपूर्ति व्यवस्था विभागकै प्राङ्गणमा सारिएको छ । गोश्वारा हुलाकको भवन भएका ठाउँमा तीनतले भूमिगत पार्किङ स्थल बन्ने छ ।
यहाँस्थित टक्सार विभाग पनि बबलमहलमा स्थानान्तरण भएको छ । टक्सार विभाग रहँदा सुरक्षाका कारण बन्द गरिएको पुरानो बाटोलार्ई स्थानीय जनताको मागअनुसार केही समयअघिदेखि खोलिएको छ ।
काठमाडौं । नेपालका लागि अमेरिकी राजदूत र्यान्डी बेरीले बुधबार पाँचौ वार्षिक ‘अमेरिका–नेपाल व्यापार तथा लगानी’ वार्ता शुरु गरेका छन् । वार्ता शुरु गरेकोमा आफू निकै खुसी भएको बताएका छन् ।
उनले ट्वीट गर्दै भनेका छन् पाँचौ वार्षिक ‘अमेरिका–नेपाल व्यापार तथा लगानी’ वार्ताको शुरुवात गर्न पाएकोमा म हर्षित छु,’ । ‘एउटा सक्षम व्यावसायिक वातावरणको निर्माण दुई देशबीचको बढ्दो व्यापार सम्बन्धले थप मजबुत बनाउने तथा नेपाली अमेरिकीहरुलाई उत्तिकै सघाउनेतर्फ पहिलो महत्वपूर्ण कदम हो, मेरो उच्च प्राथमिकता पनि हो,’ उनले ट्वीटमा भनेका छन् ।
नेपाल सरकार र संयुक्त राज्य अमेरिकाले २०६८ वैशाख २ गतेबाट लागू हुने गरी व्यापार तथा लगानीसम्बन्धि सम्झौता (टिफा) मा हस्ताक्षर गरेका हुन् । यो सम्झौताको उदेश्य व्यापार, लगानी तथा प्राविधिक सहयोग विस्तार र दुई देशबीचको आर्थिक सम्बन्ध सबलीकरण लगायत रहेका छन् ।
२०७२ वैशाखमा नेपालमा भूकम्प गएपछि सन् २०१५ को व्यापार सहजीकरण तथा व्यापार कार्यान्वयन ऐनले नयाँ देशकेन्द्रित ग्राहता कार्यक्रम स्थापित गरी ‘हार्मोनाइज्ड ट्यारिफ शेडुल’अन्र्तगत ७७ वस्तुहरु समेटिएका नेपाली वस्तुलाई भन्सार छुट सुविधा दिएको छ । जसमा हस्तकला, शल भ्रमण सामग्र लगायतका वस्तु छन् ।
काठमाडौं । नेपाली बजारमा सुनको मूल्यमा प्रतितोला ८०० सय रुपैयाँले उकालो लागेको छ । केही दिनदेखि स्थिर जस्तै रहेको सुनको मूल्य बुधबार ८ सय बढेको हो । नेपाल सुनचाँँदी महासंघका अनुसार आज छापावाल सुनको मूल्य ९३ हजार १०० रहेको छ ।
तेजावी सुनको मूल्य प्रतितोला ९२ हजार ६५० रहेको छ । त्यसैगरी चाँदीको मूल्य प्रतितोला १२ सय ३० रुपैयाँ रहेको छ । चाँदीमा ३० रुपैयाँको वृद्धि भएको हो ।
काठमाडौं । अध्यादेशपछि नेकपा विवाद थप बढेर स्थायी कमिटी बैठकनै अन्यौल भइरहेका बेला प्रधानमन्त्री तथा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीलाई भेट्न अर्का अध्यक्ष प्रचण्ड बालुवाटार पुगेका छन् ।
केहीबेरअघि बालुवाटार पुगेका प्रचण्डले आजको बैठकको कार्यसूचीबारे ओलीसँग छलफल गर्न चाहेको नेकपा स्रोतले जनाएको छ । स्थायी कमिटी बैठक आज एक बजे बालुवाटारमा बस्ने भनिएपनि अहिलेसम्म अन्यौल छ ।
प्रचण्ड–माधव नेपाल पक्षले अध्यादेश खारेजीको प्रस्ताव बैठकमा ल्याउन खोजेको छ । बैठकनै अन्यौल भएपछि प्रचण्ड बालुवाटारमा पुगेका हुन् । यसबीचमा दुई अध्यक्षबीच एक्ला एक्लै संवाद पातलिएका बेला आजको छलफललाई अर्थपूर्ण मानिएको छ ।
काठमाडौं । संवैधानिक परिषद्सम्बन्धी अध्यादेश खारेजीको माग गर्दै सर्वोच्च अदालतमा रिट निवेदन दर्ता भएको छ ।
अधिवक्ता ओमप्रकाश अर्यालले दायर गरेको रिटमा राष्ट्रपति तथा राष्ट्रपति कार्यालय, प्रधानमन्त्री तथा प्रधानमन्त्रीको कार्यालय, मन्त्रिपरिषद्, संवैधानिक परिषद्को सचिवालय, संवैधानिक परिषदका सदस्यहरु : प्रधानन्यायाधीश, प्रतिनिधिसभाका सभामुख, राष्ट्रियसभाका अध्यक्ष र मुख्य विपक्षी दलका नेतालाई विपक्षी बनाइएको छ ।
निवेदनमा संवैधानिक परिषद् (काम, कर्तव्य, अधिकार र कार्यविधि) सम्बन्धी (पहिलो संशोधन) अध्यादेश , २०७७ समग्र रुपमा र त्यसको प्रस्तावना, दफा १, २ र ३ का सम्पूर्ण प्रावधानहरु अमान्य र बदर घोषित गर्न माग गरिएको छ।
रिट निवेदनमा के छ ? हेर्नुहोस् पूर्णपाठ–
सन् २०२० मा धेरै सेलेव्रिटी बेरोजगार बने । तर, केही सेलेव्रिटीको आम्दानी भने उक्त वर्ष दिनप्रतिदिन चुलियो । फोर्ब्सको सूचिमा मेकअप आर्टिस्ट केली जेनर सर्वाधिक महंगी सेलेव्रिटी बनेकी छिन् । फोर्ब्सले जुन २०१९ देखि २०२० मेसम्मको कमाइको आधारमा केलीलाई पहिलो स्थानमा राखेको हो । उनको कमाइ ५९० मिलियन डलर रह्यो ।
कोटी नामको ब्रान्डबाट कस्मेटिक सामाग्री विक्री गरेबापत केलीको कमाइमा उछाल आएको हो । उनका भिनाजु नाता पर्ने अमेरिकी गायक केनी वेस्टको कमाइ भने १७० मिलियन डलर रह्यो । केनीले एडिडास र एजी पहिरनबाट कमाइ गरे ।
खेलाडीहरु रोजर फेडेरर, क्रिस्टियानो रोनाल्डो र लियोनल मेसी क्रमशः सूचिको तेस्रो, चौंथो र पाँचौं स्थानमा छन् । ९७ मिलियन डलर कमाउँदै अभिनेत्री ट्रेलर पेरी छैठौं नम्बरमा छिन् । उनले ‘मेडी’ फिल्म श्रृंखलाबाट उक्त कमाइ गरेकी हुन् । गतवर्ष पेरीले एटलान्टामा ३ सय ३० एकडमा फैलिएको टेलर पेरी स्टुडियो खोलेकी थिइन् ।
फिल्म अभिनेत्री डाउने रक जोन्सन ८७.५ मिलियन डलरसहित दशौं स्थानमा छन् । गायिका एरियाना ग्रान्डे ७२ मिलियन डलरसहित १७ औं स्थानमा छिन् । द चेनस्मोकर्स ब्यान्ड ६८ मिलियनसहित २१ नम्बरमा, एड सिरिन ६४ मिलियनसहित २३ नम्बरमा छन् । टेलर स्वीफ्ट ६३.५ मिलियनसहित २५ स्थानमा छिन् ।
काठमाडौं । संवैधानिक परिषद् सम्बन्धी अध्यादेशको विपक्षमा सर्वोच्च अदालतमा ‘ रिट’ दर्ता हुने भएको छ ।
अधिवक्ता ओमप्रकाश अर्याल अध्यादेशविरुद्ध रिट निवेदन लिएर सर्वोच्च पुगेका छन् । रिट दर्ता प्रक्रियामा रहेको अधिवक्ता अर्यालले जानकारी दिए ।
राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले मंगलबार मन्त्रिपरिषद्को सिफारिसमा संवैधानिक परिषद पहिलो संशोधन अध्यादेश जारी गरेकी थिइन् ।
दाङ । तीव्र गतिमा काम भएको भए अचेल तुलसीपुर–लमही सडकखण्डमा निर्माणाधीन ४९ किमि चार लेनक सडकको काम अन्तिम चरणमा पुग्नुपर्ने हो । तर, उक्त सडक निर्माण सुरु भएको २४ महिना बितिसक्दा समेत अलपत्र छ ।
केही ठाउँमा मात्र कछुवा गतिमा काम भएको छ । ०७५ पुस १३ गतेदेखि सुरु भएको सडकको काम ३० महिनामा सम्पन्न गर्ने निर्माण कम्पनीबीच सम्झौता भएको थियो ।
काम सक्न ६ महिना मात्रै बाँकी हुँदा काम भने ५ प्रतिशत मात्रै भएको सडक आयोजना कार्यालयका प्रमुख पारसमणि हमालको भनाइ छ ।
भारतको मुम्बईस्थित तथ्य इन्जिनियरिङ कम्पनीले निर्माणको जिम्मा लिएको छ । तर, तथ्य इन्जिनियरिङ कम्पनी आफैँले भने काम गरेको छैन् ।
उसले उक्त ठेक्का पहिले दाङका जनक डाँगी, अनुप पाण्डे र जमिम रानालाई बेचेको थियो ।
उनीहरुले चार लेन सडक निर्माणका लागि केही खर्च रकम समेत लिएका थिए । तर, लिएको रकम बराबरको काम गर्न नसेकेपपिछि आयोजनाले धरौटी बापतको करिब तीन करोड रुपैँया जफत गरेको जनाएको छ ।
आयोजना प्रमुख हमालले भने,‘उनीहरुले जति काम गरेका थिए त्यती मात्रै भुक्तानी गर् र्यौ । बाँकी रकम जफत गरेका छौँ ।’
हमालका अनुसार पहिले चार लेन सडककको काममा जनक, अनुप र जमिम पार्टनर थिए । तर, उनीहरुले काम गर्न नसकेपछि काम छाडेर भागेका थिए ।
निर्माण कम्पनीसँग सम्झौता गरेकाहरु काम छाडेर भागेपछि सडक निर्माण आयोजनाले निर्माण कम्पनीलाई कार्वाही गर्ने भन्दै पत्राचार गरेको र निर्माण कम्पनीले अहिले अनुप पाण्डेलाई कामको जिम्मेवारी दिएको सडक आयोजना प्रमुख हमालले बताए । अनुप तुलसीपुर उपमहानगरपालिकाका प्रमुख घनश्याम पाण्डेका छोरा हुन् ।
सडक आयोजना प्रमुख हमालका अनुसार अनुप अनुभवी ठेकेदार होइनन् । जसकाकारण उनलाई चार लेन सडकको काम गर्न गाह्रो भएको छ ।
अनुपले प्रत्येक दुई महिनामा लक्ष्य अनुसारको काम गर्नुपर्ने र त्यसो गर्न नसके कार्वाही गर्ने हमालले बताएका छन् । हमालका अनुसार ठेक्का एउटाले लिने र काम अर्कालाई दिँदा सडकको काम अलपत्र परेको हो ।
ठेकेदार अनुपका ईन्जिनियर दिवाकर पण्डितका अनुसार घोराहीको बबई खोलादेखि तुलसीपुरको हात्तीखौवा सम्मको ४९ किमिमध्ये पहिलो चरणमा बबईखोला–चौघेरा, सर्रा–नारायणपुर, नारायणपुर–दुधराससम्म दुई लेन बनाउने सम्झौता भएको थियो।
तर, सरकारले यी क्षेत्रमा चार लेन विस्तार गर्ने निर्णय ग¥यो । त्यही अनुसारको डिजाइन भने दिन नसक्दा सडकको कामले गति लिन नसकेको हो ।
डिजाइन मात्रै होइन आयोजनाले रकम समेत उपलब्ध गराउन नसक्दा सडक निर्माण अलपत्र परेको पण्डितको भनाई छ ।
चार लेन सडकका लागि १ करोड, २१ लाख ८२ हजार अमेरिकी डलरमा पहिलो सम्झौता भए पनि दोस्रो सरकारी डिजाइनमा थपिएको काम बराबरको रकम नथप्दा पनि कम्पनीले काम गर्न नसकेको ठेकेदार पक्षको दावी छ ।
तोकिएको समयमा काम पुरा हुने सम्भावना टरेपछि सडक आयोजनाले ३ जनवरी २०२२ सम्म काम गर्ने समय थपिदिएको छ ।
सुर्खेत । पश्चिम सुर्खेतको पञ्चपुरी नगरपालिकामा ११ वडा छन् । भाैगाेलिक रुपमा जिल्लाको सबैभन्दा ठूलो स्थानीय तहको बागडोर संहालिरहेका छन्, उपेन्द्र थापा । नागरिक समस्या समाधान, पूर्वाधार निर्माणको नारामा विश्वास गरी त्यहाँका नागरिकले उनलाई नेता बनाएका हुन् । नागरिकको विश्वास जितेर मेयर बनेयताको तीन वर्ष आफ्ना योजनाहरु कहाँ पुगे ? कति पूरा भए, कति बाँकी छन् भन्नेबारे हामीले थापासँग कुरा गरेका थियौं । मेयर थापाकाे कुरा उनकै शब्दमा:
चुनावमा जाने समयमा नागरिकको घरदैलोमा पुग्दा सबै वडामा सडक पु¥याउने वाचा गरेको थिएँ । सोहीअनुसार अहिले सबै वडामा सडक पुगेको छ । मुख्यः बजार क्षेत्रमा धुलो र हिलोले बसिनसक्नु थियो । यो वैशाखसम्म बजार क्षेत्रमा कालोपत्रे भइसक्नेछ ।
हामीले भित्री सडकहरु पनि निर्माण गरेका छौं । आर्थिक वर्ष २०७५–०७६ मा सालकोट बजार कालोपत्रे गरिसकेका छौं । गत वर्ष बाबियाचौर बजार कालोपत्रे गर्ने भनेर टेण्डर आव्हान गरेका थियौं । कोरोना महामारीका कारण सम्भव भएन । अहिले ठेकेदारले कामलाई तीव्र गतिमा अघि बढाइरहेको छ । आउने वैशाखसम्म यो बजार क्षेत्र कालोपत्रे भइसक्ने छ । चालू आर्थिक वर्षमा विद्यापुर बजार कालोपत्रे गर्ने तयारी गरेका छौं ।
भित्री सडकहरु धेरै ग्रावेल भएका छन् । प्राय सडक वर्षायाममा पनि चल्ने अवस्थामा पुगेका छन् । तीन वर्षमा १ हजार ८ सय किलोमिटर नयाँ ट्र्याक खोलेका छौं । ९ सय किलोमिटर ग्रावेल भएको छ । यो वैशाखसम्म २५०० मिटर कालोपत्रे हुन्छ ।
पञ्चपुरी नगरपालिका क्षेत्रमा सबै भन्दा ठूलो समस्या स्वास्थ्य क्षेत्रको थियो । करिब आधा भन्दा बढी महिला दिदी–बहिनीहरु स्वास्थ्य संस्थामा सन्तान जन्माउन आउँदैन थिए । त्यो परम्परालाई तोडन हामीले सुत्केरी प्रोत्साहन भत्ता कार्यक्रम लागू ग¥यौं । नेपाल सरकारले दिने बाहेर प्रति महिला दुई हजारका दरले भत्ता दिन थाल्यौं । ३ वर्षमा दुई हजारभन्दा बढी महिला स्वास्थ्य संस्थामा बच्चा जन्माउन सफल भएका छन् । अहिले ९४ प्रतिशत महिला स्वास्थ्य संस्थामा नै सुत्केरी हुने गरेका छन् ।
अहिले हामीले सबै वडामा स्वास्थ्य इकाई स्थापना गरिसकेका छौं ।सबै इकाईका लागि भवन निर्माण कार्य तीव्र रुपमा भइरहेको छ । सालकोट प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रमा भवन थपेका छौं ।
हाम्रो अर्को प्राथमिकताको क्षेत्र शिक्षा पनि हो । सूर्यप्रकाश मावि सालकोटमा प्राविधिक शिक्षालय स्थापना गरेर कृषि तथा भेटरनरी अध्यापन कोर्ष सञ्चालनमा आइसकेको छ । संघीय सरकारले एउटा ‘पालिका एउटा प्राविधिक विद्यालय’ स्थापना गर्ने लक्ष्य लिए अनुसार जनता मावि विद्यापुरमा आइएससी एजी अध्यापन गराउने तयारी भइरहेको छ । यसका अलावा नगरपालिकाले ३५ जना भन्दा बढी विभिन्न विषयका स्वंयसेवक शिक्षक परिचालन गरेर शिक्षा क्षेत्रमा रुपान्तरणको प्रयास गरिरहेको छ ।
बालबालिकाका क्षेत्रमा एक देखि पाँच कक्षा सम्मका विद्यार्थीलाई टिफिन बक्स वितरण गरेका छौं । असहाय र टुहुरा बालबालिकाका लागि कापी–कलम, झोला, पोसाक वितरण गरेका छौं ।
हामीले खेलकुद मैदानको रुपमा बाबियाचौर रंगशालालाई क्षेत्रीय स्तरकै रंगशालाको रुपमा विकास गर्दै आइरहेका छौं । अहिले फिल्ड निर्माण गरेका छौं । बाँकी कामलाई २ वर्षभित्र पूरा गर्ने लक्ष्य छ ।
हामीले वडा नम्बर ४ को बरैचेमा दश किलोवाट जलबिद्युत उत्पादन सुरु गरिसकेका छौं । यस्तै ८ नम्बरको काँडा खेतमा पनि थप १० किलोवाट उत्पादन भइसकेको छ । बाबियाचौर र विद्यापुर क्षेत्रमा यसअघि नै जलबिद्युत आयोजना सन्चालनमा थिए ।
पहिले सबै वडामा खानेपानीको पहुँच थिएन । श्रोतले भ्याउने स्थानमा पाइपमार्फत खानेपानी पु¥याएका छौं भने श्रोत नभएका स्थानमा सोलारबाट लिफ्ट गरेर भए पनि सुविधा दिएका छौं । सोलार खानेपानीमा वडा नम्बर १ को हाँसे गाउँ, वडा नम्बर ७ को भक्तडी, वडा नम्बर ८ को जाजुरा, वडा नम्बर ९ को राग, वडा नम्बर ११ को कुइने र ताउलेमा टेण्डरमा गएका छन् । वैशाखसम्म सम्पन्न हुने यो परियोजनाबाट करिव चार हजार परिवार लाभान्वित हुनेछन् ।
सिंचाईमा १५ हजार मिटर नहर निर्माण गरेका छौं । कतै श्रमदान त कतै लागत सहभागिताका आधारमा नहर निर्माण भएका हुन । सिंचाईलाई प्राथमिकता दिने र तल्लो क्षेत्रमा तरकारी खेती गर्न युवालाई प्रोत्साहन गर्ने हाम्रो नीति हो । यसका अलावा यहाँ दूध, मासु उत्पादनमा जोड दिएका छौं । लकडाउनको समयमा यहाँ उत्पादन भएको तरकारी जुम्लादेखि नारायणगढसम्म विक्रीका लागि पुगेको थियो ।
व्यवसायिक रुपमा काम गरेका युवालाई आर्थिक सहयोग पनि गर्दै आइरहेका छौं । यसकालागि हामीले समूह गठन गरेका छौं । फार्म दर्ता गरेको हुनुपर्ने, कृषि र भेटेरनरीका प्राविधिक गएर जाँच गरेपछि प्रोत्साहन दिने काम हामीले गर्दै आइरहेका छौं । नगरपालिकाको माथिल्लो क्षेत्रमा हामीले मौरीपालन, पशुपालन, दूध उत्पादनजस्ता काम गर्न युवालाई प्रोत्साहन गर्दै आइरहेका छौं ।
नगरपालिकाले दुई हजारभन्दा बढी युवालाई विभिन्न तालिम दिइसकेको छ । हालसम्म १२ सयभन्दा बढी स्वरोजगार बनेका छन् । युवा स्वरोजगारका लागि ढाका बुनाई, कम्प्यूटर तालिम, चाउमिन उद्योग, पाउरोटी उद्योग, मसाला उद्योग, लोकसवा तयारी कक्षा सञ्चालन गरेका छौं । प्लम्बिङ, ड्राइभिङ तालिम संचालन गरेका छौं ।
पर्यटकीय क्षेत्रका हिसाबका दृष्टिले महत्वपूर्ण क्षेत्र भेरी कर्णालीको दोभान र दह ताललाई विषेश प्राथमिकता दिएका छौं । त्यहाँ पर्यटकीय क्षेत्रको विकास गर्ने लक्ष्यका साथ अहिले कच्ची सडकको पहुँच पु¥याई सकेका छौं ।
नगरपालिकामा ८ हजारभन्दा बढी नागरिक ३ पुस्तादेखि लालपुर्जाविहीन छन् । अव्यवस्थित र सुकुम्वासी दाजुभाइलाई पूर्जा वितरण गर्न पाए नगरप्रमुख जितेको सार्थकता हुन्थ्यो जस्तो मलाई लागेको छ । अन्य विकास निर्माणका काम त भइरहेका छन् । सबैभन्दा ठूलो प्रतिबद्धता यहि थियो । यो पुरा गर्न बारम्बार मैले सरकारसँग आग्रह गर्दै आइरहेको छु । नगरपालिकाले चाहेर गर्न नसकिने काम भएकाले मेरो कार्यकालमा यो समस्या समाधान भए सन्तोष मिल्ने थियो ।
पञ्चपुरीका ८ हजारभन्दा बढी घरधुरीको लगत राखिएको छैन । आयोगले बाटो खुलाइदिएको भए हुन्थ्यो । संघ र प्रदेशले प्राविधिक कर्मचारी राख्न आवश्यक छ । २०४० देखि २०४६ सम्म राप्ती अञ्चल क्षेत्रीय बसोबास कार्यालयले दिएको पूर्जाको मालपोत कार्यालयमा रेकर्ड कायम छ । कार्यालयले पूर्जा वितरण गरेको छ । त्यसलाई मालपोत कार्यालयले रेकर्ड गराइदिनु पर्छ ।
नागरिकले लालपूर्जा पाएको खण्डमा जग्गा धरौट राखेर भए पनि व्यवसाय गर्न सक्थे त्यसबाट उनीहरु बञ्चित हुनुपरेको अवस्था छ । बड्डीचौर–डोटी–बेनी सडक संघीय र हालको मदन भण्डारी लोकमार्ग संघीय सरकारले तत्काल निर्माण गर्न आवश्यक छ । बाबियाचौरमा सवस्टेशन बनिसकेको छ । ३३ केभी प्रसारण लाईनका लागि काम तीव्र रुपमा भई वत्ती जडान भएको खण्डमा पञ्चपुरी नगरपालिकाका नागरिक समृद्ध हुनेछन् ।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले भिडियो साझेदारी एप टीकटक ज्वाइन गरेको खबरले टाइमलाइन तात्यो । कुटनीतिक वृत्तमा चर्चा मात्र चलेन इन्डिया टुडेकी वैदेशिक मामिला संवाददाता गीता मोहनले नेपाली प्रधानमन्त्रीले चिनियाँ एप प्रयोग गरेको ट्वीट गर्दै त्यसलाई कुटनीतिक रङ दिने प्रयास गरिन् ।
एकैरातमा प्रधानमन्त्रीको उक्त खातालाई ३५ हजारभन्दा बढीले फलो गरे । अहिले ओलीलाई टीकटकमा ६४ हजारभन्दा बढीले फलो गरेका छन् । अमेरिका र भारतमा प्रतिबन्ध लगाइएको यो चिनियाँ एपले पछिल्लो वर्ष नेपाली नेटिजनमाझ लोकप्रियता कमाइरहेको छ ।
@kpsharmaoli_official भ्रष्टाचार जाेसुकैले गरे पनि अक्षम्य अपराध (part 2)
टीकटकमा नृत्य, अभिनय, सूचना र ज्ञान बाँड्ने तन्नेरी पुस्ताको जमात तयार भैसकेको छ । लकडाउनपछि पोखरेली आकाशमा उड्ने प्याराग्लाइडरको भीड होस् वा तनहुँको मानुङकोटबाट दृश्यपान गर्नेको क्राउड, बन्दाबन्दीपछि सुनसान पर्यटनलाई टीकटकले उकास्ने जमर्को गरेको छ ।
यहाँ नेपालका टपटेन टीकटक प्रयोगकर्ताबारे चर्चा गरिनेछ ।
प्रिन्सी खतिवडा र प्रिज्मा खतिवडा
यी दुई जुम्ल्याहा दिदीबहिनी टीकटकमा सर्वाधिक हेरिने नेपाली प्रयोगकर्ता हुन् । ६.६ मिलियन फलोअर्सले यी दुईलाई पछ्याएका छन् भने ४१.१ मिलियनले लाइक गरेका छन् । टीकटकमा हिट भएपछि उनीहरुको डिमान्ड म्युजिक भिडियो र टेलिभिजन सिरियलमा हुन थालेको छ ।
@twinny__girls Timrai Mayale Song❣️ Released on Meksam Naresh official youtube channel.Link is on the bio🥰 #timrai_Mayale ❣️
अन्जु भण्डारी
यी किशोरीको टीकटकलाई ७.२ मिलियन जनाले पछ्याएका छन् । ८९.६ मिलियनले लाइक गरेका छन् । अन्जुले प्रायः डान्स स्किलका भिडियो पोस्ट गर्ने गरेकी छन् ।
@anzu_bb Hello 🦋.
दीपा र दमान्ता
टीकटकमा आफ्ना डान्स र अभिनय कैद गरेर अर्को एक दिदीबहिनीको जोडी हिट भएको छ । २.५ मिलियन जनाले यो जोडीलाई फलो गरेका छन् । ४१.३ मिलियन लाइक छ । रियालिटी टीभी सो ‘डान्सिङ विथ द स्टार्स’मा समेत यी दुईको नृत्य हेर्न पाइन्छ ।
https://www.tiktok.com/@deepadamanta/video/6906061055147904258?sender_device=pc&sender_web_id=6906716902870566402&is_from_webapp=1
सञ्जु महर्जन
१.७ मिलियनद्धारा पछ्याइएका सञ्जु महर्जनले डान्स र एक्टिङको कलामार्फत धेरैको मन जितेका छन् । ४९ंं.८ मिलियन लाइक बटुलेका उनले टीकटकमार्फत फेसनको ज्ञान पनि बाँड्ने गरेका छन् । कोरियन लुक्सका उनलाई फलो गर्ने टीनएज किशोरी बढी छन् ।
@sanjumaharjan44 Instagram: sanjumaharjan44 ⚡️#sanjumaharjan44 #foryou #fyp #love #nepal #trending
♬ IK VAARI AA – Sushant Singh Rajput & Kriti Sanon & Jim Sarbh & Varun Sharma
अमु गुरुङ शाह
आफ्ना अनौठो व्यंग्य कलामार्फत अमुले टीकटक प्रयोगकर्ताको मन जितेकी छिन् । १.३ मिलियन फलोअर्स र ३८.४ मिलियन लाइकसँगै उनी नेपाली टपटेनमा अटाएकी छन् । बेजोड हँसाउने कलामार्फत उनलाई पछ्याउनेको संख्या बढेको छ ।
@its_amita_grg Please don’t 😅my still a beginner in playing ukelele❤️#nepalitiktoker #nepal #nepali #spreadlove #minionssquad💫 #fyp
रेश्मा घिमिरे
टीकटक क्वीनको नामले समेत चिनिने घिमिरेको अभिनय र गायन कलाले गर्दा उनलाई पछ्याउनेको संख्या १.२ मिलियन र लाइक गर्नेको संख्या २७.६ मिलियन पुगेको छ ।
@reshmaghimire Last one on this song !! Suurrri laa !!! 😂#1MANepal #1MADance #again🥶🤗 #racefam #grappss
सुन्दर घलान
अभिनय र डान्सको कलामार्फत टीकटकमा हिट भएका सुन्दरलाई फलो गर्नेको संख्या १ मिलियन र लाइक गर्ने १९.९ मिलियन छन् ।
https://www.tiktok.com/@sundarghalan2/video/6904601093209148674?sender_device=pc&sender_web_id=6906716902870566402&is_from_webapp=1
उषा उप्रेती
बलिउड कलाकारको सपना देख्ने उषा उप्रेतीले अभिनय र डान्समार्फत टीकटकमा प्रसिद्धी बटुलेकी छिन् । महानायक राजेश हमालसँग उनले टीकटक बनाइन् । ९७६.७ हजार फलोअर्स कमाएकी उनले २६.६ मिलियन लाइक समेत पाएकी छिन् ।
@ushauppreti01 Mera dil disturb nahi hua hai 😅🙈 #ushauppreti1 #ushasquad #tiktok #ushasfamily #foryou #fyp #foryourpage #expression #keepsupporting #loveuall
वर्षा राउत
नेपाली फिल्मकी अभिनेत्रीको रुपमा यसअघि नै स्थापित वर्षा पनि टीकटकमा हिट छिन् । उनी प्राय डान्स स्किल प्रस्तुत गर्छिन् । ९३४.८ हजार फलोअर्स र १५.२ मिलियन लाइकको साथ उनलाई हेरेर मनोरञ्जन लिनेको संख्या उच्च छ ।
@barsharaut1 @surendrabasel77
आँचल शर्मा दवाडी
आँचल पनि नेपाली फिल्ममा स्थापित नाम हो । थुप्रै व्यवसायिक हिट फिल्म पस्किएकी आँचल अहिले टीकटकमा व्यस्त छिन् । हिजोआज उनी आफ्ना पति उदिप श्रेष्ठसँग टीकटकमा प्रस्तुत हुन्छिन् । ६९०.३ के फलोअर्ससहित उनलाई लाइक गर्नेको संख्या १०.६ मिलियन छ ।
@aanchalus #isthatok? #lovehim #hadtodothisone😁 @udipshrestha4
उदयपुर । उदयपुरको त्रियुगा नगरपालिका–१४ स्थित धाप्लाङटारमा सञ्चालनमा रहेको कञ्चनजङ्घा गोल्डेन गुड क्रसर उद्योगमा बम विस्फोट गराएको आरोपमा प्रहरीले तीन जनालाई पक्राउ गरेको छ ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय उदयपुरका अनुसार पक्राउ पर्नेमा जिल्लाको चौदण्डीगढी नगरपालिका–८ का २३ वर्षीय एम्बी पुलामी मगर, ३२ वर्षीय यम्बरबहादुर मगर र १८ वर्षीय दीपक क्षेत्री छन् ।
सोमबार राति धाप्लाङटारस्थित क्रसर उद्योगमा सुतली र सकेट बमसहित दुई बम विस्फोट गराएको आरोपमा तीन जनालाई पक्राउ गरेर अनुसन्धान शुरु गरिएको उदयपुरका प्रहरी नायब उपरीक्षक तथा सूचना अधिकारी वेदप्रसाद गौतमले बताए ।
सोमबार राति छ जनाको अज्ञात समूहले क्रसर उद्योगमा गएर उद्योगका सुरक्षागार्ड कर्णबहादुर तामाङलाई नियन्त्रणमा लिई बम विस्फोट गराएको प्रहरीले बताएको छ ।
बम विस्फोटपछि जिल्ला प्रहरी, इलाका प्रहरी बेल्टार र सशस्त्र प्रहरी बेसक्याम्प बेल्टारको टोलीले स्थानीय क्षेत्र र जङ्गल आसपास बम विस्फोट गराउनेको तीव्र खोजी गर्ने क्रममा तीन जनालाई पक्राउ गरेको प्रहरीले बताएको छ ।
बम विस्फोटबाट क्रसर उद्योगको जेसिभी, मोटरसहित पेट्रोलको ड्रममा क्षति हुँदा रु १० लाख बराबरको क्षति भएको उद्योगका सञ्चालक सुमन्त कोइरालाले बताए ।
काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसको शीर्ष नेताहरुको बैठक आज बस्दैछ । बैठक दिउँसो १ बजे सभापति शेरबहादुर देउवाको निजी निवास बुढानीलकन्ठमा हुनेछ ।
सरकारले संवैधानिक परिषद् सम्बन्धी अध्यादेश जारी गरेपछि नेकपाभित्रै प्रचण्ड माधव नेपाल पक्षले आपत्ति जनाइरहेका बेला कांग्रेस सभापति देउवाले पार्टीका शीर्ष नेताको बैठक बोलाएका हुन् ।
मंगलबार विहानको संवैधानिक परिषद् बैठकमा सहभागी हुन बालुवाटार पुगेको देउवा अध्यादेश जारी भएपछि साँझको बैठकमा भने बिरोध जनाउँदै सहभागी भएनन् ।
सुर्खेत । मध्यपश्चिमाञ्चल विश्वविद्यालयका उपकुलपति नन्दबहादुर सिंहले विश्वविद्यालयमा अध्यापन गर्ने उपप्राध्यापक तथा सहप्राध्यापक नियुक्तिका उमेरको हदबन्दी लगाउन नहुने बताएका छन् ।
काठमाडौंमा विश्वबिद्यालयकोे १० औं सिनेटपछि मंगलबार पत्रकार सम्मेलनको आयोजना गर्दै उनले यसका लागि पचास वर्ष उमेर तोकिएको जानकारी दिए । ‘विश्वविद्यालयमा जागिर खान र पेन्सन खानका लागि प्राध्यापक आउने होइन । यहाँ आउनुको कारण ज्ञान बाँड्नु हो,’ उपकुलपति सिंहले भने ।
कतिपय देशमा ७८ वर्षका व्यक्तिले पनि अध्यापन गराइरहेका भन्दै र नेपालका ६० वर्ष भन्दा माथिका प्राध्यापकले पनि विश्वका विभिन्न विश्वविद्यालयमा ज्ञान, अनुभव बाँडिरहेको उदाहरण दिए ।
काठमाडौंमा सिनेटको आयोजना गर्नुको कारण प्रष्ट पार्दै उपकुलपति सिंहले अन्य विश्वविद्यालयले पनि काठमाडौंमा नै सिनेटको आयोजना गरेको, राजनीतिक वातावरण पृथक भएका कारण सुर्खेतमा नगरिएको बताए ।
उपकुलपति सिंहले विश्वविद्यालयको सम्पत्तिको सुरक्षा गर्नका लागि पूर्व सैनिक तथा प्रहरीबाट भर्ना लिने गरी आफ्नै सुरक्षा दस्ता गठन गर्ने निर्णय गरिएको बताए । ‘विश्वविद्यालयमा गाँजा खाने, हुलहुज्जत गर्ने, गैर विद्यार्थी आउने, तोडफोड, आगजनी गर्ने कार्यहरु भइरहेका छन्, त्यसको निरुपण गर्नका लागि हामी आफ्नै सुरक्षा दस्ता गठन गर्छौं यो नेपालमा पहिलो हो । भारतका विभिन्न विश्वविद्यालयले यो अभ्यास गरिरहेका छन्,’ उनले भने ।
उनले आगामी दिनमा विश्वविद्यालयले विद्यार्थीलाई रोजगारी सिर्जना गर्नका लागि ६० प्रतिशत प्रयोगात्मक तथा ४० प्रतिशत सैद्धान्तिक ज्ञान प्रणालीको पाठ्यक्रम तयार गर्ने नीति लिएको बताए । त्यसो गर्दा कर्णालीको आवश्यकता अनुसार तयार हुने उनको भनाई थियो ।
इटहरी । २०१७ साल पुष १ (सन् १९६० डिसेम्बर १५)मा राजा महेन्द्रले वीपी कोइरालाको दुई तिहाइको सरकारलाई हटाएर दलविहीन पञ्चायत व्यवस्था लागू गरेका थिए । नेपालको इतिहासमा पहिलोपटक भएको आम निर्वाचनबाट बनेको दुई तिहाइ बहुमतको सरकारमाथि ‘कु’ भएको ठीक ६० वर्ष पुगेको छ ।
एसियाका दुई ठूला शक्ति राष्ट्रबीचको सानो देश नेपालका राजा महेन्द्रले विना कुनै भूराजनीतिक सन्तुलन ‘कु’ गरेका थिएनन् । आफूले चालेको कदममा भारत, चीन, बेलायतदेखि अमेरिकासम्मलाई विश्वासमा लिने प्रयास गरेका थिए ।
वीपी कोइराला नेतृत्वको सरकारलाई उनकै विश्वासपात्र हातमा लिएर महेन्द्रले ‘कू’ गरेका थिए । विश्वबन्धु थापादेखि डाक्टर तुल्सी गिरी जस्ता बीपीका दुई महत्वपूर्ण सहयोगीकै साथमा महेन्द्रले चालेको कदमको भारतले प्रत्यक्ष बिरोध गर्यो ।
महेन्द्रको कदमको भोलिपल्ट भारतको लोकसभामा प्रधानमन्त्री जवाहरलाल नेहरुले देखिने र सुनिने गरी बिरोध गरे । नेपालको परराष्ट्र मामिलामा विद्यावारिधि गरेका भारतीय प्राध्यापक एसडी मुनीको पुस्तक ‘फरेन पोलिसी अफ नेपाल’मा यो उल्लेख भएअनुसार नेहरुले भनेका थिए, ‘प्रजातन्त्रको अभ्यासमै प्रहार भयो ।’
भारतीय प्रधानमन्त्रीले सदनमै बिरोध गरेको महेन्द्रको कदमलाई चीनले भने मौनता साँधेर अप्रत्यक्ष समर्थन जनायो ।
बेलायतलाई संसदीय व्यवस्थाको जननी भनिन्छ । र, बेलायतको सर्वोच्च व्याक्तित्व महारानी हुन । उनै महारानीको नेपाल भ्रमणको कार्यक्रम तय भएकै समयमा निर्वाचित संसद बिघटन भएको थियो । नेपाली कांग्रेसका नेता कार्यकर्ताहरु तथा संसदीय व्यवस्थाका पक्षधरहरुले महारानी एलिजावेथको नेपाल भ्रमण रद्ध हुने अनुमान गरेका थिए ।
तर, बेलायती महारानी एलिजावेथको भ्रमण निर्धारित समयमै भयो । उनी महेन्द्रको कदमको दुइ महिनापछि २०१७ फागुन १५ देखि १७ (सन १९६१ फेबु्रअरी २६ देखि २८) सम्म नेपाल भ्रमणमा आइन् । महारानीको नेपाल भ्रमणको समय अघि र पछि पनि बेलायती पक्षबाट नेपालको बिघटित संसद पुनःस्थापना हुनुपर्ने वाक्यांश कतै समेटिएन ।
महेन्द्रले ‘कू’ गरेको बिषयमा अमेरिका पनि आक्रामक भएन । अमेरिकी स्टेट डिपार्टमेन्टले उक्त घटनालाई ‘नेपालको आन्तरिक मामिला’ भनेको थियो । भारतीय अखबार ‘दि हिन्दू’मा डिसेम्बर १७ मा प्रकाशित समाचार उदृत गर्दै एसडसी मुनीले आफ्नो पुस्तकमा अमेरिकी पोजिसन उल्लेख गरेका छन् ।
अमेरिका जस्तो प्रजातन्त्रको जननी मानिने देशले समेत महेन्द्रको ‘कू’लाइ आन्तरिक मामिला भनेपछि धेरैको चासो छ कि किन अमेरिका महेन्द्रको कदममा आक्रामक भएन ? केहि समय अगाडि अमेरिकाले महेन्द्र र तत्कालीन अमेरिकी पक्षबीच भएको गोप्य कुटनैतिक कुराकानीलाई सार्वजनिक गरेको छ ।
हिस्ट्री डट स्टेट डट जीओभीमा राखिएको जानकारी अनुसार सत्ता हातमा लिएको ५ दिनपछि राजा महेन्द्रले अमेरिकी प्रतिनिधिसँग भेटेका थिए ।
२०१७ पुस ६ गते साँझ ८ बजे राजदरबारमा भएको भेटमा राजाले नेपालका लागि प्रथम आवासीय अमेरिकी राजदूत हेनरी इन्डिकोट स्टेविन्सलाई आफ्नो कदमबारे ७ बूँदामा व्याख्या गरेका थिए ।
आधा घन्टा भएको भेटको प्रसंगलाई व्याख्या गरी स्टेट डिपार्टमेन्टलाई पस ७ गते पठाएको खवरमा राजदूत स्टेविन्सले महेन्द्रले आँखामा आँखा जुधाएर आत्मविश्वासपूर्वक सीधा–सीधा कुरा गरेको उल्लेख गरेका छन् ।
हाल अमेरिकाले गोप्यबाट सार्वजनिक जानकारीमा राखेको सूचना अनुसार महेन्द्रले व्याख्या गरेका सात बुँदा यस्ता थिएः
१. राजा महेन्द्रको कदम कुनै विदेशी इशारामा चलेको कदम नभएर आफ्नै उत्तरदायित्वको कदम थियो
२. पुस १ को कदमको लागि राजा लामो समयदेखि उचित अवसर कुरिहरेका थिए । अमेरिकी राजदूतसँग मंसिर २४ गतेको भेटपछि उचित समय पाएको बुझे ।
३. उनी आफू प्रजातन्त्रमा एकदमै प्रतिबद्ध भएको बताउँछन् । आफैंले नेपालमा प्रजातन्त्र ल्याएको बताउँछन । र, प्रजातन्त्रतर्फ नै यात्रा गर्ने बताउँछन् ।
४. उनी विश्वका सबै देशहरुसँग सौहाद्र्रपूर्ण सम्बन्ध बनाउने बताउँछन् ।
५. उनले सरकारलाई अपदस्त गरेको र यसका नेताहरुलाई थुन्नुमा भ्रष्टाचार गरेको तथा साम्यवादलाई सहयोग गरेको र उक्साएको कारण भनेका छन् ।
६. यो बर्षको अन्तसम्म उनी नयाँ सरकार गठन गर्ने र उचित समय आएको महशुस गरेपछि पुनः संसदीय चुनाव गराउने बताउँछन् ।
७. उनले पूर्व प्रधानमन्त्री वीपी कोइराला र उनको सरकारका अन्य सदस्यहरुलाई राम्रो व्यवहार गरेको तथा उनीहरुलाई कठोर सजायको कुनै सोचाइ नराखेको बताए ।
काठमाडौं । सत्तारुढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)को स्थायी कमिटी बैठकमा आज प्रचण्ड-माधव नेपाल पक्षले संवैधानिक परिषद सम्बन्धी अध्यादेश खारेजीको प्रस्ताव राख्ने तयारी गरेको छ । यसबारेमा प्रधानमन्त्री तथा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले बैठकमै उपस्थित भएर जवाफ दिनुपर्ने स्थायी कमिटी सदस्य भीम रावलले बताए ।
नेकपा विवाद सचिवालयले टुंगो लगाउन नसकेपछि स्थायी कमिटी बैठक बोलाइएको छ । तर प्रचण्डको आरोपपत्र खारेज नभएसम्म बैठकमा सहभागी नहुने भनेर पत्र पठाएका अध्यक्ष ओली पछिल्लो बैठकमा भने उपस्थित थिए । सो बैठकले कमानसिंह लामाप्रति श्रद्धान्जली बाहेक अरु छलफल गरेन ।
आज निर्धारित बैठक कहाँ बस्ने भन्ने अहिलेसम्म जानकारी नआएको स्थायी कमिटी सदस्य बेदुराम भुसालले बताए । यसअघि बालुवाटारमै तोकिएको भएपनि पछिल्लो घटनाक्रमपछि बैठक बस्ने नबस्ने वा स्थानको टुंगो छैन ।
बैठकका बारेमाा दुई अध्यक्षबीच संवाद समेत नभएकाले स्थायी कमिटी सदस्यहरु बैठकस्थलको एसएमएस पर्खेर बसेका छन् । बैठक अपरान्ह १ बजे बस्ने भनिएको छ । बैठकमा प्रधानमन्त्री सहभागी हुने अवस्थामा बालुवाटारमै बस्ने नत्र पार्टी कार्यालयमा हुने नेकपा स्रोतले जनाएको छ ।
पार्टी विवाद अब वार कि पारको चरणमा गएको बेला नेकपा स्थायी कमिटी बैठकलाई महत्वका साथ हेरिएको छ । कमिटीमा प्रचण्ड माधव नेपाल पक्षको बहुमत छ । तर नेकपामा एकीकरणनै टुंगि नसकेको हुनाले महाधिवेशनअघि अल्पमत बहुमतबाट निर्णय गर्ने बैधानिकता नरहेको ओली पक्षको तर्क छ ।
२०१७ साल पुस १ गते । अमेरिकाको एक होटलमा म टिभी हेर्दै थिएँ । जुन टिभीका लागि दैनिक १ डलर अतिरिक्त तिर्नुपर्थ्याे ।
अचानक नेपालसम्बन्धी एक समाचारले मलाई ‘झसङ्ग’ बनायो । ‘हिमालयन किङडमका राजाले संसद विघटन गरी शासन हातमा लिए’ समाचार सक्किइसकेको थियो । मैले अन्तिमको हेडलाइन मात्रै हेरेछु । समाचारमा विघटन भयो भनिएको संसद नेपालको पहिलो जननिर्वाचित थलो मात्रै थिएन, म स्वयं त्यसको सदस्य समेत थिएँ ।
मैले तत्काल मित्र विश्वबन्धु थापालाई कल गरे ।
‘समाचार हेर्यौ ?’
‘छैन त’ उनले भने ।
‘राजाले संसद भंग गरेछन् । मैले यतिमात्रै समाचार हेरेँ ।’ मेरो भनाईपछि विश्वबन्धु र म अमेरिकाका लागि नेपाली राजदूत ऋषिकेश शाहसँग सम्पर्क गर्न लाग्यौं । राजा महेन्द्रले चालेको कदमबारे उनलाई पनि त्यत्ति नै थाहा रहेछ, जति हामीलाई थियो ।
‘राजाले मसँग एकथरी सल्लाह गरेर अर्को निर्णय गरे । राजाको कदम सही छैन ।’, ऋषिकेशले कडा शब्दमा भने । तर उनी त्यहाँ सरकारकै प्रतिनिधि थिए । दरबारले केहीदिनमै ‘तार’ मार्फत मलाई र विश्वबन्धुलाई कुनै सुविधा नदिन र नेपाल फर्काउन निर्देशन दिएको थियो । ऋषिकेशले भने हामीप्रति हार्दिकता देखाए । शाही आदेशको पालना गरेनन्, बरु हाम्रो अगाडिको यात्रामा सहजीकरण गरे ।
नेपालबारे पर्याप्त सूचना नपाइरहेकै अवस्थामा म इटाली पुगेँ । युनाइटेड नेसन्सको सम्मेलनमा भाग लिन प्रधानमन्त्री वीपी कोइरालासहितको प्रतिनिधि मण्डलको सदस्यका रुपमा म अमेरिका पुगेको थिएँ । प्रधानमन्त्री फर्किए पनि युरोपका केही देशहरुमा भ्रमण पूर्वनिर्धारित भएकाले मेरो अमेरिका बसाइँ लम्बिएको थियो ।
अब म भ्रमण छोट्याउँदै थिए । इटालीको एक विमानस्थलमा मेरो रातो पासपोर्ट हेरेपछि अध्यागमनका एक अधिकारीले भने, ‘तिमी नेपाल नजाउ । नेपालका राजाले भीआइपीहरुलाई धमाधम जेल हाल्दैछन् ।’ उसको भनाईले नेपालको स्थिति ‘ठीक नभएको’ आँकलन गर्न मलाई गार्हो भएन ।
राजा महेन्द्रले ‘कु’ गरेको सातौं दिन म कलकत्ता पुगे । जहाँ सुवर्णशमशेर हुनुहुन्थ्यो । देशभरबाट साथीहरु जुट्ने क्रम थियो । केही दिनमा हामीले कलकत्तामा पत्रकार सम्मेलन गर्यौ र कांग्रेसको धारणा राख्यौ । कांग्रेसको प्रष्ट माग थियो – संसद पुर्नबहाली, राजबन्दीहरुको रिहाई र मानवअधिकारको सम्मान ।
०००
नेपाली कांग्रेसको नेतृत्वमा क्रान्ति नभएको भए जनताले प्रजातन्त्र र स्वतन्त्रता पाउने थिएनन् । २००४ सालमै जयतु संस्कृतमको आन्दोलनमा सक्रिय भएसंगै मभित्र राजनीतिका माध्यमबाट जनताको सेवा गर्ने सोच आइसकेको थियो ।
मेरा पिताजी मलाई संस्कृतको धुरन्धर विद्वान बनाउन चाहनुहुन्थ्यो । उहाँ संस्कृत महाविद्यालयमा प्राचार्य हुनुहन्थ्यो । संस्कृतमा मैले आचार्यसम्मको औपचारिक अध्ययन गरे । तर मलाई पहिलेदेखि नै अंग्रेजी पढ्न रुची थियो ।
२००४ सालमा मैले पद्मोदय हाइस्कुलबाट एसएलसी उत्तीर्ण गरे । एसएलसी सकेपछि उच्च शिक्षाको लागि त्रिचन्द्र कलेज भर्ना भए । देशभित्र विश्वविद्यालय खुलिसकेका थिएनन् । त्रिचन्द्र कलेजबाट विद्यार्थीहरु परीक्षा दिनका लागि बनारस जानुपर्थ्याे ।
त्यतिबेला बनारसमा वीपी कोइरालासहितका नेताहरु राष्ट्रिय कांग्रेसको भेला बैठक गर्नुहुन्थ्यो । परीक्षाका लागि बनारस जाँदा म धेरै पटक कांग्रेसको बैठकहरुमा सहभागि भएँ ।
पढाई सकेपछि म कांग्रेसको राजनीतिमा सक्रिय नै रहें । पार्टीभित्र खासगरी सुवर्णशमशेर नजिक रहेर मैले काम गरे । पछि उहाँले मलाई पार्टीको सह-महामन्त्रीसम्म बनाउनुभयो ।
काठमाडौंमा जन्मे हुर्केको भएपनि मैले राजनीतिक क्षेत्र पाल्पालाई बनाएँ । जसका लागि मलाई साथी काशीनाथ गौतमले प्रेरित गरे । ‘हेर अच्युत पाल्पा सबै कम्युनिष्टले खाइसके । तिमीजत्तिको मान्छे पाल्पा गएर कांग्रेसको काम गर’, काशीले एकदिन मलाई त्यसो भनेर पाल्पा जान प्रेरित गरे ।
पाल्पामा मेरा आफन्तहरु धेरै थिए । आफन्त भेट्ने जाने भन्दै पाल्पाका गाउँ–गाउँमा पुगे । कांग्रेसबारे त्यहाँका मानिसलाई बताउँथे र समिति बनाएर फर्कन्थेँ । जब २०१५ सालमा आम निर्वाचन हुने भयो मलाई पार्टीले पाल्पा ९३ नम्बरमा टिकट दियो ।
म त्यसबखत नेपाली कांग्रेस पाल्पाको सचिव थिए । मेरा प्रतिस्पर्धी हुनुहुन्थ्यो, केशरजंग रायामाझी । उहाँ नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीको महासचिवजस्तो मान्छे । मलाई कुनै प्रतिस्पर्धीको रुपमा लिनुभएन ।
त्योबेलाको परिस्थिति र राजाको डरले गर्दा मान्छेहरु बोल्न सकेनन् त्यसैले गणतन्त्र आउन ज्ञानेन्द्रको पालासम्म कुर्नुपर्यो । अन्यथा गणतन्त्र ल्याउन महेन्द्रको ‘कु’ नै काफी थियो
‘कम्युनिष्ट भनेको गरिब हुनुपर्ने । केशरजंगको त दरबार जत्रो घर छ मेरो घरमा त टीनको छानो पनि छैन ।’, चुनाव अभियानका दौरान यही भनेर मैले धेरै जनताको विश्वास जितेँ । निर्वाचन परिणाममा केशरजंगलाई मैले झण्डै दोब्बर मतले जिते । त्यतिबेला देशविदेशमा चर्चा हुन्थ्यो रे,‘कांग्रेसको डिष्ट्रिक्ट सेक्रेटरीले कम्युनिष्ट पार्टीको जेनरल सेक्रेटरीलाई हरायो ।’
०००
देशमा अहिले राजावादीहरुको आन्दोलन भइरहेको छ । राजतन्त्र आफ्नै कमजोरीले समाप्त भएको हो तर गणतन्त्रवादीले पनि जनतालाई खुसी बनाउन सकेका छैनन् । राजाका रुपमा ज्ञानेन्द्र शाहले सही काम नगरेकै कारण गणतन्त्र सम्भव भएको हो । यद्यपि मेरो विचारमा गणतन्त्रको बीउ त २०१७ साल पुस १ गते नै रोपिएको थियो ।
राजाभन्दा वीपीको निर्णय सही थियो, राजाले पुस १ को कदम नचालेको भए नेपाल आज एसियाकै सबैभन्दा सफल र विकसित राष्ट्र हुन्थ्यो
ज्ञानेन्द्रको भन्दा महेन्द्रको कदमका कारण नेपालमा गणतन्त्रका लागि बाटो खुलेको हो भन्ने लाग्छ । कतिपयले महेन्द्रको उद्देश्य असल थियो भन्छन् । तर प्रजातन्त्र खोस्नु राजाको असल काम होइन । जब पुस १ मा महेन्द्रले ‘कु’ गरे तब आम जनतामा राजतन्त्रप्रतिको सम्मान घट्यो । त्योबेलाको परिस्थिति र राजाको डरले गर्दा मान्छेहरु बोल्न सकेनन् त्यसैले गणतन्त्र आउन ज्ञानेन्द्रको पालासम्म कुर्नुपर्यो । अन्यथा गणतन्त्र ल्याउन महेन्द्रको ‘कु’ नै काफी थियो ।
कतिपयले राजा महेन्द्र र तत्कालीन प्रधानमन्त्री वीपीको तुलना गरेको पाउँछु । यस्तो तुलना आवश्यक छैन । राजाभन्दा वीपीको निर्णय सही थियो । राजाले पुस १ को कदम नचालेको भए नेपाल आज एसियाकै सबैभन्दा सफल र विकसित राष्ट्र हुन्थ्यो ।
नेपालजस्तो देशमा संसदीय व्यवस्था स्थापित हुन लागेको र प्रधानमन्त्री वीपीले विकासका काम अगाडि बढाएकोले अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय खुसी पनि थियो । वीपीको ठाउँमा अरु कोही प्रधानमन्त्री भएको भए महेन्द्रले ‘कु’ गर्दैनथे भन्ने तर्कपनि हुने गरेको छ । मलाई चाहिं त्यस्तो लाग्दैन ।
राजा महेन्द्र महत्वाकांक्षी नै थिए । उनी दलहरुलाई अधिकार दिन चाहदैनथे । पन्ध्र सालको निर्वाचन महेन्द्रका लागि प्रजातन्त्रको अभ्यास होइन केबल एउटा प्रयोग मात्रै थियो । यो कुरा मैले महेन्द्रबाटै थाहा पाएको हुँ ।
निर्वाचनको केही महिनाअघि म पाल्पामा क्रियाशील थिएँ । राजा महेन्द्र पश्चिम भ्रमणमा निस्केका थिए । म सल्लाहकार सभाको सदस्य समेत भएकोले स्वागतका लागि पुगेको थिएँ ।
‘सरकार चुनाव हुन्छ भनेर म यहाँ आएँ । सल्लाहकारसभाले चुनाव नगर्ने भन्ने प्रस्ताव पास गरेछ । म पनि त्यसको सदस्य हुँ । सरकारले चुनाव नगर्ने भए म किन यहाँ बसिरहनु ? काठमाडौं जान्छु ।’ मैले राजा महेन्द्रसँग भनें ।
चन्द्रशमशेरको मृत्यु भएर भीमशमशेर प्रधानमन्त्री भएको मलाई थाहा छ । त्यसदेखि यता राणा , राजा, बहुदल गणतन्त्र सबै भोगियो । जनता आजसम्म खुसी देख्दिनँ
‘हेर यहाँ सबैतिर तयारी भइसकेछ । एकपटक चुनाव गराएर हेरौं, के फरक पर्छ र ?’, राजा महेन्द्रको यस्तो जवाफले म झसङ्ग भए । त्यतिबेलै मेरो निष्कर्ष थियो कि राजा चुनाव होस् र प्रजातन्त्र बलियो होस् भन्ने चाहँदैनन् ।
चुनावलाई राजा महेन्द्रले प्रयोग गर्न खोजेका थिए तर कांग्रेसको दुई तिहाई आएपछि मात्रै उनको होस् उड्यो । प्रजातन्त्र संस्थागत भए राजतन्त्र कमजोर हुन्छ भन्ने ठानेरै होला राजाले हठात् निर्णय लिए । सत्र साल पुस १ गते त्यस्तो निर्णय नभएको भए आज प्रजातन्त्र र संवैधानिक राजतन्त्र दुवै जीवित हुन्थे ।
०००
कहिलेकाहीँ धेरै उमेर किन बाँचिएछ ? जस्तो लाग्छ । ९२ वर्षको उमेर पुग्यो । नेपालकै पहिलो विद्यार्थी आन्दोलनदेखि आजसम्म अनेक देखियो । देख्नै नपरेको भए बोल्नै पर्दैनथ्यो ।
चन्द्रशमशेरको मृत्यु भएर भीमशमशेर प्रधानमन्त्री भएको मलाई थाहा छ । त्यसदेखि यता राणा , राजा, बहुदल गणतन्त्र सबै भोगियो । जनता आजसम्म खुसी देख्दिनँ । आजपनि मान्छेहरु यो भएन, त्यो भएन भनेर लागेका छन् । यदि राजा महेन्द्रले त्यत्ति काम नगरेको भए यस्ता गुनासो हुँदैनथ्यो । महेन्द्रको होइन वीपीकै बाटोमा देश अगाडि बढेको भए हामी विश्वकै सम्पन्न राष्ट्र भइसक्थ्यौं होला । खैर ६० वर्ष बितिसकेछ , त्यो कालोदिनको ।
–नेपालको पहिलो संसद्का सांसद अच्यूतराज रेग्मीसँग नेपाल प्रेसका लागि नकुल अर्यालले गरेको कुराकानीमा आधारित।